Effects of Oral Vitamin C Supplementation on Anxiety in Students: A Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Trial

INTRODUCTION

Witamina C (kwas askorbinowy) jest antyoksydantem zaangażowanym w badania stanu lęku, pamięci, zmęczenia i nastroju. Niektóre zwierzęta, w tym ludzi, nie może syntetyzować kwas askorbinowy z powodu braku enzymu, L-glulonolakton oksydazy (Naidu, 2003). Wiele badań wykazało, że witamina C jest związana z zachowaniami lękowymi i psychologią wywołaną przez sytuacje stresowe. Leczenie przez 14 dni wysokimi dawkami witaminy C (1.000 mg trzy razy dziennie) obniżyło ciśnienie krwi, obniżyło poziom kortyzolu i zmniejszyło subiektywne reakcje związane z ostrym stresem psychologicznym (Brody et al., 2002). Stwierdzono, że poziom stężenia witaminy C w osoczu jest odwrotnie związany ze skurczowym i rozkurczowym ciśnieniem krwi w badaniach przekrojowych (Ness i wsp., 1997; Bates i wsp., 1998). Mazloom i wsp. (2013) oceniali wpływ dwóch antyoksydantów (witaminy C i E) na lęk, depresję i stres u pacjentów z cukrzycą typu 2. W grupie witaminy C wykazano istotne obniżenie punktacji lęku w porównaniu z witaminą E i placebo, jednak nie stwierdzono istotnych różnic między grupami dla punktacji depresji czy stresu.

W ostatnim czasie w innym badaniu klinicznym przeprowadzonym przez Aburawi i wsp. (2014) badano wpływ witaminy C jako leczenia depresji oraz jej skojarzone działanie z lekami przeciwdepresyjnymi, takimi jak paroksetyna, fluoksetyna, klomipramina, fluwoksamina oraz połączenie olanzapiny i klomipraminy. Autorzy stwierdzili, że połączenie witaminy C z lekami przeciwdepresyjnymi spowodowało lepszą odpowiedź terapeutyczną w depresji. Podobnie Amr i wsp. (2013) również wykazali skuteczność dodania witaminy C do fluoksetyny jako adiunktu w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych u pacjentów pediatrycznych. Ponadto w licznych badaniach na zwierzęcych modelach depresji wykazano przeciwdepresyjne działanie witaminy C (Binfare i wsp., 2009; Moretti i wsp., 2011, 2012a, b, 2013, 2014).

Suplementacja witaminą C przyniosła niespójne wyniki w leczeniu zmęczenia u ludzi. Jednak w badaniu klinicznym przeprowadzonym przez Suh i wsp. (2012) uzyskano pozytywne wyniki. Dożylne podanie witaminy C zmniejszyło zmęczenie u pracowników biurowych po dwóch godzinach, a poziom zmęczenia pozostał niższy przez jeden dzień. Pracownicy w warunkach eksperymentalnych wykazywali również wyższy poziom witaminy C w osoczu i zmniejszony stres oksydacyjny w porównaniu do grupy placebo. W przypadku pracowników objętych tym badaniem suplementacja witaminą C okazała się bezpieczną i skuteczną metodą redukcji zmęczenia. Ponadto, badania wykazały wysoką częstość występowania hipowitaminozy C i D w szpitalach o ostrym dyżurze. Podawanie witaminy C poprawia nastrój i zmniejsza dystres u hospitalizowanych pacjentów (Evans-Olders et al., 2010; Wang et al., 2013; Zhang et al., 2011).

