Houston – Hun oorspronkelijke missie is het troosten van de bedroefden, maar katholieke parochies spelen steeds meer de rol van hulporganisaties voor Latino’s die zich verloren en zonder middelen voelen.
Bij gebrek aan andere structuren om de meest achtergestelden in de Spaanse gemeenschap te beschermen of de helpende hand te reiken, zijn religieuze en aanverwante instanties gidsen geworden voor zaken die variëren van het vinden van werk tot het verkrijgen van voedsel en kleding in tijden van ontbering.
Een van de belangrijkste redenen is volgens deskundigen het politieke klimaat ten opzichte van ongedocumenteerden, die uit angst om te worden geïdentificeerd liever uit de buurt blijven van andere centra voor hulpverlening.
“Er is zeker veel meer angst in de gemeenschap … mensen zijn bang om ergens anders heen te gaan, omdat ze denken dat ze kunnen worden aangehouden en gedeporteerd,” legt diaken Sam Dunning uit, directeur van het Aartsbisdom Galveston-Houston’s Bureau voor Justitie en Vrede, dat katholieke kerkoperaties in Galveston en Houston beheert.
Maar als ze naar de katholieke kerk komen, zegt Dunning, “weten ze dat het onze missie is om iedereen te helpen en dat hun immigratiestatus er niet toe doet.”
Mark Zwick (links), oprichter van Casa Juan Diego, helpt Delfina Pereyda en haar dochter Sara.
Het zenuwcentrum van de zoektocht naar hulp voor veel berooide Latino immigranten is de parochie, zoals Holy Ghost, afgebeeld, in het Gulfton gebied.
Bovendien heeft een groep kerken van verschillende denominaties in Houston, met de katholieke kardinaal Daniel DiNardo aan het hoofd, de afgelopen maanden meermaals openlijk hun eis geuit dat Washington voor eens en voor altijd werk maakt van de hervorming van de immigratie, waardoor zij belangrijke pleitbezorgers zijn geworden voor de mensen zonder papieren.
Voor Stephen Klineberg, een academicus en immigratiedeskundige uit Houston, is een deel van het praktische zoeken naar toevlucht in de katholieke kerk in Houston te wijten aan het feit dat “de regering veel harder optreedt tegen werkgevers die immigranten zonder papieren in dienst nemen, dat er veel meer immigratieagenten aan de grenzen aanwezig zijn, en dat er zelfs bij sommige speciale operaties invallen zijn gedaan … dit alles vermindert de mogelijkheden voor degenen die geen legale status hebben … zij verkeren in een staat van onzekerheid”.
Waar kunnen ze anders terecht voor de hulp die ze nodig hebben?” zegt de directeur van het Kinder Institute for Urban Research en hoogleraar sociologie aan de Rice University.
Benchmark
Zoiets overkwam Santos Hernández, die vier jaar geleden in Houston aankwam.
In Guatemala had hij zijn vier kinderen en vrouw achtergelaten en zoals veel immigranten kwam hij aan zonder papieren, zonder de cultuur te kennen of de taal te spreken.
De eenzaamheid en het gevoel van verlies leidden tot depressie, zegt hij, die op zijn beurt leidde tot alcoholisme.
Als gevolg daarvan verloor Hernández een aantal banen die hij had gevonden en belandde hij uiteindelijk bij de Holy Ghost Catholic Church, een brandpunt voor veel andere immigranten zoals hij.
“Omdat er geen manier was voor ons om rond te komen, of voor mij om een visum voor mijn familie te krijgen … je weet niet wat je moet doen … je wordt wanhopig … maar de kerk is een grote kracht voor me geweest,” zegt de 48-jarige Guatemalteek.
Hernández zegt dat als de Heilige Geest hem niet de hand had gereikt, hij waarschijnlijk slecht terecht zou zijn gekomen of het zou hebben opgegeven om hier een leven op te bouwen.
Bij de parochie begonnen ze met hem eten te geven, ze verwezen hem naar andere instanties waar hij hulp kon vinden bij het vinden van werk, en in de spirituele groep begreep hij dat hij niet de enige immigrant was die zich wanhopig voelde.
Volgens de geestelijken van de Heilige Geest maakt Hernandez deel uit van een groeiende groep immigranten die zich tot de kerk wenden voor hulp, niet alleen spiritueel maar vooral materieel.
Holy Ghost, in het zuidwesten van de stad, ligt in een van de gebieden met de hoogste concentratie recente immigranten, Gulfton, en heeft een congregatie die voor 80 procent uit Latijns-Amerikanen bestaat.
De parochie is de enige in Houston die de afgelopen zeven jaar een dagelijkse mis in het Spaans heeft aangeboden.
“Elk weekend ontvangen we ongeveer 5.000 mensen bij onze missen … de meesten van hen zijn Hispanic,” zegt Vader Goyo May, een van de pastoors.
