A. Situatieanalyse
Beschrijving van de ramp
Sinds 30 oktober 2020 heeft de indirecte invloed van de orkaan Eta in heel Costa Rica regens van wisselende intensiteit veroorzaakt, met vooral hevige regenval in gebieden in de Stille Oceaan van het land. Volgens gegevens van het Centrum voor Noodoperaties (EOC), voorlopige cijfers die zijn vastgesteld door evaluaties van de Nationale Vereniging en algemene gegevens van het Coördinatiecentrum voor Operaties, hebben de overstromingen, aardverschuivingen en schade aan basisvoorzieningen als gevolg van de indirecte invloed van orkaan Eta ongeveer 5.000 gezinnen in de provincies San José, Alajuela, Heredia, Cartago,
Puntarenas, Guanacaste, en Limón getroffen.
In Costa Rica nam de indirecte invloed van dit systeem toe toen de orkaan Eta het Nicaraguaanse grondgebied naderde, wat op 2, 3 en 4 november intense regenval veroorzaakte in gebieden in de Stille Oceaan en schade aan wegen en institutionele, elektrische, aquaduct- en huishoudelijke infrastructuur in zeven provincies en meer dan 54 kantons. Bovendien hebben aardverschuivingen en overstromingen gemeenschappen geïsoleerd en ernstig getroffen. De gemeentelijke noodcommissies (CME’s) en de instellingen en het veldpersoneel van het nationale risicobeheersysteem maken melding van ernstige, wijdverbreide schade in Pacífico Norte en Pacífico Sur, met name in de kantons Nicoya, Nandayure en Hojancha in Guanacaste en de kantons Corredores en Coto Brus in Puntarenas. De meldingen van wijdverspreide schade, geïsoleerde bevolkingsgroepen, overstromingen en aardverschuivingen in de kantons Golfito, Parrita en Quepos zijn vanaf 4 november aanzienlijk toegenomen (Nationale Commissie voor Risicopreventie en Noodhulp (CNE) 2020).
Op 10 november heeft de uitvoerende macht de noodtoestand afgekondigd die het gevolg is van de orkaan Eta. De autoriteiten hebben gemeld dat door overstromingen als gevolg van overstromende rivieren of geblokkeerde wegen 23 gemeenschappen geïsoleerd zijn geraakt. Er werd melding gemaakt van ten minste 79 punten van aantasting van nationale wegen, 3 bruggen, 3 dijken met enige aantasting en 20 drinkwatersystemen.2 De CNE heeft een investering gepland van 957 miljoen colones (ongeveer 1.560.504 Amerikaanse dollar – USD), waarvan 600 miljoen colones (ongeveer 978.372 USD) bestemd zijn voor interventies voor het schoonmaken van wegen en het vrijmaken van waterwegen. Ook werd voedsel geleverd aan 5.690 gezinnen die door de noodsituatie waren getroffen.3 Overzicht van de huidige respons Overzicht van de respons van het gastland.
Het Costa Ricaanse Rode Kruis (CRRC) heeft zich voorbereid en gemobiliseerd om te reageren op orkaan Eta, door zijn capaciteit in te zetten, te coördineren met humanitaire organisaties en de volgende acties uit te voeren:
– Permanente coördinatie met de nationale autoriteiten van Costa Rica via het EOC en de Raad van Bestuur van het CNE.
– De acties van het Rode Kruis waren gericht op de preventieve evacuatie van de bevolking, opsporing en redding, zorg buiten het ziekenhuis en beheer van humanitaire voorraden.
– Als leden van de CME’s integreren en coördineren de institutionele vertegenwoordigers de acties met de autoriteiten en de vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld.
– Op 30 oktober heeft de Nationale Vereniging een Responsniveau 3 ingesteld, de Situation Room geactiveerd om informatie op te vangen en te evalueren, en de CCO’s op regionaal niveau geactiveerd.
– Op 3 november werd het responsniveau verhoogd naar 4 en op 5 november werd het coördinatiecentrum voor noodoperaties (CECOE) geactiveerd.
– Vanuit verschillende regio’s in het land zijn middelen ingezet om de zwaarst getroffen gebieden te ondersteunen.
De Nationale Vereniging heeft al enkele jaren ervaring met hulp in de vorm van geld en tegoedbonnen. Sinds de reactie op de noodtoestand rond orkaan Otto (MDRCR015 DREF-operatie) met steun van de IFRC, heeft het 20 humanitaire medewerkers en leden van de instelling opgeleid in bijstand in de vorm van contant geld en tegoedbonnen, en sindsdien heeft het zijn eigen programma’s uitgevoerd en heeft het deel uitgemaakt van de Cash Hub.