Lęk jest odpowiedzią na zagrożenie, które jest nieznane, niejasne lub wewnętrzne, które może zmieniać sygnały fizjologiczne (Gautam et al., 2012). Dlatego lęk zazwyczaj służy funkcji adaptacyjnej i przygotowuje jednostkę do potencjalnego niebezpieczeństwa, ostrzegając osobę, aby być przygotowanym do bezpośredniego zagrożenia (Gautam i in., 2012; Weinberger, 2001). Jednakże, gdy lęk jest wyjątkowo wysoki i uporczywy, może stać się patologiczny i spełniać kryteria zaburzeń (Weinberger, 2001). Dla wielu osób lęk wiąże się również z problemami wtórnymi, takimi jak brak pewności siebie lub, w przypadku studentów, trudności w nauce (Guney i in., 2014). Ponadto, w przypadku studentów, inne objawy mogą być wyrażane w klasie i przyczyniać się do niskich wyników w nauce, takie jak: panika, strach przed niezdaniem egzaminów, uczucie zdenerwowania i niezdolności do wykonania zadań oraz przyspieszone bicie serca (Vitasari i in., 2011). Wysoki poziom lęku może upośledzać pamięć roboczą i zwiększać rozproszenie uwagi u studentów (Aronen i in., 2005; Cassady i Johnson, 2002). Inne badania wykazały, że studenci z podwyższonym poziomem lęku podczas egzaminów końcowosemestralnych mają tendencję do uzyskiwania niższych ocen (Hamzah, 2007). Lęk był głównym predyktorem wyników w nauce wśród studentów (McCraty, 2007), a rosnący poziom lęku może być związany z niższymi wynikami w nauce (Mazzone i in., 2007; Sena i in., 2007).

Stres oksydacyjny może przyczyniać się do patofizjologii zaburzeń lękowych (Guney i in., 2014; Ranjana i in., 2012). Present demonstrated that there are associations between total oxidant/antioxidant levels and anxiety disorders in children and adolescents (Guney et al., 2014). Sugeruje to, że stres oksydacyjny może być szkodliwy u dzieci i młodzieży z zaburzeniami lękowymi. W tym sensie wysokie zużycie tlenu, które występuje w mózgu i jego bogata w lipidy konstytucja (Halliwell, 2006; Ng i wsp., 2008) mogą przyczyniać się do stresu oksydacyjnego, a to może promować lub wyzwalać zaburzenia psychiczne (Bouayed i wsp., 2009; Hovatta i wsp., 2010). Wśród innych czynników, takich jak genetyka, neurochemia, neurobiologia i psychologia, stres oksydacyjny może być ważnym czynnikiem w etiopatogenezie zaburzeń lękowych (Guney i in., 2014). W innych badaniach stwierdzono również związek między stresem oksydacyjnym a zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym (OCD) i zaburzeniem panicznym (PD), co dodatkowo wskazuje, że metabolizm oksydacyjny może wpływać na regulację lęku (Kuloglu i wsp., 2002a, b). Aby przeciwdziałać takim zmianom neurochemicznym, systemy biologiczne są wyposażone w mechanizmy obrony antyoksydacyjnej. Dlatego też suplementacja antyoksydantami może odgrywać ważną rolę terapeutyczną w zwalczaniu stresu oksydacyjnego u osób cierpiących na lęk (Gautam et al., 2012).

Celem pracy była ocena, czy ważny antyoksydant, jakim jest witamina C, wywiera działanie podobne do anksjolitycznego u uczniów szkół średnich. Poziom lęku u uczniów został oceniony za pomocą walidowanego instrumentu znanego jako Inwentarz Lęku Becka, który pozwolił na zbadanie potencjalnej terapeutycznej roli witaminy C na zachowania poznawcze człowieka związane z lękiem.

MATERIAŁ I METODY

Uczestnicy: Uczniowie szkół średnich obu płci z Ceilândia, Distrito Federal, Brazylia zostali zaproszeni do udziału w tym badaniu. Wszyscy uczestnicy zostali poinformowani o szczegółach badania i podpisali formularze świadczące o ich świadomej zgodzie. Protokół eksperymentalny i ocena lęku są zgodne z Deklaracją Helsińską i przewodnikiem Dobrej Praktyki Klinicznej i zostały zatwierdzone przez Komisję Etyczną ds. Badań Ludzkich, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Brasília, pod numerem, 022/12.

Kryteria włączenia i wyłączenia: Do badania włączono wszystkich studentów w dobrym stanie zdrowia fizycznego. Nie było historii palenia wśród uczestników. Studenci zostali wykluczeni, jeśli byli w ciąży, regularnie przyjmowali suplementy witaminy C lub leki na receptę, regularnie przyjmowali ograniczone leki (pacjenci psychiatryczni), lub jeśli mieli historię choroby, w tym: warunki psychiatryczne, cukrzyca, nadciśnienie, problemy z sercem, płucami, predyspozycje do chorób nerek, a także warunki związane z niedożywieniem: krzywica, niska masa ciała dla ich wieku i problemy psychiczne.

