Het is een noot die zo hoog is dat hij voor sommigen eerder een piepje lijkt: een hoge A boven een hoge C. En hij wordt voor de allereerste keer gezongen in de Metropolitan Opera in New York City door sopraan Audrey Luna, zo meldt The New York Times op 7 november.
Luna zingt de noot – die in de meer dan 100-jarige geschiedenis van de Metropolitan Opera nog nooit is gezongen – in de opera “The Exterminating Angel,” aldus de Times.
Maar wat maakt deze stijgende noot zo moeilijk voor stembanden om te bereiken?
Om elke noot te produceren, of elk vocaal geluid wat dat betreft, heb je drie dingen nodig: een energiebron, een geluidsbron en een resonantiekamer, zei Aaron Johnson, een spraak-taalpatholoog bij het Voice Center aan de Langone Health van de New York University.
Dit zijn dezelfde componenten die nodig zijn voor elk akoestisch muziekinstrument. “Denk aan de stem als een instrument,” zei Johnson.
De energiebron in een vocaal geluid is de adem van een persoon, zei Johnson. Die adem laat de stembanden vibreren en produceert geluidsgolven – dat is de tweede component, de geluidsbron. Die geluidsgolven kaatsen rond in de mond en keel – dat is de derde component, de resonantiekamer.
Wanneer een persoon spreekt, trillen de stembanden. De frequentie van deze trillingen bepaalt de toonhoogte van de stem van de persoon. Tijdens een normale spraak, trillen de stembanden, gemiddeld, met een frequentie van 100 tot 110 cycli per seconde, of hertz, zei Johnson.
De A-noot die orkesten gebruiken om hun instrumenten te stemmen, heeft een frequentie van 440 hertz, zei Johnson. Ga een octaaf omhoog, en de frequentie verdubbelt tot 880 Hz. Ga dan nog een octaaf omhoog, naar 1.760 Hz – dat is de hoge A noot – ook wel hoge A boven hoge C genoemd – die Luna in de opera zingt. Met andere woorden, als ze die noot 1 seconde vasthield, zouden haar stembanden 1.760 keer hebben getrild, zei Johnson.
Om die stembanden op zo’n hoge frequentie te laten trillen, moeten ze worden uitgerekt – denk aan het uitrekken van een elastiekje of het strakker spannen van een gitaarsnaar om een hogere noot te krijgen, zei Johnson. Ten slotte moet de resonantiekamer van de keel en de mond kleiner worden gemaakt – door bewegingen van de mond en de keel – om een hogere toon te bereiken. Een kleinere kamer kan een hogere toon produceren, zei Johnson. Dit is de reden waarom een piccolo hogere noten speelt dan zijn grotere tegenhanger, de fluit, voegde hij eraan toe.
Technische moeilijkheden
Dit lijkt allemaal logisch, maar het bereiken van deze noten is veel gemakkelijker gezegd dan gedaan.
“Mensen die proberen te zingen in een groter bereik hebben talent, natuurlijke gaven en goede training nodig,” zei Dr. Robert Sataloff, de voorzitter van de afdeling otolaryngologie aan het Drexel University College of Medicine in Philadelphia.
“Het vermogen om extreem hoge noten te produceren, zoals de A … hangt af van een verscheidenheid aan factoren,” vertelde Sataloff aan Live Science. Deze omvatten factoren waarmee een zanger wordt geboren – zoals de anatomie van de stembanden – evenals de techniek van de zanger, zei hij.
“Deze noten zijn bijna onmogelijk met een slechte techniek,” voegde Sataloff eraan toe. In het kort komt het erop neer dat je de spieren die nodig zijn om het geluid te produceren, goed leert gebruiken. Deze omvatten de grote spieren van de borst, buik en rug voor kracht; de ruimtes boven de stembanden voor de juiste resonantie; en de delicate spieren van het strottenhoofd om het geluid te genereren, zei Sataloff.
Maar het is belangrijk om “elk deel van het systeem optimaal te gebruiken,” zei Sataloff. “Als je de principes van stemtraining wilt terugbrengen tot twee woorden, zouden ze ‘artistieke economie’ zijn,” zei hij. “Als mensen proberen buiten hun ‘natuurlijke bereik’ te zingen met hun standaard opera-klank en brute kracht, is de kans groot dat ze uiteindelijk patiënten van laryngologen worden. … Ik hoor ze veel liever op het podium dan dat ik ze in mijn kantoor ontmoet,” zei Sataloff.
Letsels aan de stembanden kunnen bestaan uit bloedingen; scheuren in het slijmvlies, of bekleding, van de stembanden; en ontstekingen, zei Sataloff. Deze “verwondingen zijn gemakkelijker te voorkomen door goede training en geschikt repertoire dan te genezen nadat ze zich hebben voorgedaan.”
De hoge A noot gezongen in de Met, hoewel de hoogste noot gezongen in dat stadium, is niet de hoogste noot die iemand ooit heeft gezongen, voegde Sataloff eraan toe.
“Op dit moment is het mogelijk om een hoge A en zelfs hogere noten te zingen voor sommige mensen, maar slechts voor een zeer klein aantal,” zei hij.
Maar de beperkingen van het menselijke stembereik zijn niet zo smal als de meeste mensen denken: “Zangers met een groot bereik kunnen vaak vijf octaven bestrijken, en tot op zekere hoogte kunnen zangers worden getraind om verder te zingen dan de noten die gewoonlijk worden beschouwd als de hoogste en laagste limieten,” zei Sataloff.
Origineel gepubliceerd op Live Science.