Museums uitgedaagd om te laten zien ‘griezeligste objecten’ leveren spul van nachtmerries op

Met zijn afgrijselijke grijns en zielspenetrerende blik, heeft een taxidermied Feejee “zeemeermin” lange tijd de medewerkers achtervolgd die de collecties van de National Museums of Scotland beheren. Maar deze nachtmerrieachtige snuisterij is nu een krachtig wapen geworden in de nieuwste #CuratorBattle die plaatsvindt op Twitter: een oproep voor de griezeligste objecten in de collecties van musea over de hele wereld.

De competitie begon afgelopen vrijdag met een relatief tamme inzending van het Yorkshire Museum – dat elke week een reeks vergelijkbare culturele steekspelen organiseert – zelf: een haarknot, nog steeds bijeengehouden door een paar spelden, gevonden in het graf van een derde- of vierde-eeuwse Romeinse vrouw.

“CAN YOU BEAT IT?” tweette een Yorkshire medewerker in alle caps.

Instellingen gingen de uitdaging graag aan en overspoelden de Twitter thread met sinistere inzendingen: Een versleten pestmasker uit de 17e of 18e eeuw met snavels uit het Deutches Historisches Museum in Berlijn; een opgeblazen “zombieblaasvis” uit het Bexhill Museum in East Sussex; een ijzeren masker – ontworpen voor publieke vernedering en met een griezelige, scheve grijns – uit het Royal Armouries Museum in Leeds.

Alle ingezonden artefacten waren, op zijn minst, haarfijn – en de meeste leken meer vragen op te roepen dan ze beantwoordden. Een conservator van het Pitt Rivers Museum in Oxford stuurde een met spijkers bezet schaapshart in, bedoeld om te worden gedragen als halsketting die “kwade spreuken kon breken”. Ook het nabijgelegen Ashmolean Museum stuurde zijn eigen hanger in, met aan de ene kant het hangende gezicht van een dode man en aan de andere kant een rottende schedel vol wormen.

“In veel opzichten zouden we willen dat we deze hele draad konden ont-zien,” tweette het Ashmolean.

De curatoren achter de Clarke Charm Collection verhoogden vervolgens de lat met een andere gruwelijke vorm van ornamentiek: stukjes menselijke botten en tanden. In twee inzendingen liet het team een vingerbotje van Homo sapiens zien, gekoesterd door een gokker die hoopte dat het geluk zou brengen, evenals het gebit van een dode man, opgehangen om de nek van een baby “om stuiptrekkingen, veroorzaakt door doorkomende tandjes, te voorkomen.”

Andere inzendingen waren meer bizar dan wat anders. Een van het York Castle Museum toonde een diorama van handgemaakte modellen, gemaakt van krabbenklauwen en -poten, die kaartspelen en goud delven.

“Typisch Victoriaans,” tweette de instelling. “hey loved weird/creepy stuff.”

Een inzending geplaatst door Clara Molina Sanchez, hoofd toegepaste conservering bij Historic Environment Scotland, toonde het trommelvlies van een walvis, minutieus beschilderd om op een vervormd menselijk gezicht te lijken.

Het meest verontrustend van allemaal waren misschien wel de inzendingen met kinderspeelgoed, poppen en andere mensachtige figuren in verbijsterende huidkrakende omgevingen. Aan deze kant van de Atlantische Oceaan stuurde een curator van Canada’s Prince Edward Island Museum een “vervloekt” kinderspeelgoed in, genaamd “Wheelie”, dat werd ontdekt binnen de muren van een 155-jaar oud herenhuis.

“t BEWEGT OP ZIJN EIGEN,” tweette de instelling. “Personeel zet het op de ene plek en vindt het later op een andere plek…”

Andere kanshebbers in deze niet verrassend rijke categorie waren de fragmenten van verschillende kapotte poppen, compleet met glasachtige ogen zonder lichaam, uit het Egham Museum in Engeland; het Speelgoedmuseum van Penhurst Place’s doordringende roodogige “drinkbeer” die uit een beker nipt voor een donatie van twee pence; en een speldenkussen gemaakt in de vorm van een peapod en beplakt met kleine kinderhoofdjes. Passend, de laatste van deze inzendingen was een fan favoriet, maar ze zijn allemaal griezelig op hun eigen manier.

Tot de beste (slechtste?) inzendingen behoort de originele zeemeermin van de National Museums of Scotland. In een serie tweets schrijft de instelling dat deze taxidermied verschrikkingen gemeengoed zijn in de musea van de wereld als overblijfselen van sideshows. In plaats van een in de natuur geboren wezen voor te stellen, waren de objecten doelbewust vervaardigde rariteiten, vaak gemaakt door het naaien van de rughelft van een vis op de romp van een jonge aap (of een sculptuur gemaakt om er op te lijken).

De meeste andere curatorengevechten van het Yorkshire Museum zijn veel minder macaber geweest. Zoals Taylor Dafoe rapporteert voor Artnet News, hebben eerdere iteraties oproepen omvat voor de saaiste, mooiste en dodelijkste items van instellingen, evenals een heerlijke wedstrijd met paasthema voor de “beste eieren” van collecties.”

Gegonnen in de nasleep van de sluiting van het Yorkshire Museum, zijn de wekelijkse wedstrijden een kleine zegen geweest voor de instelling, die culturele partners van heinde en verre heeft geëngageerd met zijn luchthartige sociale media-spars.

“De curatorenstrijd is geleidelijk opgebouwd nu steeds meer musea en het grote publiek elke vrijdag naar onze Twitter-feed kijken om te zien welk thema we gaan pitchen,” vertelt Millicent Carroll van York Museums Trust aan Helen Pidd van The Guardian. Maar Carroll geeft toe dat “het griezeligste object het naar een ander niveau heeft getild.”

“Het is geweldig voor ons en andere musea om onze collecties nog steeds te kunnen delen met het publiek als onze deuren gesloten zijn,” zegt ze. “We hopen alleen dat we niemand nachtmerries hebben bezorgd!”

Voor velen van ons heeft dat huiveringwekkende spookschip waarschijnlijk al lang geleden de zeilen gehesen.