Procedury eksperymentalne: Czterdziestu dwóch studentów zostało zrekrutowanych i losowo przydzielonych (n = 21 dla każdej grupy) do otrzymywania witaminy C lub placebo. Nie było żadnych drop outs. Uczestnicy wzięli albo placebo kapsułki lub 500 mg witaminy C kapsułki suplement codziennie przez 14 dni. Tylko dietetyk odpowiedzialny za monitorowanie i dystrybucję kapsułek był świadomy składu kapsułek. Studenci byli oceniani przez multidyscyplinarny zespół z doświadczeniem w biochemii, żywieniu, psychologii i neurobiologii. Zespół przeprowadził wywiady z wszystkimi studentami. Studenci zostali poinformowani o celu i procedurach badania. Pierwszy dzień eksperymentu rozpoczął się o godzinie 8:00 rano przyjęciem studentów do laboratorium, gdzie otrzymali oni od dietetyka zestaw zawierający albo placebo, albo kapsułki z witaminą C. Kapsułki z witaminą C i placebo uzyskano z Pharmacy Medicines, Brasilia, Distrito Federal, Brazylia (Pharmacotechniques). Kapsułki placebo miały identyczny wygląd jak kapsułki z witaminą C (obie w kolorze zielonym i białym). Następnie zmierzono studentom ciśnienie skurczowe i rozkurczowe krwi oraz częstość akcji serca i pobrano próbki krwi (5 mL). Wszyscy studenci zostali poinformowani, że pobranie próbek krwi wymaga ośmiogodzinnego postu oraz że pobranie krwi rozpocznie się o godzinie 9:00 rano. Procedury zostały przeprowadzone przez personel Centralnego Laboratorium Zdrowia Publicznego Dystryktu Federalnego (LACEN-DF), zgodnie z zaleceniami Państwowego Departamentu Zdrowia Dystryktu Federalnego w Brazylii. Pobieranie krwi zakończono o godzinie 10:00 rano, a wszystkie próbki przygotowano do przekazania do analizy w LACEN-DF. Po pobraniu krwi, uczniowie i zespół otrzymali śniadanie. Następnie studenci byli oceniani przez psychologa zespołu w losowej kolejności za pomocą BAI, neuropsychologicznego testu lęku. Testy te w dniu 1 stanowiły pomiar wyjściowy. Te procedury eksperymentalne zostały powtórzone 15 dnia (post-treatment), po zakończeniu suplementacji.

Pomiary ciśnienia krwi: Przed pobraniem próbek krwi studenci rejestrowali skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi oraz częstość akcji serca za pomocą automatycznego samonadmuchującego się przenośnego sfigmomanometru (Powerpack MS-918). Procedurę powtórzono 15. dnia (post-treatment).

Próbki krwi i procedury laboratoryjne: Stężenie kwasu askorbinowego w osoczu było początkowo oparte na utlenianiu kwasu askorbinowego przez kwasy diketogulonowe i dehydroaskorbinowe. Produkty te reagują z 2,4-dinitrofenylohydrazyną, tworząc 2,4-dinitrofenylohydrazon. Związek ten, po reakcji z kwasem siarkowym (H2SO4), tworzy produkt z pasmem absorpcji, które można zmierzyć przy długości fali 520 nm. W niniejszym badaniu stężenie kwasu askorbinowego w osoczu oceniano według protokołu zaproponowanego przez Besseya (1960) z metodyką zbliżoną do wcześniejszych badań (Marim i wsp., 2012; Garlipp-Picchi i wsp., 2013). Próbki krwi żylnej (5 mL) pobrano od wszystkich studentów za pomocą igły podskórnej. Przygotowano 100 mL roztworu zawierającego 2,4-dinitrofenylohydrazynę (2%), tiomocznik (5%) i siarczan miedzi (0,6%), DTC. Natychmiast po tym pobrano 0,4 mL próbki (surowicy) i dodano do 1,6 mL mieszaniny 5% kwasu trójchlorooctowego (TCA) na 30 sek. i odwirowywano przy 2.500 obr/min przez 10 min. Następnie do 0,6 mL supernatantu dodawano 0,2 mL odczynnika DTC, po czym roztwór wytrząsano przez 30 s. Procedurę tę wykonywano w trzech egzemplarzach. W celu uzupełnienia roztworu wzorcowego dodawano 1 mL 65% H2SO4 i wytrząsano próbki przez 30 s. Po 30 min, w osłonie przed światłem, dokonano odczytu w spektrofotometrze (SpectraMax M5, Molecular Devices) przy długości fali 520 nm. Stężenie kwasu askorbinowego w osoczu obliczano za pomocą krzywej kalibracyjnej.

