Cite This Item

Abstract

Europa in het algemeen bevindt zich in een grote staat van verandering. Staten die zich moeizaam verenigen, staten die met pijn ineenstorten, pas bevrijde staten die worstelen voor nieuwe politieke, economische en sociale identiteiten – het is een regio in een ware transitie. Het document richt zich in de eerste plaats op de Europese Gordel van Botsingen, vroeger bekend als “Oost-Europa”. Dit is in feite een subgroep van nieuwe en oude natiestaten in de regio Midden- en Oost-Europa of, om een oudere, maar steeds populairdere term te gebruiken, ‘Mitteleuropa’ (Ruppert, 1997). Mitteleuropa” herrijst uit de commotie die het gevolg is van de ineenstorting van de oude politieke orde – het communisme. In deze presentatie ligt de nadruk op persoonlijke ervaringen en waarnemingen. Wij zullen de vooruitgang en de positieve dimensies van de verandering (overgang) opmerken in het licht van de uitbreiding van Europa en van de NAVO. Wij zullen de kwesties op twee schalen behandelen – op internationaal/nationaal niveau en vervolgens op het niveau van een Sloveense casestudy. Dit zal ons in staat stellen het “natuurlijke systeem” van het uitbreidingsproces te bespreken en ondersteunend materiaal van geografische, historische en sociale aard op te nemen zoals Hartshorne dat voor ogen had. Sinds de ineenstorting van het communisme heeft de regio een aantal ernstige trauma’s doorgemaakt, die in intensiteit van regio tot regio verschillen. Waarschijnlijk is de grootste pijn geleden in het voormalige Joegoslavië – naar schatting zijn 150.000 mensen omgekomen en zijn ongeveer 2,5 miljoen mensen ontheemd geraakt binnen en buiten het land. Ondanks de “protectoraatsregeling” in Bosnië heerst er nog steeds chaos. De brandhaard Kosovo is nog steeds niet tot rust gekomen. In delen van de regio is de economische pijn aanzienlijk geweest. Alle landen van “Mitteleuropa” kenden van 1990 tot 1995 een absolute economische teruggang; hoge inflatiecijfers, grotere economische ongelijkheid, grote armoede, toename van de criminaliteit en meer. Economische en psychologische stress beïnvloeden demografische processen. In de afgelopen jaren is de situatie gedeeltelijk ten goede veranderd. De invoering van het kapitalisme en een democratisch politiek systeem is pijnlijk en desoriënterend geweest, en is nog steeds aan de gang. Het democratiseringsproces varieert sterk in de regio en is in sommige staten in gevaar. Gereformeerde communistische partijen hebben in bijna alle staten een “restauratie” doorgevoerd – in sommige hebben zij de regering in handen gekregen, in andere hebben zij sterke en invloedrijke posities veroverd, of beide. Maar twee grote processen beloven voor de toekomst democratie, rechtsstaat, welvaart en stabiliteit in het algemeen. Dit is het besluit van de lidstaten van de Europese Unie en de NAVO om sommige/een aantal staten van de Versplinteringsgordel op te nemen in hun eigen zone van bescherming en/of federatie. De landen in de regio volgen de Agenda 2000 regels van de EU en Slovenië is een van de eerste!