Hoe plaagdieren beheren

Plaagdieren in tuinen en landschappen

Kantkevers Revised3/14 In deze Richtlijn:

volwassen kever, nimf en zwarte uitwerpselen.

kerstbessentingid nimf.

Eieren bedekt met een laagje kantwants, gedeeltelijk in blad gelegd.

Gebleekt, gestippeld blad veroorzaakt door het eten van de gaaswants.

Groene gaasvlieglarve die een nimf van een gaaswants eet.

Er komen in Californië meer dan een dozijn soorten gaaswantsen (familie Tingidae) voor. Ze voeden zich met één of enkele nauw verwante plantensoorten. Gastheren zijn els, es, avocado, coyote brush, berk, ceanothus, photinia, populier, sycamore, toyon, en wilg.

IDENTIFICATIE

Volwassen kantwantsen zijn ongeveer 1/8 inch (3 mm) lang met een uitgebreid gebeeldhouwd dorsaal (boven) oppervlak. De uitgespreide oppervlakken van hun borststuk en voorvleugels hebben talrijke, halfdoorzichtige cellen die het lichaam een kantachtig uitzicht geven, vandaar de naam “kantwantsen”. De vleugelloze nimfen zijn kleiner, ovaal, en meestal donker gekleurd met stekels. Volwassen dieren en nimfen komen samen voor in groepen aan de onderkant van de bladeren.

Native soorten genoemd naar hun waardplanten zijn de Californische kerstbessentingid (Corythucha incurvata), ceanothus tingid (Corythucha obliqua), en westelijke plataan kantwants (Corythucha confraterna). De geïntroduceerde avocado-kantwants (Pseudacysta perseae) is een plaag van avocado (Persea americana) en kamferboom (Cinnamomum camphora).

LEVENSCYCLE

Zetwantsen ontwikkelen zich in drie levensstadia: ei, nimf, en volwassen insect en hebben meerdere generaties per jaar. Vrouwtjes leggen kleine, langwerpige eitjes in het bladweefsel en bedekken ze met donkere uitwerpselen. De nimfen (onvolwassen dieren) ontwikkelen zich over een periode van weken tot vijf, steeds grotere, instars (groeistadia) voordat ze volwassen worden. Kantwantsen kunnen als eitjes in bladeren van wintergroene waardplanten overwinteren en als volwassen insecten op beschermde plaatsen, zoals onder schorsplaten en afgevallen bladeren en ander afval onder waardplanten. Alle levensstadia kunnen het hele jaar door voorkomen op wintergroene waardplanten in gebieden met zachte winters.

Schade

De volwassen en nimfen van de kantwants voeden zich aan de onderkant van de bladeren door vloeistoffen uit de fotosynthetische weefsels van de plant te zuigen. Dit veroorzaakt bleke stippeling en bleking die zeer duidelijk kunnen worden op het bovenste bladoppervlak tegen midden tot laat in de zomer. Adulten en nimfen bevuilen ook de bladeren met vlekken donkere, vernisachtige uitwerpselen; en deze uitwerpselen druppelen soms op bestrating en andere oppervlakken onder aangetaste planten. Bepaalde andere wantsen en tripsen maken ook stippels en donkere uitwerpselen op de bladeren. Ook mijten stippelen de bladeren. Mijtenplagen kunnen meestal worden herkend aan de afwezigheid van donkere uitwerpselen en soms aan de aanwezigheid van door mijten afgeworpen velletjes en fijne zijden webben. Bestudeer het onderste bladoppervlak, indien nodig met een vergrootglas, om vast te stellen welk type plaag de schade veroorzaakt.

Het eten van kantwantsen vormt geen ernstige bedreiging voor de gezondheid of het overleven van planten. Langdurig hoge populaties van kantwantsen kunnen leiden tot voortijdige bladval van sommige bladeren en een bescheiden vermindering van de groeisnelheid van de plant. Bij avocado kan voortijdige bladval leiden tot verbranding van sommige vruchten en een daaruit voortvloeiende vermindering van de vruchtopbrengst.

BEHEER

Verlieswantsschade waar mogelijk voorkomen. De schade is meestal esthetisch (cosmetisch) en schaadt de planten niet ernstig. Zorg voor een goede cultuurverzorging zodat de planten vitaal blijven. Houd predatoren en parasieten in stand en pas cultuurmaatregelen toe zoals hieronder besproken om populaties van ten minste enkele soorten kantwantsen te helpen onderdrukken.