Test zachowań lękowych: The Beck Anxiety Inventory (BAI) został zaprojektowany przez Becka, Browna, Steera i Epsteina w 1986 roku (Beck i in., 1988; Cunha, 2001). Dwadzieścia jeden pozycji zostało zaprojektowanych w celu odzwierciedlenia somatycznych, afektywnych i poznawczych objawów charakterystycznych dla lęku. Inwentarz ten został skonstruowany tak, aby uniknąć mylenia go z objawami depresji. Wyniki pomiędzy 8 a 15 są interpretowane jako lęk łagodny, pomiędzy 16 a 25 jako lęk umiarkowany, a pomiędzy 25 a 63 jako lęk ciężki.

Analiza statystyczna: Do budowy danych liczbowych na potrzeby niniejszego eksperymentu wykorzystano program Graph Pad Prism. Analizy statystyczne przeprowadzono przy użyciu programu IBM SPSS wersja 20.0 dla Windows (IBM Corp. NY, USA). Dane wyrażono jako średnie±odchylenie standardowe (SD). W celu oceny normalności rozkładów zmiennych przeprowadzono testy Kołmogorowa-Smirnowa. W przypadku, gdy wyniki miały rozkład normalny, różnice między grupami oceniano za pomocą parametrycznych testów t-Studenta. W przypadku, gdy wyniki nie miały rozkładu normalnego, stosowano nieparametryczne testy Wilcoxona i Manna-Whitneya. Zmienne kategoryczne analizowano za pomocą testów Chi-kwadrat. Poziomy istotności ustalono na p<0,05.

Wyniki

Charakterystykę demograficzną studentów podsumowano w tabeli 1. Średni wiek grupy otrzymującej witaminę C wynosił 30,43±14,35 lat, a średni wiek grupy otrzymującej placebo 24,24±11,07 lat. Test t-Studenta wykazał, że nie ma różnicy między grupą z witaminą C a grupą kontrolną placebo (p = 0,125). Nie było różnicy w zależności od płci (p = 1,000). Oceny wzrostu, wagi i wskaźnika masy ciała (BMI) nie wykazały istotnych różnic między witaminą C w porównaniu z placebo; w skrócie, dwie grupy nie różnią się od siebie w zakresie cech opisowych.

W tabeli 2 przedstawiono średnie wyniki lęku, stężenie witaminy C w osoczu, skurczowe ciśnienie krwi, rozkurczowe ciśnienie krwi i częstość akcji serca, zarówno na linii podstawowej, jak i po interwencji eksperymentalnej (post-treatment). Wilcoxon signed-rank test ujawnił, że nastąpił znaczący spadek w grupie witaminy C po leczeniu w porównaniu z leczeniem podstawowym (p = 0,010). Jak pokazano na rycinie 1, wyniki lęku po interwencji były znacząco niższe w grupie z witaminą C niż w grupie kontrolnej placebo (p = 0,010), co wskazuje, że doustne suplementy witaminy C poprawiły poziom lęku u studentów. Stężenie witaminy C w osoczu było większe w grupie witaminy C niż w grupie placebo po okresie interwencji (p = 0,001).

Podobnie, była znacząca różnica w średniej częstości akcji serca w grupie witaminy C w porównaniu do grupy kontrolnej placebo (p = 0,032). Jednak nie było istotnej różnicy między grupami witamina C i placebo albo przed lub po leczeniu w średnim skurczowego ciśnienia krwi (p = 0,933) i rozkurczowego ciśnienia krwi (p = 0,698). Wyniki te sugerują, że eksperymentalna grupa witaminy C miała lepszą odpowiedź fizjologiczną w porównaniu z grupą kontrolną placebo, tylko na średniej częstości akcji serca, wskazują, że witamina C poprawiła ten parametr, który jest zaangażowany w objawy lękowe.

