De ongelooflijke debuutroman Binary Star van Sarah Gerard volgt een beschadigd jong stel (zij lijdt aan anorexia, hij aan alcoholisme) op een noodlottige roadtrip door Amerika. Hoewel het boek technisch gezien net iets langer is dan 150 pagina’s, heeft het in korte tijd toch een grote impact. Gerard kiest haar favoriete boeken van minder dan 150 pagina’s.
Niets tegen uitgesponnen romans van 700 pagina’s, maar ik hou meer van kleine boeken die een groot geluid maken. Deze romanschrijvers werken op kleine schaal, omdat ze hun werk met uitzonderlijke kracht, gratie en complexiteit maken en geen behoefte hebben om een sterk punt te benadrukken. De boeken op deze lijst mixen vormen en genres, of schuwen categorieën helemaal. Ze zijn donker en filosofisch, geestig en diepzinnig, en ze zijn kort-allemaal onder de 150 pagina’s. Het zijn veel van mijn favorieten. Ik hoop dat u ervan geniet.
1. Heart of Darkness van Joseph Conrad – Ik heb deze roman verschillende keren gelezen en elke keer ben ik weer verbaasd over de complexiteit, de lyriek en – vooral vandaag de dag – de hedendaagse weerklank. Marlowe daalt af naar onbekend land om de ware verdorvenheid te confronteren. Hij wordt omringd door duisternis, letterlijk en geestelijk, en gevaar omringt hem. Dit is een diepgaand en psychologisch verhaal over kolonialistische hebzucht en wat het betekent om “beschaafd” te zijn. Alleen al de herinnering eraan beangstigt me op een manier die ik alleen maar kan omschrijven als voortreffelijk.
2. Train Dreams door Denis Johnson – Ik voel zo mee met Robert Grainier, de hoofdpersoon van deze prachtige novelle. Hij is een prachtig getekend en bedachtzaam personage dat zijn tijd neemt om te werken in een Amerika van rond de eeuwwisseling, waar niets lang hetzelfde blijft en mensen die niet veel hebben in een oogwenk alles kunnen verliezen. Johnsons spaarzame maar levendige realisme wortelt de lezer in het landschap terwijl de tijd even glibberig is als het geheugen, of glibberig als een verdwijnend tijdperk.
3. Het uur van de ster door Clarice Lispector – Ik heb er geen geheim van gemaakt dat Lispector mijn favoriete schrijfster is. Haar werk overstijgt alle categorieën en raakt de kern van wat het betekent om te leven, te schrijven, in de tijd, in dit huidige moment. Het uur van de ster was een van de twee romans die ze gelijktijdig schreef in de maanden voor haar dood, wat een voorbode leek te zijn van haar dood. Het vertelt het verhaal van een jonge vrouw die het proces van haar eigen creatie uitspeelt in de werkelijke tijd van de roman. De slotscène is tragisch, mooi en hartverscheurend, en de vertaling van Benjamin Moser is uitstekend.
4. Slapeloze nachten van Elizabeth Hardwick – Het lijkt bijna onmogelijk om de dichtheid en precisie van Hardwick’s proza uit te leggen zonder haar rechtstreeks te citeren. Niet lineair en in wezen plotloos, wordt deze zeer autobiografische roman bijeengehouden door de pure kracht van het schrijven, de af en toe terugkerende personages, en de openhartige emotie van haar afwisselend vertellende en verslaggevende stijl. Langzaam ontstaat het verhaal van het leven van een vrouw tegen de achtergrond van Kentucky en New York City, en worden de angst en het solipsisme van het schrijven, liefhebben en ouder worden tijdens een waarlijk historisch moment vastgelegd.
