Zwangerschap kan eeuwig aanvoelen-40 weken (dat is eigenlijk 10 maanden, geen negen!). Maar soms gaat er iets mis, en de baby besluit er vroeg uit te willen komen. Gevaarlijk vroeg.
Hoewel veel vrouwen bang zijn om te vroeg te bevallen, komt het eigenlijk niet zo vaak voor: in 2016 was 9,6 procent van de bevallingen te vroeg, en 75 procent daarvan vond plaats tussen 32 en 36 weken.
- Wat is vroegtijdige bevalling?
- Welke tekenen van vroeggeboorte moet ik in de gaten houden?
- Kan bedrust vroeggeboorte voorkomen?
- Ik denk dat ik misschien een vroeggeboorte heb. Wanneer moet ik naar het ziekenhuis?
- Wat veroorzaakt vroeggeboorte?
- Wat gebeurt er als ik te vroeg ga bevallen?
- Hoe kan vroeggeboorte (en vroeggeboorte) van invloed zijn op moeder en baby?
- Wanneer het gaat om vroeggeboorte, vertrouw dan op je lichaam.
Wat is vroegtijdige bevalling?
Een zwangerschap wordt als vroegtijdig beschouwd vóór 37 weken zwangerschap. “Technisch gezien wordt premature arbeid gedefinieerd als samentrekkingen van de baarmoeder, die cervicale verandering veroorzaken,” legt Sara Twogood, MD, OB-GYN, en assistent-professor aan de Keck School of Medicine van de University of Southern California uit.
Met andere woorden, als je weeën ervoor zorgen dat je baarmoederhals verandert – dat wil zeggen dat er verwijding of verdunning optreedt – en je bent nog geen 37 weken zwanger, dan wordt dit beschouwd als vroeggeboorte.
Welke tekenen van vroeggeboorte moet ik in de gaten houden?
Naarmate je zwangerschap vordert, moet je letten op weeën van de baarmoeder met verandering van de baarmoederhals. Er is een verschil tussen Braxton Hicks-weeën (die niet tot weeën leiden) en weeën die wel tot weeën leiden.
Hoe kunt u het verschil zien? “Dit verschilt van vrouw tot vrouw, maar ik beschrijf Braxton Hicks-weeën meestal als weeën die alleen in de baarmoeder zitten. In feite voel je soms echt een aanspanning van de baarmoeder. Je ziet misschien je buik van vorm veranderen, en het kan ongemakkelijk zijn. Als u uw buik palpeert, voelt de baarmoeder stevig aan. Maar een paar minuten later voelt het zacht aan.” Braxton Hicks zijn onregelmatig en onvoorspelbaar. Ze verdwijnen met rust en hydratatie.
Zoals iedereen die is bevallen je zal vertellen, zijn weeën pijnlijk – en ze worden pijnlijker naarmate de tijd verstrijkt, maar ook (meestal) voorspelbaarder. Met andere woorden, je weet wanneer de volgende komt, omdat ze ongeveer 5-6 minuten na elkaar beginnen (en steeds vaker komen). “De weeën kunnen in de rug of in het lage bekken beginnen en zich naar voren verplaatsen,” legt Twogood uit. “Ze voelen aan als hevige menstruatiekrampen. Ze zijn pijnlijker en gaan niet weg met hydratatie en rust.” Vrouwen hebben vaak vreselijke rugpijn, vooral als ze rugweeën hebben.
De sleutel is om onderscheid te maken tussen de twee. “Als we vroegtijdige bevalling opmerken, is het gemakkelijker te stoppen,” zegt Twogood. “Dus het is makkelijker om ontsluiting van 1 cm te stoppen dan 8 cm. We willen niet dat vrouwen weeën negeren omdat ze denken dat het Braxton Hicks zijn, maar we hoeven ze er niet voor te laten komen.”
Wat betreft baarmoederhalsverandering, ook dit kan moeilijk te weten zijn en zal meestal een evaluatie vereisen. “Je slijmprop kan overal passeren van 6 weken tot 6 minuten voor de bevalling,” zegt Twogood, “dus het is geen goede graadmeter.” Het kan ook meerdere keren passeren tijdens de zwangerschap, dus het verliezen ervan bij 35 weken duidt niet noodzakelijkerwijs op een op handen zijnde bevalling.
