Graffiti is een emotioneel onderwerp. Noem het woord en je zult reacties krijgen die variëren van “vandalisme” tot “artistiek genie” en verschillende gradaties daartussen. Ongeacht onze individuele gedachten en gevoelens valt echter niet te ontkennen dat graffiti een merkbaar deel uitmaakt van het moderne leven, en vooral veel voorkomt op ons spoorwegnet.
Wanneer is de graffiti-beweging begonnen?
Hoewel sommigen wijzen op grotschilderingen van oude beschavingen als vroege bewijzen van graffiti, wordt aangenomen dat het eerste voorbeeld van moderne graffiti in Philadelphia werd gevonden in het begin van de jaren 1960.
Het was pas later in dat decennium dat de beweging New York City zou bereiken, waar in de jaren 1970 graffiti echt tot bloei kwam in populariteit.
Tijdens deze periode was New York op zijn knieën, met een half miljoen banen verloren in de productie-industrie alleen, als de stad de zwaarste last van een nationale recessie droeg. Met niets te doen, vonden jonge New Yorkers snel vermaak in het schrijven van hun namen op de binnenkant van de metro’s, die zouden evolueren tot alias tags, muurschilderingen, en andere vormen van kunstwerken. Het verschijnen van graffiti in de metro en elders was emblematisch voor de scherpte en het gevaar waar New York bekend om stond gedurende een groot deel van de jaren 1970 en in de jaren 1980.
Graffiti op Amerikaanse spoorwegen
Op dezelfde manier als oude beschavingen duizenden jaren geleden boodschappen op stenen schreven, was graffiti in een basisvorm al vanaf de jaren 1900 aanwezig op Amerikaanse spoorwegen, en nam de aanwezigheid ervan toe tijdens de Grote Depressie.
In deze tijd werden zwervers – die het land door trokken op zoek naar werk en meeliftten op goederentreinen – en zelfs sommige spoorwegarbeiders bekend om het maken van krijttekeningen en muurschilderingen op de binnen- en buitenkant van wagons.
Heden ten dage is de meest zichtbare spoorweggraffiti te zien op gebouwen, steunmuren en infrastructuur van forensentreinen, of op de boxcars, tankwagons en ander rollend materieel dat op goederenwagons staat.
De oorsprong van graffiti op goederenwagons kan rechtstreeks worden herleid tot de Subway-kunstenaars van de jaren zeventig. Naarmate de beweging groeide, bekladden taggers zowel de buitenkant als de binnenkant van treinen, waarbij sommigen tot het uiterste gingen om onmiskenbare kunstwerken te produceren. De publieke verontwaardiging over graffiti in de metro was echter zo groot, dat de Metropolitan Transportation Authority zich genoodzaakt zag nieuw rollend materieel te laten bouwen van roestvrij staal, dat aan de binnen- en buitenzijde gemakkelijker schoon te maken was, zodat er in de jaren negentig een einde kwam aan deze trend.
Graffiti op goederentreinen in de VS
Een van de interessantste dingen aan graffiti op Amerikaanse spoorwegen is de bijbehorende subcultuur die ermee is ontstaan en die vaak verschilt van de andere vormen die men op stedelijke vervoerssystemen of in steden ziet.
In steden was het bekladden van de metro een onderdeel van een bredere praktijk die ook het bekladden van gebouwen, bruggen en infrastructuur in verband met het metrosysteem op straatniveau omvatte. Goederentrein graffitisten daarentegen hebben de neiging om zich uitsluitend te beperken tot goederenwagons en zullen niet op andere plaatsen graffiti aanbrengen.
Hoewel deze subcultuur ontstond rond dezelfde tijd dat graffiti op metro’s populair werd, nam het pas echt een vlucht tijdens de jaren 1980. Toen er nieuwere treinen met meer graffitibestendige materialen werden geïntroduceerd, raakten veel kunstenaars gefrustreerd dat hun creaties snel werden weggespoeld om een gevoel van orde en gezag te creëren. Ook het aantal vervolgingen van graffitikunstenaars nam in deze periode toe. Om te vermijden wat in sommige buurten bijna vervolging werd, en om hun kunstwerken langer te kunnen behouden – en om ze door de Verenigde Staten te kunnen zien reizen – wendden veel graffitikunstenaars zich tot goederentreinen en lieten ze de metro, en de straten, achter zich.
Waarom wordt graffiti nog steeds beoefend, en is het legaal om dat te doen?
Het duurde niet lang na de opkomst van de graffiti-beweging voordat kunstenaars overgingen van het simpelweg aanbrengen van tags en het maken van cool uitziende muurschilderingen naar het gebruiken van hun hobby als een instrument voor het geven van sociale en politieke analyse.
Heden ten dage blijft graffiti een populaire vorm van expressie en kunstwerken. Vrachtwagens die graffiti vervoeren worden door sommige kunstenaars gezien als rijdende musea, die adembenemende kunstwerken door het hele land vervoeren, zodat miljoenen Amerikanen er gratis van kunnen genieten.
Terwijl graffiti over het algemeen illegaal is, zijn er steeds meer legale “graffitimuren” en andere plekken waar kunstenaars in staat zijn om kunstwerken te maken of hun tags achter te laten zonder bang te hoeven zijn voor repercussies. Ondanks de toename van plaatsen zoals deze, blijven goederenwagons een populair canvas voor graffitisten om hun werken te tonen.
Lees over enkele van de meest prominente graffitisten van goederentreinen en bekijk hier een aantal van hun werken.
Heeft u voorbeelden van zelfgemaakte graffiti op uw modelbaan? Stuur ons uw foto’s – we zouden graag zien wat je hebt gedaan!