Dodatkowo, w zakresie odżywiania studentów oceniano za pomocą diety dane są dostępne w tabeli 3. Ogólnie rzecz biorąc, studenci zostali uznani za eutroficznych. Nie było różnicy między grupami witamina C i placebo na posiłki (p = 0,569); żywności (p = 0,807) i napojów (p = 0,816), wskazując, że grupy są homogeniczne w odniesieniu do aspektów żywieniowych.

DISCUSSION

Niniejsze badanie oceniało wpływ doustnej suplementacji witaminy C na lęk u uczniów szkół średnich. Witamina C wykazała działanie podobne do anksjolitycznego, na co wskazywało obniżenie punktacji lęku BAI. Ponadto witamina C obniżyła również częstość akcji serca w porównaniu z placebo. Wyniki te są zgodne z wynikami poprzedniego badania, w którym badano wpływ sześciotygodniowej suplementacji witaminą C (1000 mg dziennie) i witaminą E (400 IU dziennie) na poziom lęku, depresji i stresu u pacjentów z cukrzycą typu 2. Wyniki tego badania wykazały, że witamina C znacząco obniżyła poziom lęku w porównaniu z witaminą E i placebo. Z kolei witamina E znacząco zwiększyła poziom lęku. Podobnie, badanie to wykazało, że witamina C znacząco obniżyła poziom stresu w porównaniu z grupą placebo. W tym sensie witamina C poprawiła poziom lęku u pacjentów z cukrzycą poprzez zmniejszenie uszkodzeń oksydacyjnych w mózgu, które powodowały upośledzenie układu nerwowego (Mazloom i in., 2013).

Dane uzyskane z tego wyszukiwania są zbieżne w innym badaniu, które badało wpływ interwencji zaprojektowanej w celu zmniejszenia lęku i poprawy wyników akademickich u studentów inżynierii (Vitasari i in., 2011). W badaniu tym do pomiaru lęku wykorzystano oddechy na minutę (bpm). Każdy student otrzymał sześć dwugodzinnych sesji terapeutycznych polegających na ćwiczeniach oddechowych, relaksacji i umiejętności radzenia sobie w nauce. Wyniki wskazały, że wszyscy uczestnicy obniżyli poziom lęku i prawdopodobnie w konsekwencji poprawili wyniki w nauce. Ten styl interwencji, zatem, został uznany za skuteczne podejście do zmniejszenia niepokoju wśród studentów. Łącznie wyniki te sugerują, że doustna suplementacja witaminą C może zmniejszyć poziom lęku wśród uczniów szkół średnich i może poprawić wyniki w nauce. Podobnie, witamina C może być możliwym leczeniem wspomagającym dla lęku.

Lęk i depresja są powszechnymi, wywołanymi stresem, zaburzeniami psychicznymi (Gautam et al., 2012). Niedobory witaminy C mogą wywoływać objawy depresyjne. Niski poziom kwasu askorbinowego został powiązany z objawami depresji i wyższą śmiertelnością u osób starszych (Hamer et al., 2011). Dodatkowo Amr i wsp. (2013) wykazali, że witamina C poprawiała skuteczność fluoksetyny w leczeniu depresji, a biorąc pod uwagę brak istotnych działań niepożądanych w grupie pacjentów pediatrycznych z rozpoznaniem dużego zaburzenia depresyjnego, może być uznana za atrakcyjny adiuwant terapeutyczny. Autorzy zwrócili uwagę na potrzebę przeprowadzenia większej liczby badań klinicznych na dużą skalę w celu oceny skuteczności terapeutycznej witaminy C w leczeniu depresji oraz jej działania jako adiuwantu terapeutycznego skojarzonego z lekami przeciwdepresyjnymi (Amr i wsp., 2013). Badania epidemiologiczne wykazały, że wcześnie pojawiające się zaburzenia lękowe mogą przyczyniać się jako czynniki wyzwalające do rozwoju depresji i innych zaburzeń nastroju pojawiających się w późniejszym okresie życia (Beesdo i in., 2007; Duffy i in., 2013). Podobnie, zaburzenia lękowe i zaburzenia nastroju są związane z mechanizmami patogenetycznymi zaangażowanymi w szlak oksydacyjny (Guney i wsp., 2014). Dla tych autorów suplementacja witaminą C może działać jak antyoksydant prowadząc do zmian biochemicznych i behawioralnych, zmniejszając lęk, podobnie w mechanizmie jak jej wpływ na objawy depresyjne, zmęczenie i stan nastroju. Tak więc, dane zebrane tutaj wspierać te hipotezy.

