Dingen gebeuren. De dingen gaan niet altijd zoals wij willen. Zijn de meeste van onze problemen het gevolg van overweldigende externe omstandigheden die buiten onze macht liggen? Of creëren we problemen zelf?
Een populair standpunt in sommige spirituele en New Age-gemeenschappen is dat we verantwoordelijk zijn voor alles wat ons overkomt. Als er iets misgaat, moeten we ons afvragen: “Hoe heb ik dat gemaakt?”
Maar zijn we echt zo machtig?
Als de zon over 5 miljard jaar in een supernova explodeert en al het leven op aarde verbrandt, zal er niemand meer zijn om te beweren dat wij dat hebben gemaakt. En sorry dat ik je eraan herinner, maar voor die noodlottige dag, zullen we sterven…aan iets. Het lijkt nogal hard om vurig naar onszelf te kijken voor elk gemeen ding dat ons overkomt.
Zeker, er zijn situaties waarin het moeilijk is om te beweren dat we geen rol hadden in wat ons overkomt. De wet van karma – actie en reactie – is vaak van kracht. Als onze levensgewoonten niet zo goed zijn geweest, zoals roken, niet sporten of slecht eten, dan kunnen we spijt krijgen van sommige van onze keuzes als we ziek worden.
Maar zelfs dat standpunt kan overdreven hard zijn. Als we de geheime geschiedenis blootleggen die leidt tot destructief gedrag, kunnen we een meer compassievolle houding aannemen. Een slechte vroege hechting of trauma kan leiden tot ontregeling van ons zenuwstelsel, wat kan leiden tot verslavende gewoonten die ons afleiden van ondraaglijk lijden, ook al leiden dergelijke keuzes tot verder lijden.
In plaats van te vragen: “Hoe heb ik dat veroorzaakt?” is een meer behulpzame vraag: “Hoe kan ik me op de meest vaardige en compassievolle manier verhouden tot wat me overkomt?” en “Hoe kan ik oude wonden helen die me vast en ongelukkig houden? Wat moet er gebeuren om een kleine stap voorwaarts te zetten in mijn leven?”
Dingen gebeuren. We bestaan in een kwetsbaar, onderling verbonden universum. Het leven is niet stevig onder onze controle. De kern van alle grote spirituele tradities is de nederige erkenning dat er krachten in het universum bestaan die machtiger zijn dan wijzelf.
Ontmoeting met wat ons overkomt
Filosofen en psychotherapeuten hebben erop gewezen dat we weliswaar weinig controle hebben over wat ons overkomt, maar dat we wel de macht hebben om te reageren op wat ons overkomt. De kern van wijsheid in het New Age geloof dat wij onze werkelijkheid scheppen, is dat we niet veroordeeld zijn tot het eeuwige slachtoffer zijn van levensomstandigheden. Het dient ons niet om anderen de schuld te geven van onze ellende. We kunnen wat ons overkomt tegemoet treden met een groeiend gevoel van genade, wijsheid en geduld. We kunnen ruimte maken voor onze gevoelens, de wijsheid aanhoren die ze ons aanreiken en vooruitgaan in ons leven. Benaderingen zoals Focussen kunnen helpen een weg te vinden om bij onze gevoelens te zijn en te horen wat ze ons misschien proberen te vertellen.
We worden sterker als we onze gevoelens verwelkomen en ermee omgaan in plaats van ze te vermijden – of in ons hoofd te verdwalen en te proberen uit te zoeken hoe we alles hebben gecreëerd. We kunnen steun zoeken wanneer we die nodig hebben, zodat we een beter perspectief krijgen en ons niet zo alleen voelen. We kunnen innerlijke hulpbronnen cultiveren om tegenslagen het hoofd te bieden, wat ons helpt veerkracht te ontwikkelen – de essentie van innerlijke kracht.
Onze houding ten opzichte van het leven beïnvloedt hoe we het ervaren. Als we verwachten dat er slechte dingen zullen gebeuren, zullen ze dat waarschijnlijk ook doen. Als we ons bijvoorbeeld schrap zetten voor afwijzing of kritiek, kunnen we overdreven voorzichtig worden en ons verdedigen op een manier die ons op afstand houdt. Als we een wantrouwende houding hebben die de loyaliteit van mensen op de proef stelt, kunnen we hun geduld op de proef stellen en hen wegduwen. Helaas creëren we de werkelijkheid die we vrezen als gevolg van onopgeloste wonden uit het verleden rond vertrouwen en een aanhoudende angst voor afwijzing.
Zijn onze problemen zelf geschapen? Het hangt ervan af door welke lens we kijken. Als afhankelijke kinderen, hadden we niet veel macht over wat er met ons gebeurde. Als volwassenen kunnen we gaan begrijpen hoe we patronen hebben ontwikkeld die ons niet langer dienen – en die misschien ellende voor onszelf creëren. Voor sommige mensen zou een stap voorwaarts de erkenning kunnen zijn dat er positieve mogelijkheden voor ons bestaan; we hoeven geen slachtoffers van ons verleden te blijven. We kunnen oude wonden helen en deelnemen aan het creëren van een beter leven voor onszelf.
Maar genezing en groei zijn niet alleen een kwestie van het veranderen van onze overtuigingen in positievere, hoewel dit een goed begin zou kunnen zijn. Meer fundamenteel moeten we op een positieve manier met onze gevoelens omgaan, door een liefdevolle mindfulness te richten op onze ervaring zoals die is.
Wanneer we pijn hebben, is het laatste wat we nodig hebben dat iemand ons vraagt hoe we dat hebben gecreëerd, waardoor we ons kunnen schamen dat we zulke slechte keuzes hebben gemaakt. Wat we nodig hebben is emotionele steun in de vorm van positieve spiegeling van onze gevoelens, die we als kind misschien hebben gemist. We hebben medeleven nodig, niet een opsomming van iemands geloofssysteem. Vriendelijkheid en acceptatie helpen ons vriendelijker, accepterender en liefdevoller te worden naar onszelf, wat ons helpt ons meer heel te voelen.