In het ziekenhuis zal uw gynaecoloog uw baarmoederhals controleren, als het veilig is. Meer specifiek zal ze de Bishop score controleren: effacement, dilatatie, consistentie van de baarmoederhals, positie van de baarmoederhals, en foetale stationering (hoe ver de baby zich in het geboortekanaal bevindt). Ze controleert ook de lengte van de baarmoederhals, oftewel de lengte van de baarmoedermond. Dit geeft haar (en jou) een idee van hoe ver de bevalling nog is. Als je minder dan een 5 scoort, ben je nog niet in de buurt.
Bel altijd je arts als je het gevoel hebt dat er iets mis is, maar vergeet niet dat Braxton Hicks heel gewoon zijn, vooral in de late stadia van de zwangerschap.
Kan bedrust vroeggeboorte voorkomen?
“Hydratatie en rust kunnen helpen om Braxton Hicks-weeën te verlichten”, legt Twogood uit. “Vocht toedienen via het infuus kan ook helpen om de weeën te verminderen of te minimaliseren, maar het zal de vroeggeboorte niet stoppen. Bedrust is een managementstrategie die misschien meer bloed naar de placenta brengt, maar het verandert helaas de resultaten niet.
Twogood legt uit dat artsen en patiënten het gebruiken omdat het intuïtief logisch is – rust, minder stress en verminderde druk op de baarmoederhals kan geen kwaad. Maar bedrust heeft zijn eigen risico’s: spier- en botzwakte, verhoogd risico op diep-veneuze trombose (of bloedstolsel), verhoogde angst of depressie, en musculoskeletale en cardiovasculaire deconditionering.
Het wordt steeds populairder om in plaats daarvan over te gaan op aangepaste activiteit, of activiteitsbeperking, in plaats van volledige bedrust. Als een patiënte in het ziekenhuis wordt opgenomen wegens vroeggeboorte, wordt zij voortdurend bewaakt, waardoor ook de activiteit wordt beperkt.
Deze beperkingen zijn afhankelijk van zowel de patiënt als de arts, maar in het algemeen, als je thuis bent en niet in het ziekenhuis, en je loopt het risico om in vroeggeboorte te gaan, kun je je houden aan de één-thing-een-dag regel:
- Een uitstapje naar de kruidenier of één activiteit buitenshuis, maar niet meer.
- Niet zwaar tillen.
- Niet meer dan een paar uur per dag op de been zijn.
- beperkt werken (afhankelijk van het soort werk).
- Minimale stress.
Ik denk dat ik misschien een vroeggeboorte heb. Wanneer moet ik naar het ziekenhuis?
Eén ding is zeker: als je vliezen breken, ga je meteen naar het ziekenhuis, want er zijn verschillende richtlijnen voor behandeling en beheer als dat gebeurt.
Bovendien, als je bloedingen of aanhoudende, zware weeën hebt, neem dan contact op met je arts, die je kan helpen beslissen of je naar het ziekenhuis moet gaan.
Wat veroorzaakt vroeggeboorte?
Er zijn een paar manieren om te zien of je risico loopt op vroeggeboorte:
- Een voorgeschiedenis van vroeggeboorte. “Dit is verreweg de grootste risicofactor,” legt Twogood uit. “Hoe vroeger de bevalling begon (bijvoorbeeld 24 weken of 36½ week), hoe groter het risico dat een vrouw opnieuw een periode van vroeggeboorte krijgt. Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen vroeggeboorte en vroeggeboorte – het eerste leidt niet altijd tot het tweede. Vroeggeboorte die tot vroeggeboorte leidt, brengt u in de hoogste risicogroep.
- Roken en/of drugsgebruik. “Bijna elke slechte uitkomst is gekoppeld aan die twee factoren,” zegt Twogood.
- Een infectie. Nierinfecties of blindedarmontsteking tijdens de zwangerschap kunnen uw risico op vroeggeboorte verhogen. U kunt ook een infectie in de baarmoeder of de vruchtwaterholte oplopen. Dit wordt iets anders behandeld omdat in die gevallen ook de baby besmet kan zijn.