Geen behandeling zal het gestippelde loof herstellen, dat blijft tot het wordt weggesnoeid of vervangen door nieuwe groei. Als er onduldbare schade is opgetreden, inspecteert u de planten in de daaropvolgende jaren ongeveer eenmaal per week, te beginnen in de late winter. Onderneem actie wanneer de lace bug nimfen in overvloed aanwezig zijn en voordat de schade groot wordt. Een krachtige waterstraal, gericht op de onderkant van de bladeren, beginnend vroeg in het seizoen, wanneer de nimfen het belangrijkste levensstadium zijn, en met tussenpozen herhaald, kan helpen om, waar mogelijk, de lace bug-populaties op kleine struiken te onderdrukken. Er zijn verschillende insecticiden beschikbaar voor gebruik op landschapsplanten, maar deze producten kunnen nadelige gevolgen hebben voor nuttige ongewervelden en het milieu.

Culturele bestrijding

Kweek planten die goed zijn aangepast aan de omstandigheden op de locatie. Overweeg planten te vervangen die slecht presteren of herhaaldelijk onaanvaardbare plaagschade ondervinden. Bepaalde plantensoorten die op warme, zonnige plaatsen groeien, hebben meer kans om door gaasvliegen te worden aangetast. Zo ondervinden azalea’s en toyons die in de halfschaduw groeien minder schade van varenrouwmuggen dan wanneer ze op plaatsen groeien die meer blootstaan aan direct zonlicht en hogere temperaturen. Zorg voor voldoende irrigatie en geef de planten verder de juiste verzorging.

Op toyon en mogelijk ook andere heesters kan het overleven van kantwantsen in de winter en de daaruit voortvloeiende schade in het voorjaar worden beperkt door de grond onder de waardplanten in de maanden december tot en met februari kaal te houden, door het grondoppervlak in deze periode een aantal malen ondiep te bewerken, of door beide methoden toe te passen. Hark bijvoorbeeld in de late herfst de bladeren onder de waardplanten van de gaaswants weg en composteer ze. Als er in het voorjaar weer organische mulch wordt aangebracht, vermijd dan het gebruik van bladeren van hetzelfde plantengeslacht als mulch in de buurt van die plant, omdat zich daarin volwassen kantwantsen kunnen ophouden.

Biologische bestrijding

Natuurlijke vijanden van kantwantsen zijn sluipwespen, roofwantsen, gaasvlieglarven, lieveheersbeestjes, springspinnen, roofwantsen en mijten. Deze nuttige soorten verschijnen misschien pas in voldoende aantallen nadat kantwantsen overvloedig aanwezig zijn, maar hun instandhouding is een essentieel onderdeel van een geïntegreerd plaagdierbestrijdingsprogramma op lange termijn. Om de aanwezigheid van natuurlijke vijanden te vergroten en de schade door insecten te verminderen, moet u een verscheidenheid aan bloeiende plantensoorten kweken en gedeeltelijke schaduw geven aan heestersoorten die niet in de volle zon groeien. Als u pesticiden toepast, kies dan voor niet-persistente, contactinsecticiden om de nadelige effecten op nuttige predatoren en parasieten te minimaliseren.

Chemische bestrijding

Insecticiden zullen een onbeschadigd uiterlijk niet herstellen, maar kunnen verdere schade verminderen of voorkomen. Pas alleen insecticiden toe als er plagen aanwezig zijn of als wordt verwacht dat ze te talrijk zullen worden. Insecticiden kunnen onbedoelde effecten hebben, zoals waterverontreiniging, vergiftiging van natuurlijke vijanden en bestuivers, en het veroorzaken van secundaire uitbraken van plagen. Lees en volg de instructies op het etiket van het product volledig voor een veilig en effectief gebruik van dat insecticide.

Niet-residuele, contactinsecticiden

Wanneer correct toegepast, zal bijna elk contactinsecticide kantinsecten bestrijden. Contactinsecticiden die geen persistente, toxische residuen achterlaten zijn onder meer azadirachtine (Safer BioNeem), insecticidenzeep (Safer), smalolie (Monterey Horticultural Oil, Volck), neemolie (Green Light, Garden Safe), en pyrethrineproducten, die vaak worden gecombineerd met de synergist piperonylbutoxide (Ace Flower & Vegetable Insect Spray, Garden Tech Worry Free Brand Concentrate).

Deze insecticiden zijn weinig giftig voor mensen en huisdieren en hebben relatief weinig nadelige gevolgen voor de populaties van bestuivers en natuurlijke vijanden en de voordelen die zij bieden. Om een adequate bestrijding te verkrijgen, de onderkant van aangetaste bladeren grondig bevochtigen met spray, beginnend in het voorjaar wanneer de lace bug nimfen overvloedig aanwezig zijn. Voor een afdoende bestrijding kan het nodig zijn de toepassing te herhalen.

