W nadciśnieniu wrotnym przetaczanie krwi z wątroby do systemowego układu żylnego zapewnia mechanizm zmniejszania ciśnienia w żyle wrotnej.
Spontaniczne wrotno-systemowe drogi boczne (zwane również żylakami) rozwijają się poprzez rozszerzenie istniejących wcześniej zespoleń między wrotami a układem żylnym. Jednak te nie są wystarczające by znormalizować wrotne ciśnienie żylne.
Główne lokalizacje dróg bocznych to:
- dystalny przełyk: lewa żyła żołądkowa (wieńcowa) & krótkie żyły żołądkowe do dystalnych żył przełykowych (układ azygos)
- nagi obszar wątroby: przez przeponę
- zaotrzewna: żyły krezkowe górne/żyła śledzionowa do żył zaotrzewnowych/lędźwiowych do lewej żyły nerkowej (żyła główna dolna)
- przednia ściana jamy brzusznej: żyła paraumbilical do podskórnych żył periumbilical (caput Medusae) i żył nadbrzusza (superior i inferior epigastric)
- górny kanał odbytu: superior rectal vein (od inferior mesenteric vein) do mid rectal i inferior rectal veins (od internal iliac). Tworzą one hemoroidy.
.