Meer behoefte
“Wat we hebben gezien, in onze ervaring, is dat er nu veel meer mensen zijn die vanwege de economie geen baan hebben of niet meer hetzelfde betaald krijgen. Ze krijgen minder betaald”, legt de priester uit, verwijzend naar de toename van basisbehoeften onder immigranten.
In het kort, zegt May, wenden zich elke week minstens vijf immigrantengezinnen of individuen tot de parochie voor een of andere vorm van financiële hulp.
Maar, zo benadrukt diaken Dunning, een andere reden waarom kerken centra zijn geworden voor hulp in de eerste levensbehoeften is dat de gemeenschap van immigranten zonder papieren niet in aanmerking komt voor financiële hulp of sociale voorzieningen van de overheid en zich moet wenden tot organisaties die zij vertrouwt.
“We hebben dit soort diensten altijd geleverd, maar er is zeker een toename de laatste tijd…,” erkent Dunning.
“In de katholieke kerk, discrimineren we niet. Ze hoeven niet katholiek te zijn om hulp te krijgen. Als ze hulp nodig hebben, zullen we proberen die te bieden.”
Het goede voorbeeld geven
Eindelijk is er een situatie ontstaan waarin kerken alle andere instanties en zelfs de federale regering voorgaan in het bieden van effectieve en adequate hulp aan immigranten, zegt Klineberg.
“In de katholieke kerk in het bijzonder is er een krachtige religieuze boodschap van het eren van vreemdelingen…,” wijst de socioloog.
“Op zich zijn we allemaal vreemdelingen in deze wereld en daarom hebben zij (parochies) zo’n belangrijke rol op zich genomen in het leven van deze mensen… we hebben een gebroken, volledig disfunctioneel immigratiesysteem, en…. de kerken zijn de eersten die ons daarop wijzen door hun voorbeeld”, voegt hij eraan toe.
Die hulp wordt niet altijd door de parochie zelf geboden. In veel gevallen, zoals het geval is met Holy Ghost en anderen, verwijzen kerken immigranten door naar andere plaatselijke instanties waarmee zij een nauwe band hebben en die over de middelen beschikken om specifieke hulp te verlenen.
Dat is het geval met Casa Juan Diego.
Deze organisatie, die geen kerk is, is een hulpcentrum met sterke katholieke banden en biedt alles van geestelijke en emotionele steun tot meer praktische zaken als huisvesting, voedsel en counseling.
Volgens Mark Zwick, de oprichter van Casa Juan Diego, is het aantal mensen dat zijn bureau ontvangt de afgelopen vijf jaar met 33 procent toegenomen. De organisatie, die ook opvanghuizen heeft, is een van de meest aanbevolen door parochies voor Latino immigranten.
In voedsel geleverd aan gezinnen alleen al, Casa Juan Diego bedient 100 meer mensen per week dan vijf jaar geleden, voegt Zwick eraan toe.
De organisatie levert voedsel aan 400 mensen per week, huisvest 100 in haar opvanghuizen, en biedt financiële hulp van 600 tot 800 per maand aan ongeveer 70 lokale gezinnen; allen zijn ongedocumenteerd.
Een ander groeiend probleem, merkt Zwick op, is dat van vrouwen die helemaal opnieuw moeten beginnen als hun echtgenoot wordt gedeporteerd.
Casa Juan Diego vangt minstens één zo’n gezin per week op, zegt hij, bestaande uit een moeder met kinderen die gescheiden zijn van het hoofd van het huishouden.
Zulke gevallen, of alleenstaande moeders met kinderen, kunnen zo lang als ze nodig hebben in de opvanghuizen van de organisatie verblijven.
“We zijn al 31 jaar in Houston en voor ons is de verandering in de bevolking heel duidelijk…,” mijmert Zwuick. “De behoeften zijn veranderd omdat er meer angst is in de gemeenschap en het is veel moeilijker om hulp te krijgen van de overheid en andere instanties zonder een legale status te hebben.”
Van elkaar
Dat is precies wat Marcela Segovia heeft gemerkt.
Zij is lid en medewerkster van de Holy Ghost Church, en sinds haar aankomst uit El Salvador 15 jaar geleden, heeft zij gemerkt dat het aantal mensen dat zich tot de parochie wendt toeneemt.
Voor de moeder van twee dochters, die nu volwassen zijn, is Holy Ghost door de jaren heen ook een bron van steun geweest.
Toen zij haar land verliet, liet zij haar twee dochters van onder de 10 jaar achter en voelde zich erg gedeprimeerd. Holy Ghost stond haar toe vrijwilligerswerk te doen, nam haar op in spirituele groepen, en gaf haar uiteindelijk een baan als secretaresse binnen de parochie.
De parochie hielp haar ook met het legale papierwerk om Amerikaans staatsburger te worden tijdens de amnestie van 1987 door haar te sponsoren als werknemer.
Nu is zij degene die immigranten ontvangt die hulp zoeken.
“Zoals alle migranten heb ik mijn problemen gehad, maar ik heb altijd gezocht naar manieren om ze te overwinnen,” concludeert Segovia.
www.JuanofWords.com