W zakresie żywienia, istnieje dodatkowe zapotrzebowanie na organizm w warunkach stresu, takich jak wzrost produkcji nadnerczy i mobilizacji witamin i minerałów, które przyspieszają metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów, występujących produkcji energii do normalizacji sytuacji stresowej (Gautam et al., 2012). Istnieją nieprawidłowości, które mogą zmienić funkcję osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA), który jest zaangażowany w reakcje na stres i zaburzenia lękowe i implicated w odpowiedzi emocjonalnej (Masood i in., 2008; Mathew i in., 2008). Na przykład wykazano, że przewlekła ekspozycja na stres wyzwala uszkodzenia oksydacyjne, aktywując oś HPA (Aschbacher i in., 2013). W innym badaniu stwierdzono, że wysoki poziom lęku znacząco zwiększa stres oksydacyjny (Rammal et al., 2008). Ponadto, stres oksydacyjny to nadmierna produkcja wolnych rodników i niewydolność antyoksydacyjnych mechanizmów obronnych (McCord, 1993). Deficyt antyoksydantów może zmniejszać ochronę przed reaktywnymi formami tlenu (ROS) i reaktywnymi formami azotu (RNS), które są wysoce reaktywne i toksyczne, powodując uszkodzenia białek, lipidów, węglowodanów, DNA i mitochondriów (Maes i in., 2011; Sindhi i in., 2013). Antyoksydanty neutralizują skutki działania ROS i wywierają działanie zapobiegające wielu chorobom (Sindhi i in., 2013). Autorzy ci sugerują, że suplementacja związków antyoksydacyjnych może być nową strategią zapobiegania lub obniżania poziomu lęku, ale także, że osoby z zaburzeniami lękowymi mogą mieć niedobór antyoksydantów, ze wskazaniem na nasilony stres oksydacyjny.

Wyniki tego badania wykazały, że po interwencji grupa z witaminą C miała obniżoną częstość akcji serca w porównaniu z grupą placebo. Neuroprzekaźnik kwas γ-aminomasłowy (GABA) bierze udział w regulacji układu sercowo-naczyniowego. Śródmózgowe podanie agonistów GABA obniża ciśnienie tętnicze krwi i częstość akcji serca, a witamina C stymuluje wiązanie 3H-GABA (Grigorev i Neokesariiskii, 1986). W innym badaniu stwierdzono wzrost ciśnienia krwi i częstości akcji serca po mikroiniekcji glutaminianu do jądra przyśrodkowego. Antagonista receptora N-metylo-D-asparaginianowego (NMDA) kwas DL-2-amino-5-fosfonowalerianowy (AP-5) blokował te reakcje (Li i in., 2006). Z kolei wysoki poziom lęku traumatycznego, sygnalizowany podwyższonym tętnem, wyzwala wzrost uwalniania katecholamin (Aburawi i in., 2014). Kwas askorbinowy może modulować aktywność katecholaminergiczną i zmniejszać reakcje stresowe (Aburawi i in., 2014). Hipoteza ta opiera się na kilku odkryciach. Kwas askorbinowy został opisany jako czynnik regulujący NA+/K+-ATPazę poprzez modulację katecholamin. Działa on również na obrót neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym (Wiglusz i in., 1983), co wykazano w badaniu, w którym OCD leczono witaminą C (Jorm i in., 2004). Podobnie witamina C może zmniejszać lęk i łagodzić stres albo poprzez stymulację wiązania GABA i blokowanie funkcji kanału bramkowanego NMDA (Rebec i Pierce, 1994), albo działać poprzez aktywację układów dopaminergicznego i glutamatergicznego (Aburawi i in., 2014). Obniżony poziom lęku może być związany z obniżeniem częstości akcji serca, co świadczy o zmniejszonym uwalnianiu katecholamin. Jak wcześniej sugerowano, kwas askorbinowy może modulować aktywność katecholaminergiczną i w konsekwencji może być odpowiedzialny za to obniżone tętno znalezione w naszym badaniu.