Systemische insecticiden

Systemische insecticiden worden door een plantendeel (bijv. stammen of wortels) opgenomen en naar bladeren of andere plantendelen verplaatst (getranslokeerd). In vergelijking met systemica die op het blad worden gespoten, minimaliseren producten die zijn gelabeld voor gronddrench of -injectie of voor staminjectie of -bespuiting de milieuvervuiling en zijn ze mogelijk effectiever. Toepassing van systemische insecticiden op de stam kan een relatief snelle bestrijding opleveren. Tussen het aanbrengen van het insecticide in de bodem en de werking ervan verstrijkt meer tijd. Voor sommige toepassingen moet een professionele pesticidetoepasser worden ingehuurd. Bepaalde producten voor thuisgebruik kunnen gemakkelijk in de grond rond de boomstam worden gedrenkt met de meng-en-gietmethode.

Systemische insecticiden die beschikbaar zijn voor gebruik tegen gaaswantsen zijn onder andere de neonicotinoïden dinotefuran (Safari) en imidacloprid (Bayer Advanced Tree & Shrub Insect Control, Merit) en het organofosfaat acefaat (Lilly Miller Ready-to-Use Systemic, Orthene). Bij een juiste toepassing kan één toepassing een heel seizoen lang voor bestrijding zorgen.

Sommige systemische insecticiden kunnen uitbraken van spint veroorzaken en zijn giftig voor nuttige insecten die rechtstreeks worden bespoten of in contact komen met behandelde bladeren. Systemische insecticiden kunnen zich naar bloemen verplaatsen en nadelige effecten hebben op natuurlijke vijanden en bestuivers die zich voeden met nectar en stuifmeel. Pas systemische insecticiden niet toe op planten tijdens de bloei of kort voor de bloei; wacht tot de planten hun seizoensbloei hebben voltooid, tenzij anders staat aangegeven op het etiket van het product. Wacht bij bodemtoepassing, indien mogelijk, tot naburige planten ook zijn uitgebloeid, omdat hun wortels een deel van het in de bodem aangebrachte insecticide kunnen opnemen.

Gebruik bij toepassing van systemische insecticiden waar mogelijk bodemtoepassing of een stambespuiting. Bij staminjectie en implantatie is het moeilijk om het insecticide herhaaldelijk op de juiste diepte aan te brengen. Deze methoden verwonden ook houtachtige planten en kunnen plantenziekteverwekkers verspreiden via besmet gereedschap. Wanneer meerdere planten worden geïnjecteerd of ingeplant, schrob dan plantensap van gereedschap of apparatuur dat de schors penetreert en ontsmet gereedschap met een geregistreerd ontsmettingsmiddel (bijv. bleekwater) voordat u aan elke nieuwe plant gaat werken. Tussen twee besmette werkzaamheden moet er in het algemeen ten minste 1 à 2 minuten contacttijd met het ontsmettingsmiddel zijn. Overweeg om het werk te laten roteren tussen verschillende gereedschappen, waarbij een pas ontsmet gereedschap wordt gebruikt terwijl het meest recent gebruikte gereedschap in het ontsmettingsmiddel wordt gedrenkt. Vermijd methoden die grote wonden veroorzaken, zoals implantaten die worden geplaatst in gaten die in stammen zijn geboord. Implanteer of injecteer niet meer dan één keer per jaar in wortels of stammen.

Residuele, bladbespuitingen

Bladbespuitingen van breedspectruminsecticiden met residuen die wekenlang kunnen aanhouden, worden niet aanbevolen voor de bestrijding van kantkevers. Bestrijdingsmiddelen die moeten worden vermeden zijn carbamaten (carbaryl of Sevin), niet-systemische organofosfaten (malathion), en pyrethroïden (bifenthrin, fluvalinaat, permethrin). Deze zijn zeer giftig voor natuurlijke vijanden en bestuivers en kunnen uitbraken van spintmijten of andere plagen veroorzaken. Omdat het gebruik ervan in landschappen en tuinen kan weglopen of wegspoelen in stormafvoeren en gemeentelijk afvalwater kan verontreinigen, worden deze insecticiden aangetroffen in oppervlaktewater en hebben ze een nadelige invloed op niet-doelwitwaterorganismen.

WAARSCHUWING BIJ HET GEBRUIK VAN PESTICIDEN

Dreistadt, S. H., J. K. Clark, and M. L. Flint. 2004. Plagen van landschapsbomen en -struiken: An Integrated Pest Management Guide. 2nd. ed. Oakland: Univ. Calif. Agric. Nat. Res. Publ. 3359.

Pemberton, C. 1911. De Californische kerstbessentingis. J. Econ. Entomol. 4(3):339-346.

PUBLICATIEINFORMATIE

Plaagnotities: Lace Bugs

UC ANR Publication 7428

Authors: S. H. Dreistadt, UC Statewide IPM Program, Davis. Herzien van een eerdere editie door E. J. Perry, UCCE (gepensioneerd), Stanislaus Co.

Geproduceerd door University of California Statewide IPM Program

PDF: Om een PDF-document weer te geven, moet u wellicht een PDF-reader gebruiken.

Top van pagina