Een van de beste manieren om een mooi afslankdieet in Wenen te verpesten is door een Leberkäsesemmel te eten. Het is een standaard broodje (Semmel) met een warm plakje Leberkäse erin.
Bij de delicatessenwinkels in de meeste supermarkten kunt u er een kopen. Het is ook standaard in de kantines van voetbalclubs en een niet ongewoon extraatje bij de vele worstenkraampjes in de stad. Maar wat is Leberkäse nu precies?
- Vetrijk gehaktbrood dat in verschillende variaties bestaat
- Heel zeker geen bestanddeel van een evenwichtig dieet
- Oh, maar wel erg lekker
- Zie ook: Weens eten
Niet wat het klinkt
Een snelle blik in je Duits-Engelse woordenboek leert je dat Leber lever betekent en Käse kaas. We hebben hier dus duidelijk te maken met “leverkaas”, een naam die zowel charme als, naar later blijkt, nauwkeurigheid mist.
Lever noch kaas komen voor in de Oostenrijkse “leverkaas” (maar zie hieronder). Het kan het best worden omschreven als een soort gehaktbrood.
De plak in uw broodje is traditioneel afkomstig van een gebakken, knapperig brood, waarin de belangrijkste ingrediënten meestal een combinatie van fijngehakt varkensvlees, spek en rundvlees zijn. Soms wordt Leberkäse gemaakt met paardenvlees, lamsvlees of wild, maar dit wordt altijd als zodanig aangeduid. Het resultaat lijkt een beetje op een rozige paté, maar is veel steviger.
Leberkäse is niet bepaald vetvrij (u bent gewaarschuwd), maar het is erg lekker (nogmaals, u bent gewaarschuwd). Veel voorkomende varianten in Wenen zijn:
- Käseleberkäse – met toegevoegde gesmolten kaas
- Pikant Leberkäse – met rode en groene stukjes pikante paprika erdoor gemengd (mijn favoriet voor ik vegetariër werd)
- Chilileberkäse – gekruid met hete chilipeper
- Pferdeleberkäse – gemaakt van paardenvlees
- Wildschweinleberkäse – gemaakt van wild zwijn (je vindt deze vaak op de kerstmarkten)
Mijn beste gok is dat de meeste Leberkäse wordt gekocht en warm wordt gegeten in een broodje, maar je kunt het in supermarkten kopen als dunne koude plakjes om te eten als ham of als ongekookte deelbroden om thuis te bakken (om te eten in het traditionele broodje of op zichzelf met ketchup of mosterd).
Is de naam Leberkäse dan een grap?
Niet echt.
De woorden Leber en Käse hebben niets te maken met de gangbare betekenis van beide woorden: ze zijn vrijwel zeker afkomstig van aanpassingen van traditionele Duitse woorden als Laib en Kas die de vorm en consistentie van het voedsel weerspiegelen.
Om de zaken echt te verwarren moet u een reis naar Duitsland maken, waar het een beetje verboden is iets leverkaas te noemen, tenzij er ook echt lever in zit. Dus elke Leberkäse die in dat land wordt verkocht, wordt geacht lever te bevatten… tenzij je in Beieren bent. Buiten Beieren staat levervrije Leberkäse bekend als Original Bayerische Leberkäse. Het is allemaal een beetje verwarrend.
Misschien is het veiliger om bij Schnitzel te blijven. Of Wenen.