12 nog in gebruik zijnde gebouwen uit de tijd dat koning Richard III op de troon zat

Het ongerijmde beeld van een middeleeuwse koning die naar zijn begrafenis wordt gedragen op een gemotoriseerde lijkkoets laat zien hoe het verleden nog steeds van invloed is op het heden. Terwijl het stoffelijk overschot van Richard III 530 jaar nadat hij sneuvelde door Leicestershire wordt vervoerd, zijn er misschien nog overblijfselen van het landschap die hij zou herkennen – maar dat zijn er maar heel weinig. Nog zeldzamer zouden de gebouwen zijn die ooit in zijn koninkrijk stonden.

Hier zijn 12 gebouwen die nu nog in Groot-Brittannië in gebruik zijn en die er al geweest zouden zijn toen Richard III op de troon zat (en voordat Columbus de blauwe oceaan bevoer). Veel van deze gebouwen zou hij zelf als oud hebben beschouwd.

Saltford Manor House claimt de titel van oudste ononderbroken bewoonde huis van Groot-Brittannië. Het huis heeft details, met name in de sierlijke ramen, die het dateren van rond 1148 – dezelfde voltooiingsdatum van de kathedraal van Hereford, die soortgelijke Normandische kenmerken heeft. Aangenomen wordt dat het huis oorspronkelijk bestond uit één grote kamer op elke verdieping met een gewelfde kamer op de begane grond. In de 17e eeuw werden verbouwingen uitgevoerd. Belangrijke kenmerken in het huis zijn onder andere een zeldzaam fragment van een middeleeuws schilderij en een Normandisch raam in de grote slaapkamer.

The Manor, Hemingford Grey, Cambridgeshire

Het Manor werd in de jaren 1150 gebouwd en is een van de oudste ononderbroken bewoonde huizen in Groot-Brittannië. Een groot deel van het oorspronkelijke huis is intact gebleven, ondanks verschillende veranderingen in de afgelopen 900 jaar. Het landhuis werd gesticht door Payn Osmundson, een pachter van de rijke familie de Vere die van Willem de Veroveraar enorme schenkingen land kreeg, waaronder het land van Hemingford Grey. Het huis werd in de Tudor-tijd gemoderniseerd en opnieuw in de 18e eeuw. De huidige eigenaresse, Diana Boston, zei: “De aanspraak op roem van dit huis is dat het werd gebouwd als iemands huis, en het is altijd iemands huis gebleven. Het gevoel van iedereen als ze hier binnenkomen is dat het een kerkelijk gebouw moet zijn, maar dat is natuurlijk de manier waarop de Normandiërs bouwden. Ze wisten niet hoe ze anders moesten bouwen.”

The Jew’s House, Lincoln

Het rond 1150 gebouwde Jew’s House is een van de vroegst overgebleven herenhuizen in Engeland. Het ligt op Steep Hill in Lincoln en werd in verband gebracht met de bloeiende Joodse gemeenschap in middeleeuws Lincoln. Het Jew’s House zou in beslag zijn genomen van een joodse eigenaar tijdens een pogrom die werd aangewakkerd door de zaak van de kleine heilige Hugh van Lincoln in 1255. Het gebouw bestond oorspronkelijk uit een hal op de eerste verdieping, met dienst- en opslagruimten op de begane grond. De originele gevel is bewaard gebleven, met inbegrip van de rijk bewerkte deuropening, de overblijfselen van twee romaanse dubbele boogvensters en een groot deel van het metselwerk op de bovenverdieping. De schoorsteen die boven de boog boven de voordeur uitsteekt, diende voor de open haard op de bovenverdieping. Het gebouw is tot op heden ononderbroken bewoond gebleven en wordt momenteel gebruikt als restaurant.

Berkeley Castle, Gloucestershire

Berkeley Castle is het oudste eigendom in Groot-Brittannië dat in handen van dezelfde familie is gebleven (afgezien van een korte periode van koninklijk bezit door de Tudors). De oorspronkelijke versterking, een motte-and-bailey, werd begonnen door William Fitz Osbern in 1067, maar de oudste overgebleven gebouwen en de bewoning door de Berkeley familie begonnen in de jaren 1150. De burchttoren werd gebouwd in 1153-56, waarschijnlijk op de plaats van de vroegere motte. Een groot deel van de rest van het kasteel is 14de eeuws. In 1327, toen koning Edward II van de troon werd gestoten, werd hij naar Berkeley Castle gebracht en daar 5 maanden gevangen gehouden. Hij zou daar vermoord zijn, volgens het populaire verhaal werd een gloeiend hete pook in zijn anus gestoken om zijn inwendige organen te verbranden zonder een zichtbare afdruk op zijn lichaam achter te laten. De cel waar hij zou zijn opgesloten en vermoord, is nog steeds te zien (rechtsboven).

Horton Court, Gloucestershire

Horton, bij Chipping Sodbury, is een zeer oude plaats en was de plaats van een heuvelfort uit de IJzertijd. Horton Court is gebouwd rond een voormalig landhuis met onder meer een zeldzame Normandische hal uit circa 1160. De hal van het hoofdhuis is gedateerd op 1482 door analyse van de jaarringen van bomen in het hout.