- Stress. Dit is een ingewikkelde zaak, omdat vrouwen vaak denken dat stress de boosdoener is voor vroeggeboorte, maar stress zelf is niet noodzakelijk een risicofactor. Het hangt allemaal af van uw fysiologische reactie op stress: Als het cortisolniveau stijgt, veranderingen in je dieet (eten en drinken) veroorzaakt, of veranderingen in je levensstijl teweegbrengt – deze kunnen je predisponeren voor vroeggeboorte. “Dat gezegd hebbende, verschillende vrouwen reageren verschillend op stress,” zegt Dr. Twogood. “De ene levensgebeurtenis bij de ene vrouw veroorzaakt misschien geen fysiologische veranderingen bij de andere vrouw. Het is zo verschillend van vrouw tot vrouw. Ik wil niet dat ze denken dat ze niet kunnen werken! Het is bewezen dat werken gezond is voor een zwangerschap. Stress kan geen vroeggeboorte veroorzaken. Het veroorzaakt wel fysiologische veranderingen, maar het is geen bron van vroeggeboorte.”
Wat gebeurt er als ik te vroeg ga bevallen?
Als u te vroeg gaat bevallen, kan uw arts proberen dit te stoppen met medicijnen die tocolytica worden genoemd en die alleen in het ziekenhuis kunnen worden toegediend. Als uw baby nog geen 34 weken oud is, wordt u aangemerkt als iemand met een hoger risico. Naast medicijnen om de weeën te stoppen, dienen artsen de moeder dan ook prenatale corticosteroïden toe om de longen van de baby te helpen rijpen. Als de baby wordt geboren, zal de baby het beter doen dan zonder de steroïden.
Hoe kan vroeggeboorte (en vroeggeboorte) van invloed zijn op moeder en baby?
Dit hangt bijna volledig af van hoe vroeg een baby wordt geboren. Een preemie die met 36 weken en 6 dagen wordt geboren, zal het beter doen dan een baby die met 28 weken wordt geboren.
“Vóór 34 weken kun je verwachten dat de baby in het ziekenhuis wordt opgenomen,” zegt Twogood. “Er is ook kans op allerlei complicaties. De baby zal in het ziekenhuis moeten blijven om onder andere gewichtstoename/-verlies, darmfunctie en hersenontwikkeling te controleren.”
Vroeggeboorte kan natuurlijk ook gevolgen hebben voor de verpleging. “Als de baby met buisjes in het ziekenhuis ligt en niet goed voedt, kan dit echt van invloed zijn op de manier waarop de moeder contact maakt met de baby,” zegt ze. “Dit kan haar aan een postnatale depressie blootstellen, vooral als ze de zorg voor zichzelf verwaarloost. Vrouwen die baby’s in de NICU hebben gehad, hebben een andere ervaring dan wanneer je de baby in de kamer bij je hebt en een paar dagen later naar huis gaat.”
Een vroeggeboorte gaat vaak gepaard met een reeks complicaties, die verergeren naarmate de baby vroeger wordt geboren. Behalve dat de baby vrij klein is, kan hij moeite hebben met ademen en het reguleren van de temperatuur en een gebrek aan reflexen om te zuigen of te voeden. De baby kan hartproblemen (lage bloeddruk of hartcomplicaties), hersenproblemen (door mogelijke hersenbloedingen), bloedproblemen (bloedarmoede en/of geelzucht) en maag- en darmproblemen (omdat het systeem onderontwikkeld is) hebben. Ook het immuunsysteem wordt aangetast.
Premières ontwikkelen zich vaak tot gezonde kinderen, maar sommigen kunnen langdurige gevolgen ondervinden, zoals hersenverlamming, gehoor- of gezichtsproblemen, een verminderd leervermogen en een aangetast immuunsysteem.
Wanneer het gaat om vroeggeboorte, vertrouw dan op je lichaam.
Zwangerschap is een reis, maar het is ook een kans om je eigen lichaam te leren kennen: Voelt deze wee zoals vorige week? Of gisteren? Helpt water drinken en gaan zitten? Of heb ik echt het gevoel dat mijn lichaam aan het bevallen is? Als je het gevoel hebt dat er iets niet klopt, neem dan contact op met je verloskundige. Jij kent je lichaam het beste. Vertrouw op je gevoel.