Heredity Versus Environment

Twin Studies

W tradycyjnych badaniach bliźniąt, bliźnięta monozygotyczne (identyczne) i bliźnięta dizygotyczne (braterskie) są porównywane pod względem ich emocjonalnych, behawioralnych i poznawczych podobieństw. W procesie podziałów komórkowych podczas tworzenia zygoty, czasami powstałe komórki w pełni się rozmnażają i produkują dwa identyczne dzieci; są one nazywane bliźniętami jednojajowymi, ponieważ pochodzą z jednej zygoty i są genetycznymi „kopiami węglowymi”. Innymi słowy, wszelkie informacje genetyczne dotyczące predyspozycji fizycznych i psychologicznych powinny być dokładnie takie same dla tych bliźniąt.

Dla kontrastu, bliźnięta dizygotyczne rozwijają się z dwóch oddzielnych zygot, w wyniku zapłodnienia dwóch jajeczek przez dwa plemniki niezależnie. W związku z tym profile genetyczne powstałych w ten sposób dzieci są podobne tylko w takim stopniu, w jakim dzielą one ten sam zestaw biologicznych rodziców. Porównując korelacje poszczególnych wymiarów, takich jak wyniki testów na inteligencję, pomiędzy bliźniętami jednojajowymi a bliźniętami dwujajowymi, badacze mogą teoretycznie obliczyć względny wpływ natury i wychowania na dany wymiar. Na przykład Sandra Scarr przedstawiła interesujące odkrycie w książce Intelligence, Heredity, and Environment (Inteligencja, dziedziczność i środowisko). Znalazła korelację wyników testu IQ na poziomie 86 dla bliźniąt jednojajowych i 55 dla bliźniąt dwujajowych, wskazując, że te dzieci – mieszkańcy slumsów w XVIII-wiecznym Londynie – miały przed sobą niewiele pozytywnych perspektyw, gdy dorastały do dorosłości. Naukowcy i filozofowie od dawna zmagają się z debatą na temat tego, jak bardzo warunki środowiskowe, zarówno pozytywne, jak i negatywne, wpływają na rozwój jednostki. (Archive/Hulton Getty Picture Library), że wyniki identycznych bliźniąt są bardziej podobne do siebie niż wyniki bliźniąt braterskich. Pewien wpływ dziedziczności jest więc oczywisty. Gdyby jednak wyniki IQ były w 100 procentach uwarunkowane genetycznie, korelacja dla identycznych bliźniąt wyniosłaby 1,00. W tym przykładzie dziedziczność wydaje się więc odgrywać ważną, ale nie ostateczną rolę w wyjaśnianiu determinantów tego, co jest mierzone za pomocą testów IQ.

Oprócz tych szacunków dziedziczności, badacze badają również wskaźniki zgodności: wskaźniki, przy których obaj bliźniacy rozwijają te same, specyficzne cechy. Dobrym przykładem może być brak lub obecność konkretnej choroby psychicznej. Jeśli u obu bliźniąt wystąpiła depresja kliniczna we wszystkich parach badanych w danym badaniu, wówczas wskaźnik zgodności wynosiłby 100 procent dla tej próby. Z drugiej strony, jeśli u wszystkich bliźniąt w badaniu jeden osobnik miał depresję kliniczną, a drugi nie miał depresji, wówczas wskaźnik zgodności wynosi 0 procent. Według doniesień wskaźnik zgodności dla depresji klinicznej wynosi około 70 procent dla bliźniąt jednojajowych i około 25 procent dla bliźniąt dwujajowych. Wydaje się to świadczyć o znacznym wkładzie genetycznym w rozwój depresji.

Pomimo konsensusu uczonych, że nie należy ignorować wkładu genetycznego, często uważa się, że te dane korelacyjne są przesadzone. Bliźnięta jednojajowe są genetycznie predysponowane do wielu podobieństw, a dzięki procesowi znanemu jako korelacja reaktywna, ludzie wokół nich mają tendencję do traktowania ich podobnie, co może pomóc w doprowadzeniu bliźniąt do podobieństwa wykraczającego poza to, co mogą uzasadniać ich profile genetyczne. Na przykład korelacja wynosząca 0,86 pomiędzy wynikami IQ identycznych bliźniąt może być skażona tą reaktywną korelacją. Identyczne bliźnięta napotykają na doświadczenia środowiskowe, które są niezwykle podobne do siebie nawzajem, ponieważ środowisko ma tendencję do reagowania podobnie do tych, którzy są genetycznie podobni. W rezultacie, na przykład, dorośli i rówieśnicy mogą traktować identyczne bliźnięta podobnie, a nauczyciele mogą również rozwijać podobne oczekiwania wobec tych bliźniąt w zakresie ich funkcji emocjonalnych, behawioralnych i poznawczych. To podobieństwo wpływów środowiskowych i oczekiwań może zatem spowodować, że szacunki dziedziczności i wskaźniki zgodności będą zawyżone.

Co więcej, proces aktywnej korelacji (lub wybierania niszy) sugeruje możliwość, że genetyczne predyspozycje dzieci powodują, że szukają one określonych środowisk, powodując, że różnice w dziedzicznych predyspozycjach są wzmacniane przez późniejszą ekspozycję środowiskową. Na przykład, jeśli dziecko ma genetyczną predyspozycję do lubienia wyzwań poznawczych, może to skłonić je do poszukiwania sytuacji, przyjaciół i zajęć, które odpowiadają tej szczególnej predyspozycji – pod warunkiem, że takie wybory są mu oferowane. Dziecko to może więc zacząć z niewielką genetycznie uwarunkowaną skłonnością do używania swojego „mózgu”, ale taka skłonność zostanie następnie spotęgowana przez wpływy środowiskowe.

Biorąc pod uwagę różne stopnie podobieństwa genetycznego między bliźniętami jednojajowymi i dwujajowymi, te źródła nieporozumień mogą teoretycznie stać się bardziej istotne, gdy bliźnięta dorastają w tej samej rodzinie. Dzieje się tak dlatego, że bliźnięta wychowywane w tej samej rodzinie są zazwyczaj poddawane tym samym zasobom, filozofii rodzicielskiej, środowiskom życia i tak dalej. Ich predyspozycje genetyczne są więc najprawdopodobniej promowane – lub hamowane – w podobny sposób. Na przykład, jeśli para bliźniąt ma wspólne dziedziczne predyspozycje do muzykalności, a ich rodzice z wyższej klasy średniej posiadają pianino i są zainteresowani rozwijaniem muzykalności u tych dzieci, ich potencjał muzyczny będzie prawdopodobnie kultywowany w bardzo podobny sposób. W szczególności, ich rodzice prawdopodobnie znajdą dla nich tego samego lub podobnego nauczyciela (nauczycieli) gry na fortepianie i prawdopodobnie będą zachęcani do ćwiczenia w równym stopniu. Zatem podobieństwa genetyczne między bliźniakami są spotęgowane przez to, że dorastali w tym samym domu. Jak należy odnieść się do tych obaw? Badania adopcyjne dostarczają pewnych odpowiedzi.

.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.