Geboren in een weelderige Venezolaanse familie, bracht Maria Sol Escobar haar jeugd door met het volgen van haar ouders op hun reizen en het bijwonen van hun high society soirees. Haar artistieke opleiding was onregelmatig, eclectisch en grotendeels autodidact: ze studeerde aan de Beaux-Arts in Parijs in 1949, voordat ze verhuisde naar New York in 1950, waar ze kort lid werd van de Arts Student League, dan de Hans Hofmann School voor een langere periode (1951-1954), gelegen in het Greenwich Village van de Beat Generation. Haar beginjaren werden gekenmerkt door abstract expressionisme – de dominante stijl in Amerika na de oorlog. De wortels van haar werk zijn echter het meest zichtbaar in haar leraar Hofmann en zijn “push and pull” kleurentheorie (gebaseerd op de aantrekking of afstoting tussen chromatische associaties). Maar de jonge vrouw verkoos beeldhouwkunst boven schilderkunst en, hoewel ze haar stukken kleur gaf, bleef haar manier van werken met materialen, vooral hout, en later gips, objecten en elektriciteit, op een afstand van elke formele erfenis.
Tegen het eind van de jaren 1960 waren haar stijl en reputatie gevestigd. Haar rol in Andy Warhol’s experimentele film Kiss uit 1963 vereeuwigde haar verwantschap met de Pop Art. Haar reputatie als “party girl” in de bladen en de aard van haar naam (Marisol, “zee en zon”) maakten van haar een icoon. En toch, hoewel haar veelzijdige onderwerpen vaak geïnspireerd waren op de “triviale” aspecten van het leven die de Pop Art fortuin maakten, onderscheiden de werken die zij vanaf 1958 tentoonstelde in de Castelli Gallery in New York, vervolgens in de beroemde Stable Gallery – een grote erkenning en het begin van haar beroemdheid – in 1962, en later nog op de Biënnale van Venetië, zich nog meer van de beweging doordat zij een sterk element van sociale satire bevatten. Haar grote groepen van eenvoudige, strak gevormde figuren associëren twee- en driedimensionale elementen op nieuwe manieren. Werkend op meestal rechthoekige houtblokken, sneed zij slechts enkele lichaamsdelen uit, zoals de benen en hoofden met vele gezichten (Vrouw en Hond, 1964) en schilderde de verschillende profielen van de figuren (gezicht, zijaanzicht, rug). Slechts enkele onderdelen slagen erin door deze vlakke frontaliteit heen te dringen, die tegelijk doet denken aan middeleeuwse zuilbeelden, inheemse Amerikaanse totems en de theorieën van Hofmann – de hoofden, gelijmd, beschilderd of gebeeldhouwd; en soms de handen, de enige tekens van expressie van deze levenloze maskers die in vrijwillige eenzaamheid naast elkaar staan opgesteld. Deze elementen (handen, borsten, hoofden) worden zo uit het blok gehaald, alsof ze ontleed zijn, en benadrukken andere objecten, als ready-mades, gevonden of gemaakt door de kunstenaar, zoals een loodje, een tas, foto’s, en de opgezette kop van een hond in Women and Dog.
De beeldhouwster staat ook bekend om het gebruik van gipsen protheses om borsten af te beelden, die een terugkerend kenmerk zijn in een werk dat scherpe kritiek levert op de Amerikaanse samenleving in de jaren 1960: de toestand van de vrouw en van het traditionele gezin (The Family, 1962), de consumptiemaatschappij, en ook wereldleiders en beroemdheden, zoals Andy Warhol, van wie ze portretten maakte (1962-1963). In de jaren zeventig keerde Marisol terug naar de beeldhouwkunst in haar oude, feestelijke functie en bracht zij een hommage aan haar artistieke meesters en aan belangrijke figuren uit de Amerikaanse geschiedenis in de jaren tachtig. Naast haar afbeeldingen van specifieke persoonlijkheden – president Charles de Gaulle (1967), Louise Nevelson*, John Wayne, Mark Twain, of koningin Elizabeth – beeldhouwde de kunstenares meerdere en enkelvoudige portretten van zichzelf: theatraal dinerend met zichzelf (Dinner Date, 1963), met zichzelf trouwend (The Wedding, 1962-1963), en avonden doorbrengend met 14 van haar dubbelgangers (The Party, 1965-1966). Haar gezicht is ook geschilderd op de lichamen van golvende vissen (Fish series, 1970s). Haar spectaculaire Laatste Avondmaal uit 1982 toont de zittende kunstenares starend naar een stenen Christus en zijn houten apostelen. Men kan zeggen dat haar sculpturen een complete en ongewone reconstructie vormen van een nu gedateerde samenleving.