Wanneer ik James Lee voor het eerst bereik voor een interview, is dat via een direct message op Instagram en verwacht ik eigenlijk niet dat er iets van komt. Het is immers één bericht in een stroom van berichten die in de inbox van een beroemdheid terechtkomen. Dus als de Koreaans-Amerikaanse muzikant binnen een dag antwoordt en zegt dat hij wel in is voor een gesprek, is er verbazing aan beide kanten. “
Lee werd beroemd als bassist van de Koreaans-Amerikaanse pop-rockband Royal Pirates.
Een paar dagen later maken we contact via Skype; het is 9.30 uur in Los Angeles en 23.00 uur hier in Mumbai, en het eerste wat hij doet is zich verontschuldigen voor het tijdstip. “Omdat ik weet dat het daar laat is,” zegt hij, zelfs nadat ik hem heb verzekerd dat het geen probleem is. Tijdens ons gesprek van een uur doorspekt Lee zelfs de droevigste stukken met zelfspot en grappige anekdotes, informeert hij naar fans in India en benadrukt hij zijn aankomende EP The Light. “Het is misschien moeilijker voor de gemiddelde consument om zich ermee te verhouden – omdat ik het heb over hoe mijn hand werd afgehakt,” zegt hij met een grijns over zijn eerste soloproject en grote comeback sinds een ongeluk in 2015 dat hem bijna het leven kostte. “Ik probeer niet om een miljoen cd’s te verkopen. Op dit moment ben ik in de positie om eindelijk te verwerken wat ik heb meegemaakt.”
Lee werd bekend als de bassist van de Koreaans-Amerikaanse pop-rockband Royal Pirates met bandgenoten Kim Moonchul (leadzang) en Kim Sooyoon aka EXSY (drummer.) Hij trad toe in 2009 en verhuisde in 2012 met de band naar Zuid-Korea om ondergedompeld te raken in de K-popindustrie, en werd uiteindelijk een opmerkelijke naam die rechttoe rechtaan rock speelde te midden van een overwegend popcircuit. “Ze hadden een bassist nodig omdat Moon’s broer was overleden,” zegt hij, zijn toon beschouwend als hij toevoegt: “De band had een soort van veel tragedie voor de baspositie.”
Net als veel andere in Amerika geboren Koreaanse muzikanten die naar Zuid-Korea verhuisden, stond Lee een enorme cultuurschok te wachten. De band werd voor het eerst in de gefabriceerde wereld van K-pop gegooid en het was een afwijking van alles wat ze kenden. “Toen ik begon, waren ze echt bezig met het creëren van een verpakt product, terwijl in Amerika mijn mentaliteit meer artistiek was en er gewoon plezier in hadden,” zegt Lee, eraan toevoegend dat voor hem het muzikant zijn in Korea al snel ‘een baan hebben’ werd. K-pop had een bepaald imago voor zichzelf opgebouwd-make-up en androgynie waren groot, net als gesynthetiseerde muziek en scherpe choreografie. Het was allemaal nogal vreemd voor Lee. “Ik had nog nooit make-up gedragen en ik droeg tegen mijn zin een jurk,” zegt hij lachend, verwijzend naar de video voor hun luchtige pop-rock single “Drawing The Line” uit 2014, waar hij zijn tweeënhalve, gespierde gestalte in een lange zwarte jurk moest dwingen. “Iedereen had zoiets van: ‘Het gaat er geweldig uitzien!’ maar het is een van mijn grootste spijt!” Ironisch genoeg ging de video over rebellie tegen het systeem van de showbizz.
Was er enige creatieve vrijheid? Lee is voorzichtig als hij antwoordt: “Ons bedrijf was echt goed in het uit ons willen halen, maar persoonlijk had ik niet het gevoel dat ik echt alle dingen kon doen die ik wilde doen. Dat is de reden waarom ik dit project doe.” Hij geeft wel toe dat het werken met professionals hem heeft geholpen veel te leren over het songwritingproces. “Ik had emotionele discours maar ze hielpen me het te verpakken. Toen kreeg ik het ongeluk en… het gooide een soort van moersleutel in dat alles.”
Het was op 10 juni 2015, een dag na Lee’s 27e verjaardag, toen een freak incident zijn leven veranderde. Hij liep een restaurant in Seoul binnen om een vriend te ontmoeten toen een enorme glazen ruit naast de deur op hem insloeg, zijn linkerschouder verbrijzelde en zijn linkerpols doorsneed. “Ik werd wakker en mijn hand was los van mijn arm… hij was losgekoppeld van mijn arm,” herinnert Lee zich, eraan toevoegend dat hij het eerst niet kon geloven. “Ik had zoiets van, ‘Nah, dit is een nachtmerrie. Dit gebeurt niet.” Zijn hand bleef alleen met een stukje huid aan zijn pols verbonden. “Ik dacht dat ik doodging, want het bloed stroomde uit mijn pols, ik lag in een plas bloed. En ik weet niet waarom, maar ik schreeuwde in het Koreaans: ‘Alsjeblieft, alsjeblieft, ik wil niet doodgaan. God helpe me.'”
