Onager

Azjatycki dziki osioł
Status ochrony
Zagrożony (IUCN)
Klasyfikacja naukowa
Królestwo: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Perissodactyla Family: Equidae Genus: Equus Subgenus: Asinus Species: E. hemionus
Nazwa binomialna
Equus hemionus Pallas, 1775

Asiatic wild ass, czyli azjatycki dziki osioł, jest wspólną nazwą dla dzikiego przedstawiciela rodziny koniowatych, Equus hemionus, charakteryzującego się charakterystycznymi białymi oznaczeniami na przedniej części zadu i na tylnej części łopatki oraz pasem w dół grzbietu, który jest obrzeżony bielą. Ten nieparzystokopytny kopytny znajduje się w Mongolii, Chinach, Indiach, Iranie i Turkmenistanie i został ponownie wprowadzony do innych narodów w jego dawnym zasięgu, jak również. Jest to jeden z kilku gatunków osłów należących do rodziny koniowatych. Dziki osioł azjatycki jest również znany jako onager, chociaż odnosi się to bardziej szczegółowo do jednego z podgatunków, E. h. onager, z Iranu.

Dzikie osły azjatyckie są ważnymi częściami ekosystemów pustynnych i trawiastych, a podczas gdy szybko biegający dorośli mogą uciec przed większością drapieżników, członkowie gatunku, zwłaszcza młodzi i niedołężni, są podatni na drapieżniki, takie jak wilki polujące na watahy. Dziki osioł azjatycki zapewnia również funkcje dla ludzi, zarówno bezpośrednio w postaci mięsa, jak i w postaci turystyki.

Jednakże, podobnie jak wiele innych dużych zwierząt pasących się (z godnym uwagi wyjątkiem gatunków udomowionych, takich jak koń i osioł), jego zasięg skurczył się znacznie pod presją polowań i utraty siedlisk. Jako gatunek, azjatycki dziki osioł jest uważany za zagrożony, a nawet mongolski podgatunek khulan (E. h. hemionus), który stanowi prawie osiemdziesiąt procent światowej populacji, jest zagrożony i zmniejszył się znacznie w ostatnich latach.

Overview and description

Azjatycki dziki osioł (Equus hemionus) jest członkiem Equidae, rodziny nieparzystokopytnych ssaków kopytnych koni i zwierząt podobnych do koni. Istnieją trzy podstawowe grupy uznane w Equidae-koni, osłów, i zebry, choć wszystkie istniejące koniowate są w tym samym rodzaju Equus. Azjatycki dziki osioł jest jednym z trzech lub czterech istniejących gatunków osłów, które są umieszczone razem w podrodzaju Asinus. Pozostałe gatunki znane jako osły to afrykański dziki osioł (E. africanus, czasami E. asinus), osioł lub osiołek (E. asinus) i kiang (E. kiang). Kiang jest spokrewniony z dzikim osłem azjatyckim i w niektórych klasyfikacjach jest podgatunkiem dzikiego osła azjatyckiego, wymienionym jako E. hemionus kiang.

Azjatyckie dzikie osły mają wysokość ramion około 108 do 126 centymetrów (43-50 cali) (Grzimek et al. 2004), długość głowy z ciałem około 2,1 metra (6,9 stóp), a waga od 200 do 290 kilogramów (441-639 funtów).

Asiatic dzikie osły są trochę bardziej podobne do koni niż osły, ale są krótkonożne w porównaniu do koni. Ich kolorystyka zmienia się w zależności od pory roku. Są one zazwyczaj czerwono-brązowy kolor w okresie letnim, stając się żółtawo-brązowy w miesiącach zimowych. Mają czarny pasek z białą obwódką, która rozciąga się w dół na środku grzbietu. Wyprostowana grzywa jest ciemna w kolorze. Mają biały brzuch i klatkę piersiową oraz charakterystyczne białe oznaczenia na tylnej części łopatki i przedniej części zadu (Grzimek et al. 2004). Pysk jest biały z obszarem wokół nozdrzy i warg szarawy (Grzimek et al. 2004).