5. The Plains van Gerald Murnane – Het werk van Murnane leest als een filosofisch voorstel. De “vlakten” in zijn derde roman hebben de waarde van al het volgende en meer: het landschap van de geest, de beoefening van een kunstvorm, een geografisch gebied, het geheugen, een ingebeelde plaats, de onkenbare geest van een ander, een ongelezen boek, en alles wat onkenbaar is maar om verkenning vraagt. Al zijn boeken, maar vooral dit boek, zijn gelaagd, raadselachtig, elegant en fascinerend. Hij is ongetwijfeld een van de interessantste levende schrijvers.
6. De schoonheid van de echtgenoot door Anne Carson – Ik neem een risico door dit boek in de categorie “roman” te plaatsen, of in welke categorie dan ook. Het is fictief, maar Carson noemt het ook een essay, hoewel het meer geschreven is als een serie gedichten, die Carson eigenlijk tango’s noemt. Het vertelt het verhaal van een eerste huwelijk dat uit elkaar valt, compleet met verdriet en verraad, nostalgie en verlangen, en toespelingen op verschillende andere literaire werken in een naadloos essay over Keats’ idee dat schoonheid de waarheid is. Het behoeft geen betoog dat Carson zo origineel schrijft dat het geen samenvatting toelaat.
7. Miss Lonelyhearts van Nathanael West – Deze tragikomedie uit het depressietijdperk zet al het groteske leed van Dantes Goddelijke Komedie in beweging rond een New Yorkse redactiekamer op de dag dat het geloof van de hoofdpersoon scheurtjes begint te vertonen. Miss Lonelyhearts is een columnist wiens collega’s hem niet serieus nemen, maar die het gewicht van de wereld, of van zijn lezers, op zijn schouders draagt. Wests achtergrond is bij de krant geweest en zijn stijl is slank en to-the-point, waarbij hij uit de weg gaat voor het verhaal, dat je hart zal verscheuren.
8. The Missing Year of Juan Salvatierra door Pedro Mairal – Dit is een eenvoudig mysterie dat heel knap is opgebouwd volgens het patroon van Juan Salvatierra’s rollen: het verhaal vloeit van het ene hoofdstuk over in het volgende, zoals de beweging van de Uruguay-rivier die grenst aan Salvatierra’s geboorteplaats Barrancales in Argentinië. De rivier stroomt ook door de schilderijen op de rollen, waardoor de stroom van het verhaal letterlijk wordt. Maar het verhaal keert om als Miguel Salvatierra zich verdiept in het verleden van zijn familie – als een beweging van pagina’s die van rechts naar links omslaan – een herinnering aan het feit dat de rollen een verhaal vertellen dat kan worden nagetrokken. The Missing Year is een sfeervol en ingetogen boek met levendige settings en personages, een waar genot om te lezen.
9. Not to Disturb van Muriel Spark – Weinig schrijvers hebben de scherpzinnigheid en geestigheid van Muriel Spark bereikt in deze vaak over het hoofd geziene gotische novelle over bedienden die zichzelf betrekken bij een moord die op dat moment (en hoorbaar) wordt gepleegd door hun baron en barones in een kamer waar ze niet in mogen. Het heeft alle kenmerken van Spark’s beste werk: rijke literaire verwijzingen, schandaal, slimme woordspelingen, slapstickhumor. Het is ook erg ondeugend, en bevat een van de vreemdste en meest hilarische geïmproviseerde huwelijken uit de literatuur.
10. Ethan Frome van Edith Wharton – Een poëtischer tragedie dan Ethan Frome of een poëtischer schrijfster dan Edith Wharton is nauwelijks denkbaar. Het is waarschijnlijk al twintig jaar geleden dat je dit boek gelezen hebt, dus ik smeek je: ga vandaag nog naar je plaatselijke onafhankelijke boekhandel en lees het opnieuw. Je zult in Ethan’s wanhoop wegglijden alsof het je eigen wanhoop is, en je zult willen dat hij de zoete liefde vindt die hij verdient met Mattie, en je zult huilen, huilen, huilen wanneer hij zijn lot tegemoet gaat. Oh, Ethan! Ik begrijp je. Dat doe ik echt.