Het hielp niet dat toen Lee onmiddellijk medische hulp zocht, het land een lock-down doormaakte in het licht van een MERS (Middle East Respiratory Syndrome coronavirus) uitbraak. Ziekenhuizen waren terughoudend om nieuwe patiënten toe te laten, en Lee’s vrienden en managers probeerden zoveel mogelijk plaatsen uit voordat ze er een vonden die kon helpen. Tegen die tijd was de hand van de bassist zwart en koud geworden; de dokters zeiden dat hij zich schrap moest zetten voor een mogelijke amputatie. Ze konden het voorkomen, maar Lee zou in totaal vijf operaties en jaren van pijnlijke fysiotherapie nodig hebben om weer een minimale functie te krijgen. Hij tilt zijn linkerhand in het videoframe om die aan mij te laten zien; de hand is bij de pols verbonden met wat lijkt op felblauwe kinesiologietape en lijkt grotendeels bevroren. “Ik kan mijn pink bewegen,” zegt hij opgewekt, terwijl hij ermee wiebelt. “Maar ik kan mijn duim niet meer gebruiken.” Nu de necrose en artritis zich in het bot hebben genesteld, lijkt een zesde operatie onvermijdelijk, zegt Lee.
Ik heb het gevoel dat ik in het ziekenhuis woon en mijn huis mijn vakantieplek is.
Nauwelijks een paar maanden na zijn ongeluk en operaties, deed Lee toch een poging om weer muziek te gaan maken. Door zenuwschade kon hij de snaren van een bas niet meer voelen, en zelfs toen hij toetsen ging spelen voor Royal Pirates’ comeback EP 3.3 (2015), vond Lee het te pijnlijk om op te treden en de ontberingen van het toeren bij te houden. “Ik moest een stap weg doen van het publiekelijk doen van muziek omdat ik een identiteitscrisis had. Ik heb 12 tot 13 jaar bas gespeeld. Ik was er trots op, het was wat ik het liefste deed. Ik voelde de impact in mijn carrière en zelfvertrouwen na het ongeluk.”
Hij onthult dat er nog veel meer bijkomende incidenten waren die gebeurden in de nasleep van zijn ongeluk waar het publiek niet van wist; zo was er de tijd dat hij naar een psychiatrisch ziekenhuis moest als onderdeel van een gerechtelijk bevel. “Ik had zoiets van: ‘Neem je me in de maling? Is het niet duidelijk dat als een gitarist zijn hand wordt afgehakt, hij door de shit gaat?’ Maar nee, ze moesten bewijs zien.” Hij zat daar zes dagen opgesloten; rubberen kamer, geen schoenveters, geen glas, geen mobiele telefoon. Een andere was toen een MRI en CT-scan vorig jaar een bloedprop in zijn hersenen aan het licht brachten – het resultaat van een beroerte die hij ergens na zijn ongeluk had gehad. “Dus er is een paar centimeter in mijn hersenen dat gewoon weg is. Maar ik heb echt geluk dat het maar een kleine beroerte was. Het was wild!”
Ondanks dit alles is Lee positief, hoopvol. “Ik was verslaafd aan medicijnen, ik moest naar een psychiatrisch ziekenhuis, ik had deze gekke rechtszaak, ik moest ontsnappen aan deze tragedie in mijn hoofd, ik moest Korea verlaten, ik moest alles verlaten wat ik kende… Het gaat om de reis. therapie voor mij, om eerlijk te zijn.” Hij geeft zijn vriend Brad Moore, drummer van de Zuid-Koreaanse indieband Busker Busker, de schuld als degene die hem uiteindelijk uit zijn depressie en zelfmedelijden heeft gehaald. “Hij zei tegen me: ‘Je moet verdomme je kop houden. Je kunt niet blijven klagen.’ Want ik zou alleen maar tegen hem klagen.”
Eerder deze maand lanceerde Lee een Kickstarter-project om zijn solo EP van drie tracks, The Light, te crowdfunden. De overweldigende respons laat zien hoeveel fans klaar zijn voor meer muziek. Verschillende vrienden van beroemdheden, waaronder de prominente K-pop ster Amber Liu, hebben hun hulp aangeboden door het project te promoten op sociale media. Het aanvankelijke doel van 27.600 dollar werd binnen enkele uren na het online gaan gehaald en op dit moment staat het totaal op 71.751 dollar. Over de EP zegt hij: “De liedjes zijn geschreven, maar ze moeten nog geproduceerd en opnieuw gearrangeerd worden. Omdat ik geen gitaar meer kan spelen, moet iemand die ik vertrouw het voor me uitvoeren. Ik heb vandaag een afspraak met Enik (Lin, producer, vriend en frontman van de electro-rockgroepen IAMMEDIC en Fyke) om een paar nummers door te nemen.”
Geput uit zijn roots van indie en singer-songwritermuziek, geeft Lee niet al te veel prijs over de EP, maar er zijn een paar demo’s die hij heeft uitgebracht om de reacties van het publiek te peilen. Ik vraag hem of hij iets tegen zijn fans wil zeggen en hij reageert meteen met: “Dude, I can’t believe I still have fans! Ik post deprimerende shit (op Instagram) en ik weet dat ik mensen naar beneden kan krijgen, maar ik ben zo gelukkig dat ze er nog steeds zijn. Ik herinner me ze en ik ben dankbaar voor ze. Ze hebben me geholpen om door zoveel van dit heen te komen.”
Hij ziet zijn soloproject als een manier om niet alleen opnieuw contact te maken met die fans, maar ook met zichzelf als artiest. “Ik ben moe van het gezeik,” zegt hij stellig. “Wat ik door mijn ongeluk ben gaan beseffen is dat je letterlijk elk moment dood kunt gaan. Iedereen wil een vijfjarenplan hebben – wat geweldig is om te hebben – maar je weet niet of je het vandaag gaat halen. Dus de reden waarom dit project zo belangrijk voor me is, is omdat het mijn laatste kan zijn. Ik kan elk moment sterven en voor ik ga, kan ik maar beter iets hebben om te laten zien waar ik trots op ben. Dit kan dat project zijn. Daarom doe ik dit.”
Je kunt hier bijdragen aan de Kickstarter van James Lee.
Alle foto’s met dank aan James Lee