Są notorycznie nie do oswojenia. Koniki były używane w starożytnym Sumerze do ciągnięcia wozów około 2600 p.n.e. i są przedstawiane jako ciągnące rydwany na Standardzie z Ur, sumeryjskim artefakcie, mniej więcej w tym samym czasie. While these have been suggested to be Asiatic wild asses, they are now thought to have been domestic African wild asses (Clutton-Brock 1992).

Subspecies

Four or five extant and one extinct subspecies currently are recognized (Moehlman et al. 2008):

• Mongolski dziki osioł lub mongolski kulan, Equus hemionus hemionus (północna Mongolia)
  • Gobi kulan lub dziggetai, Equus hemionus luteus, jest uważany za prawdopodobny synonim E. h. hemionus (Moehlman i in. 2008)
• Indyjski dziki osioł lub khur, Equus hemionus khur (Indie)
• Turkmeński kulan lub turkmeński kulan, Equus hemionus kulan (Turkmenistan, ale reintrodukowany do Kazachstanu, Uzbekistanu i Ukrainy)
• Perski onager lub onager, Equus hemionus onager (Iran, wprowadzony w Arabii Saudyjskiej)
• Syrian wild ass, Equus hemionus hemippus (wymarły od 1927, dawniej od Półwyspu Arabskiego do Syrii)

Dystrybucja i siedlisko

Cztery (lub pięć) pozostałe podgatunki występują w ograniczonych zakresach w Mongolii, Chinach, Indiach, Iranie i Turkmenistanie. Gatunek kiedyś miał znacznie szerszy zakres, w tym Rosja, Kazachstan, Arabia Saudyjska, Armenia, Azerbejdżan, Turcja, Ukraina, Syria, Liban, Jordania, Irak, Afganistan i Pakistan. Populacje obecnie zostały reintrodukowane w Kazachstanie, Uzbekistanie, południowym Izraelu i na Ukrainie, ale populacje na Ukrainie, w Izraelu i Arabii Saudyjskiej nie są podgatunkiem, który pierwotnie został tam znaleziony (Moelhman et al. 2008).

Największą populacją podgatunku jest dziki osioł mongolski (E. h. hemionus) w północnej Mongolii i przyległych północnych Chinach, z szacunkami w 2003 roku na około 18 000 osobników. Południowa Mongolia posiada największą populację dzikich osłów azjatyckich na świecie, szacuje się, że stanowi ona 80 procent populacji globalnej. (Populacja kulana w Chinach może być populacją sezonową, migrującą z Mongolii). Jednakże, ten niegdyś szerzej rozprzestrzeniony podgatunek doświadczył znacznego spadku liczebności populacji i wielkości zasięgu i obecnie występuje jedynie w regionie pustyni Gobi. Indian khur (E. h. khur) podobnie kiedyś był szeroko rozpowszechniony w Indiach i Pakistanie, ale teraz jest najwyraźniej znaleźć tylko w Little Rann of Kutch w Gujarat, Indie, choć istnieją doniesienia o znalezieniu go wzdłuż granicy Indie-Pakistan. Jest to druga co do wielkości subpopulacja, której liczebność szacuje się na 3900 osobników w 2004 roku. Istnieje szacunkowo 1300 Turkmen kulan w Trukmenistanie w 2005 roku, i około 600 onagers w Iranie (Moelhman et al. 2008)

Azjatycki dziki osioł zamieszkuje stepy, stepy górskie, równiny pustynne i obszary półpustynne, i są zwykle spotykane w stepie pustynnym (Moelhman et al. 2008). Mogą leżeć w ekstremalnych warunkach pustyni solnej (Grzimek et al. 2004).

Zachowanie, dieta, i reprodukcja

Asiatic dzikie osły są roślinożercami i mają tendencję do bycia w przeważającej mierze wypasane, gdy trawa jest obfita, ale w porze suchej i w bardziej suchych siedliskach przeglądają dla znacznej części ich diety.

