Teoretycy poznawczy wierzą, że zachowanie jest zdeterminowane przez nasze myślenie, a nie przez to, czy zostaliśmy nagrodzeni lub ukarani za nasze zachowanie.
Przypomnij sobie prezentację na temat Podejścia Poznawczego do Psychologii… Podejście Poznawcze postrzega ludzi jako naturalnie aktywnych i ciekawych poszukiwaczy informacji, którzy są wewnętrznie zmotywowani do rozwiązywania problemów i zdobywania oświecenia poprzez więcej informacji.
Psychologowie Poznawczy wyjaśniają motywację używając dwóch teorii: Attribution Theory i Expectancy x Value Theory
Attribution Theory
Attribution Theory zajmuje się postrzeganiem przez ludzi przyczyn ich sukcesów i porażek. Istnieją trzy główne elementy, w oparciu o to, czy jednostki przypisują sukcesy i porażki:
1) do czynników wewnętrznych lub zewnętrznych, 2) do czynników stabilnych lub niestabilnych, lub 3) do czynników kontrolowanych lub niekontrolowanych.
Ludzie na ogół mają tendencję do uważania, że ich sukcesy wynikają z czynników wewnętrznych, takich jak talent i ciężka praca, a ich porażki z czynników zewnętrznych, takich jak pech lub działania innych.
Widoczne są również pewne różnice między płciami: mężczyźni mają tendencję do uważania zdolności za główny czynnik sukcesu, a lenistwa za przyczynę porażki; kobiety mają tendencję do przypisywania sukcesu ciężkiej pracy, a porażki niezdolności. Badania wykazały, że ludzie są mniej skłonni do zmiany swojego zachowania, gdy postrzegają porażkę jako spowodowaną czynnikami, które są zarówno stałe, jak i poza ich kontrolą.
Adaptacja z: http://www.wisegeek.org/what-is-cognitive-motivation.htm
Teorie oczekiwań x wartości
Teoria ta łączy poglądy kognitywistów i behawiorystów, wyjaśniając motywację poprzez dwa główne czynniki: 1) oczekiwania jednostki co do osiągnięcia celu oraz 2) wartość celu.
1) „Jeśli będę się bardzo starał, czy mi się uda?” 2) „Jeśli mi się uda, czy wynik jest dla mnie wartościowy lub satysfakcjonujący?”
Motywacja jest produktem tych dwóch czynników.
Przykład:
1) Jeśli Zuzanna wierzy, że ma duże szanse na wygranie konkursu na esej (wysokie oczekiwania), 2) a nagroda pieniężna jest dla niej ważna (wysoka wartość). Wtedy byłaby zmotywowana do ciężkiej pracy nad zadaniem
1) Jeśli Zuzanna nie wierzy, że ma jakiekolwiek szanse na wygranie konkursu na esej (niskie oczekiwania), 2) a nagroda pieniężna jest dla niej ważna (wysoka wartość). Wtedy nie będzie zmotywowana do ciężkiej pracy nad zadaniem, ponieważ w jej umyśle już nie udało jej się wygrać (Teoria atrybucji)
1) Jeśli Zuzanna wierzy, że ma szansę wygrać konkurs na esej (wysokie oczekiwania), 2) a nagroda jest dla niej nieistotna (niska wartość). Wtedy nie byłaby zmotywowana do ciężkiej pracy nad zadaniem, ponieważ nagroda nie ma dla niej żadnej wartości
1) Jeśli Zuzanna nie wierzy, że ma jakiekolwiek szanse na wygranie konkursu na esej (niskie oczekiwania), 2) a nagroda jest dla niej nieistotna (niska wartość). Wtedy nie będzie miała motywacji do ciężkiej pracy nad zadaniem, ponieważ już nie udało jej się wygrać, a nagroda jest dla niej nieważna
Morał jest taki, że jeśli któraś z wartości jest niska, to motywacja do pracy nie istnieje
.