Fyfield Hall, Essex

De datering van de jaarringen van bomen in het hout dat voor de bouw van Fyfield Hall is gebruikt, heeft uitgewezen dat het hout in de periode 1167-85 is geveld, waardoor het het vroegst bewoonde huis met houten skelet in Groot-Brittannië is. Het landhuis, in de buurt van Chipping Ongar, Essex, heeft ook een eikenhouten paal in de hal die met koolstof gedateerd is tussen 880 en 985 na Christus – vóór de Normandische verovering. De huidige eigenaar Willy White zei: “De meeste dakbalken waren zwartgeblakerd door vuur en roet. Het gebouw moet één grote zaal geweest zijn, open tot aan de dakspanten, met een lemen vloer, in het midden waarvan men een vreugdevuur zou hebben gebouwd, waarvan de rook door een gat in het dak zou zijn verspreid. Het is prachtig om te bedenken dat het huis werd gebouwd zonder bouwvergunning of bouwvoorschriften en dat het er 1000 jaar later nog steeds staat.”

De hal werd tussen 1391 en 1416 verbouwd, maar ongebruikelijk genoeg in de archaïsche stijl van de late jaren 1100 in plaats van in hedendaagse stijl. De verbouwing werd waarschijnlijk uitgevoerd door de tweede Lord Scrope van Masham om zijn baroniale landgoed een antieke uitstraling te geven. Het lichaam zonder hoofd van de derde Lord Scrope ligt begraven op het plaatselijke kerkhof. Hij werd in 1415 door Hendrik V onthoofd en de koning nam korte tijd bezit van het landhuis.

The Old Bell Hotel, Malmesbury, Wiltshire

The Old Bell Hotel is het oudste, nog steeds gebruikte hotel in Engeland. Het werd in 1220 gebouwd en diende oorspronkelijk als rustplaats voor pelgrims en geleerden die de nabijgelegen abdij van Malmesbury bezochten. De stad Malmesbury zelf heeft ook het voorrecht de oudste, voortdurend bewoonde gemeente van Engeland te zijn. Er zijn sporen van een neolithisch fort en een fort uit de ijzertijd in het gebied, en de stad kreeg in 880 na Chr. een koninklijk handvest van de Angelsaksische koning van Wessex, Alfred de Grote.

Icomb Place, Gloucestershire

Icomb Place is een middeleeuws landhuis aan de rand van het dorp Icomb, bij Stow on the Wold in Gloucestershire. Een oorspronkelijke structuur werd vermeld in het Domesday Book. De oudste delen van het huidige huis dateren van rond 1230 en omvatten de kapel, de zonnekamer, de kelder en een vleugel waarin oorspronkelijk de keukens en de dienstvertrekken waren ondergebracht. De voorkant van het huis, met inbegrip van de poort met kantelen en de grote zaal, die de oorspronkelijke 13e eeuwse gebouwen verbindt, werden rond 1420 toegevoegd. Het huis is ongebruikelijk omdat bij de bouw rechte hoeken lijken te zijn vermeden.

173 High Street, Berkhamsted, Hertfordshire

De werkelijke ouderdom van de winkel op nummer 173 in de High Street van Berkhamsted werd pas onlangs bij toeval ontdekt door plaatselijke bouwvakkers die ervan uitgingen dat ze een 19e eeuws pand aan het renoveren waren. Boomringdatering toonde aan dat het hout voor de constructie van het gebouw tussen 1277 en 1297 werd geveld. Op de tweede verdieping staat een kroonlijst met decoratieve elementen en er zijn sporen van waar de oorspronkelijke eerste verdieping boven de begane grond uitstak. Achter in de winkel is een volledig functionerende waterput, die waarschijnlijk deel uitmaakte van een werkplaats. Het gebouw wordt momenteel gebruikt door een makelaarskantoor met een appartement erboven.

Three Old Arches, Chester

De oude Romeinse ommuurde stad Chester is ook de thuisbasis van wat de oudste bewaard gebleven winkelpui van Groot-Brittannië schijnt te zijn. Het maakt deel uit van de Chester Rows in Bridge Street, waar zich een aantal Tudor-gebouwen bevinden die nu nog in gebruik zijn. Het Three Arches-gebouw dateert van rond 1274. De benedenverdieping werd oorspronkelijk gebruikt als woning voor dieren, de middelste als winkel en de bovenste laag als gezinswoning. Tegenwoordig herbergt het gebouw winkels op de eerste twee verdiepingen en kantoorruimte op de bovenste verdieping.

26-28 Cornmarket, Oxford

26-28 Cornmarket, op de hoek van Ship Street in Oxford, is de overgebleven helft van een vakwerkgebouw dat rond 1386 werd voltooid als de New Inn. Het behoort toe aan het Jesus College in Oxford en huisvest tegenwoordig een wisselkantoor.

Provand’s Lordship, Glasgow, Schotland

Hoewel Richard III alleen overwogen zou hebben de grens van Engeland naar Schotland over te steken om oorlog te voeren, is het historische Provand’s Lordship een van de weinige overgebleven gebouwen in Glasgow die nog bestaan hebben toen hij op de troon zat. Het werd in 1471 gebouwd als onderdeel van St Nicholas’s Hospital door de bisschop van Glasgow, en werd waarschijnlijk gebruikt om geestelijken en ander ondersteunend personeel voor de kathedraal van Glasgow te huisvesten. Later werd het bewoond door de Heer van de Prebend van Barlanark. Tegenwoordig is het huis in gebruik als museum.