Samice i ich potomstwo mają tendencję do tworzenia stosunkowo małych, stabilnych grup, składających się z mniej niż pięciu osobników, ale istnieją tymczasowe skupiska i stada te mogą liczyć do 1200 osobników. Hodowla jest sezonowa, a czas ciąży wynosi jedenaście miesięcy. Młode rodzą się między kwietniem a wrześniem, przy czym porody mają tendencję do występowania w okresie od dwóch do trzech miesięcy, a ich szczyt przypada na okres od połowy czerwca do połowy lipca. Wiek, w którym samice po raz pierwszy rozmnażać jest pięć lat, a samice zazwyczaj produkują jeden żywy źrebak co trzy lata. Wskaźnik przeżycia pierwszego roku wynosi około pięćdziesięciu procent (Moehlman et al. 2008, Grzimek et al. 2004).

Ochrona

Dziki osioł azjatycki doświadcza licznych zagrożeń dla swojego przetrwania, w tym utraty siedliska (z osadnictwa ludzkiego, uprawy, nadmiernego wypasu, działalności rozwojowej, wydobycia soli), kłusownictwo dla mięsa i skór, konkurencja z bydłem domowym i konkurencja o wodę. Szczególnie poważnym zagrożeniem jest kłusownictwo. Turkmeński kulan (Equus hemionus kulan) doświadczył katastrofalnego spadku liczebności pod koniec lat 90. w wyniku kłusownictwa w celu sprzedaży mięsa, a mongolski kulan (E. h. hemionus) obecnie cierpi z powodu nielegalnych polowań na mięso i skóry (Moehlman i in. 2008).

Azjatycki dziki osioł jest wymieniony jako zagrożony, ponieważ szacuje się, że jego populacja zmniejszyła się o więcej niż pięćdziesiąt procent w ciągu ostatnich 16 lat i oczekuje się, że zmniejszy się o więcej niż pięćdziesiąt procent w ciągu najbliższych 10 do 21 lat. Jego historyczny zasięg został znacznie zmniejszony i jest obecnie wymarły w wielu narodów, gdzie kiedyś znaleziono. Największy pozostały podgatunek, Mongolian khulan (E. h. hemionus) spadła z szacowanej wielkości populacji 43.165 w 1997 roku do 18.411 +/- 898 w 2003 roku (Moehlman et al. 2008).

Azjatycki dziki osioł jest prawnie chroniony w Mongolii, Iranie, Indiach i Turkemistanie. Były udane projekty reintrodukcji w wielu narodach, w tym Kazachstanu, Uzbekistanu, Turkmenistanu, Iranu, Izraela, Arabii Saudyjskiej i Ukrainy. Ryzyko szybkiego zmniejszenia liczebności zdrowej populacji jest widoczne w przypadku rezerwatu Badkhyz w Turkmenistanie; populacja, która liczyła zaledwie 200 zwierząt w połowie lat 40. ubiegłego wieku, wzrosła do 6000 zwierząt do 1993 r., kiedy objęto ją ochroną, ale następnie została zabita w dużych ilościach pod koniec lat 90. ubiegłego wieku, kiedy migrowała z rezerwatu w miesiącach letnich, i wkrótce zmniejszyła się do około 600 zwierząt (Moehlman et al. 2008).

• Clutton-Brock, J. 1992. Horse Power: A History of the Horse and the Donkey in Human Societies. Harvard University Press. ISBN 9780674406469.
• Duncan, P. (red.). 1992. Zebry, osły i konie: An Action Plan for the Conservation of Wild Equids. IUCN/SSC Equid Specialist Group. Gland, Szwajcaria: IUCN.
• Grzimek, B., D. G. Kleiman, V. Geist, and M. C. McDade, Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. Detroit: Thomson-Gale, 2004. ISBN 0307394913.
• Moehlman, P. D. 2004. Equidae. In B. Grzimek, D. G. Kleiman, V. Geist, and M. C. McDade, Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. Detroit: Thomson-Gale, 2004. ISBN 0307394913.
• Moehlman, P. D., N. Shah, and C. Feh. 2008. Equus hemionus. In IUCN, 2008 IUCN Red List of Threatened Species. Wpis w bazie danych zawiera uzasadnienie, dlaczego ten gatunek jest zagrożony. Retrieved February 7, 2009.
• Savage, R. J. G., and M. R. Long. 1986. Mammal Evolution: An Illustrated Guide. New York: Facts on File. ISBN 081601194X.

.