De tibia of scheenbeen is een belangrijk bot van het been dat de knie met de enkel verbindt. Een breuk of breuk in het bovenste deel van het scheenbeen wordt een proximale tibiafractuur genoemd en treedt gewoonlijk net onder het kniegewricht op.
Het kniegewricht is het grootste gewichtdragende gewricht van het lichaam, waar het onderste uiteinde van het femur of dijbeen articuleert met het tibiale plateau. Het bovenste vierde deel van het scheenbeen vormt het proximale deel en is samengesteld uit spongieus bot. Van nature ondergaat spongieus bot gemakkelijk compressie en depressie na een verwonding. De proximale tibia loopt dus een groot risico op letsel. Een breuk in de proximale tibia kan al dan niet het kniegewricht aantasten, maar de omliggende weke delen en de zenuw- en bloedvaten kunnen worden aangetast. Een breuk in de bovenkant van het scheenbeen of tibiaal plateau, waarbij het gewrichtskraakbeenoppervlak van het kniegewricht betrokken is, kan chronische artritis ontwikkelen.
Oorzaken van Proximale Tibia Fracturen
Een breuk van de proximale tibia kan worden veroorzaakt door stress of trauma of secundair aan verzwakking van het bot als gevolg van kanker of infectie. Hoog energetisch letsel zoals een val van een hoogte, sportgerelateerd trauma of auto-ongelukken kunnen verantwoordelijk zijn voor fracturen bij jonge volwassenen. Soms kunnen zelfs laagenergetische letsels zoals vallen vanuit een staande positie leiden tot een breuk van de proximale tibia bij oudere personen.
Symptomen van Proximale Tibia Fracturen
De symptomen van proximale tibia fractuur zijn pijnlijke gewichtdragende bewegingen, gespannenheid rond de knie, beperking van de beweging en misvorming rond de knie. Bij sommige personen kan de verminderde bloedtoevoer als gevolg van de breuk leiden tot een bleke of koele voet. Patiënten kunnen ook gevoelloosheid of een gevoel van ‘pinnen en naalden’ in de voet ervaren als gevolg van geassocieerd zenuwletsel.
Diagnose van Proximale Tibia Fracturen
De diagnose van een proximale tibia fractuur is gebaseerd op de medische voorgeschiedenis met inbegrip van de geschiedenis van eventuele eerdere verwondingen, volledig lichamelijk onderzoek en beeldvormend onderzoek. De arts zal de weke delen rond het gewricht evalueren om eventuele tekenen van zenuw- of bloedvatletsel op te sporen. Meerdere röntgenfoto’s en andere beeldvormende onderzoeken zoals CT- en MRI-scans kunnen worden gebruikt om de plaats en de ernst van de breuk vast te stellen.
Behandeling van Proximale Tibia Fracturen
De behandeling van de breuk is gebaseerd op de ernst van de breuk, de medische toestand van de patiënt en de levensstijl van de patiënt.
Nonchirurgische behandeling van Proximale Tibia Fracturen
Nonchirurgische behandeling bestaat uit het immobiliseren van de gebroken plaats met behulp van gips of braces om gewicht dragen te voorkomen en het genezingsproces te bevorderen. Regelmatig worden röntgenfoto’s gemaakt om het genezingsproces te beoordelen. Gewichtsbelasting en beweging worden geleidelijk op gang gebracht, afhankelijk van de aard van het letsel en de toestand van de patiënt.
chirurgische behandeling van Proximale Tibia Fracturen
Chirurgische behandeling wordt overwogen om de uitlijning van het gebroken bot te behouden. Externe of interne fixateurs kunnen worden gebruikt om de gebroken botsegmenten uit te lijnen. Als de breuk niet het kniegewricht betreft, kunnen staven en platen worden gebruikt om de breuk te stabiliseren. Voor een breuk waarbij het kniegewricht betrokken is, kan een bottransplantaat nodig zijn om te voorkomen dat het kniegewricht bezwijkt. Een externe fixateur wordt gebruikt wanneer het omliggende zachte weefsel ernstig beschadigd is, aangezien het gebruik van plaat en schroef schadelijk kan zijn.
Revalidatie
Aangezien de proximale tibiale fractuur gewoonlijk het gewichtdragende gewricht betreft, kan dit op lange termijn problemen veroorzaken zoals verlies van kniebeweging of instabiliteit en artritis op lange termijn. Daarom wordt samen met de behandeling een revalidatieprogramma gestart dat bestaat uit instructies voor het dragen van gewicht, kniebewegingen en het gebruik van uitwendige hulpmiddelen zoals braces.