Bruno i wsp. (2012) badali wpływ ostrego podawania witaminy C na aktywność współczulną mięśni i równowagę sympatykomimetyczną serca u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, witamina C była w stanie zmniejszyć napęd adrenergiczny układu sercowo-naczyniowego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, co wskazuje, że stres oksydacyjny może przyczyniać się do aktywacji współczulnej w nadciśnieniu tętniczym. Dlatego też badanie to sugeruje, że antyoksydanty mogą być w stanie przywrócić kontrolę wagalną częstości akcji serca. Dodatkowo wykazano, że wysokie dawki witaminy C zmniejszają skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi, subiektywny stres i reakcje lękowe na ostry interpersonalny stresor psychologiczny, a po stresie witamina C promowała szybszy powrót ślinowego kortyzolu do normy (Brody i in., 2002). Jednak wyniki obecnego badania nie wskazują na istotne różnice w ciśnieniu krwi (skurczowym i rozkurczowym) pomiędzy grupą otrzymującą witaminę C a grupą placebo, mimo że uczestnicy badania nie mieli historii nadciśnienia. Witamina C znacząco obniżyła ciśnienie krwi u pacjentów z nadciśnieniem, ale nie u osób z normotensją (Bruno i in., 2012), które były podobne do wyników stwierdzonych w obecnym badaniu, ponieważ witamina C była podawana normotensyjnym uczniom szkół średnich.

Dodatkowo dane przedstawione tutaj są zgodne z wynikami stwierdzonymi przez Brody i wsp. (2002), które wykazały, że poziom witaminy C w osoczu wzrósł znacząco w grupie witaminy C (ze średniej 1,55-2,65 mg dL‾1), ale nie w grupie placebo (ze średniej 1,36-1,40 mg dL‾1). Ponadto, leczenie witaminą C zwiększyło poziom witaminy C w osoczu krwi, co sugeruje, że niedobór witaminy C jest związany z zaburzeniami psychologicznymi (Chang et al., 2007; Kinsman i Hood, 1971). Dodatkowo, w innym badaniu stwierdzono, że istnieje wzrost stężenia witaminy C w osoczu o około 50% po suplementacji witaminą C w dawce 500 mg dziennie‾1 przez osiem tygodni (Khassaf et al., 2003), a także średni okres półtrwania witaminy C u osoby dorosłej wynosi około 10-20 dni (Naidu, 2003). Tak więc wyniki te są podobne do obecnych badań (Tabela 2).

W przyszłych badaniach należy przeprowadzić dalsze badania w celu oceny zmian parametrów stresu oksydacyjnego w surowicy u pacjentów z lękiem lub innymi zaburzeniami neuropsychiatrycznymi oraz zbadać związek między suplementacją witaminą C, stresem oksydacyjnym i antyoksydantami w leczeniu tych stanów. Uzupełniające spożycie składników odżywczych, takich jak witamina C, prawdopodobnie będzie miało wpływ na nawyki żywieniowe przez dłuższy czas, przy czym intensywność efektu będzie modulowana przez częstotliwość i różne stopnie promowania zdrowia, nastroju i dobrego samopoczucia, jak również kontrolowania poziomu lęku u poszczególnych osób w różny sposób.

KONKLUZJA

Badanie to nie tylko dodaje do dowodów na to, że witamina C odgrywa ważną rolę terapeutyczną w odniesieniu do lęku, ale również wskazuje na możliwość wykorzystania antyoksydantów w zapobieganiu i zmniejszaniu poziomu lęku. Autorzy zalecają wdrożenie programów żywieniowych w szkołach średnich, które obejmują zdrową żywność bogatą w mikroelementy, takie jak przeciwutleniacz, witamina C. Zaleca się również stosowanie witaminy C jako środka wspomagającego leczenie lęku i poprawę wyników w nauce wśród studentów. Podsumowując, to badanie sugeruje, że dieta bogata w witaminę C może pomóc zmniejszyć poziom lęku i ewentualnie zwiększyć wyniki w nauce wśród niespokojnych studentów.

PODZIĘKOWANIA

Autorzy chcieliby podziękować psychologom i dietetykom. Autorzy chcieliby również podziękować wszystkim pracownikom LACEN-DF, za ich multidyscyplinarną pracę w tym badaniu.

.