When Found Photographs Tell New Stories

Installatieopname bij Pier 24 Photography van Erik Kessels, “24 HRS in Photos” (2013), C-prints (alle foto’s met dank aan Pier 24 Photography, San Francisco)

SAN FRANCISCO – Pier 24 Photography ligt direct onder de Bay Bridge in San Francisco en is gevestigd in een pakhuis van 28.000 vierkante meter dat oorspronkelijk in 1935 is gebouwd. De tentoonstellingsruimte – die noch als een museum, noch als een galerie wordt omschreven – combineert de oorspronkelijke architectuur van de pier met de strakke, neutrale interieurs die gebruikelijk zijn bij hedendaagse kunstinstellingen. De omgebouwde, hybride ruimte creëert een toevallige parallel met de huidige tentoonstelling van Pier 24, Secondhand, waarin dertien kunstenaars met behulp van gevonden foto’s samengestelde beelden creëren die het heden onderzoeken door middel van een reconstructie van het verleden.

Door zich oude foto’s toe te eigenen, vouwen deze kunstenaars onze notie van lineaire tijd in een soort strak gewikkelde spiraal; wanneer een beeld wordt gerecycled, beweegt het zich in de richting van een nieuwe identiteit, terwijl het toch een verwijzing naar zijn oorspronkelijke vorm behoudt. Deze gelaagdheid verrijkt en fragmenteert tegelijkertijd een beeld, afhankelijk van wat de kunstenaars verkiezen te bewaren of weg te laten.

Veel van de werken die in Secondhand te zien zijn, worden versterkt door hun sculpturale kwaliteit. De installaties van Erik Kessels, “Photo Cubes” (2007), “Album Beauty” (2012), en “24 HRS in Photos” (2013) behoren tot de grootste in de tentoonstelling, elk van hen overdreven in grootte of kwantiteit. Met taillehoge plexiglas fotokubussen, een kamer vol wandvullende fotoalbums en uitsneden, en een vloer tot plafond golf van 4×6 in. glanzende drogisterijfoto’s, vertegenwoordigen de werken slechts een klein deel van de ontelbare gevonden foto’s die Kessels heeft verzameld in zijn zoektocht door andermans herinneringen. In een interview met Pier 24 legde Kessels uit dat hij op zoek gaat naar de “mooie fouten” in alledaagse foto’s, en dat “een amateur iemand is die deze fouten durft te maken”. Kessels’ niet aflatende nieuwsgierigheid heeft geleid tot een collectie die de wonderbaarlijke onvolkomenheden onthult – zoals de serieuze maar altijd mislukte pogingen van een familie om hun zwarte hond te fotograferen, resulterend in een reeks beelden die elk een leegte in de vorm van een hond laten zien – die kunnen gebeuren wanneer mensen hun leven vastleggen.

Installatieoverzicht van ‘Secondhand’ bij Pier 24 Photography

De pretentieloze en onbedoelde gaven van amateurfotografen krijgen een heel andere vorm door Larry Sultan en Mike Mandel’s project, “Evidence” (1977). De zwart-wit beelden, afkomstig uit meer dan 100 openbare en particuliere archieven van bedrijven, overheden, medische en onderwijsinstellingen, bewijzen dat de echte wereld vaak veel vreemder is dan welke fictie ook. Evidence”, dat in een verhalende volgorde aan de muur hangt, laat zien hoe Sultan en Mandel door middel van montage een meesterlijke vertelling tot stand brengen: een beeld van wat lijkt op veldbedden, vuilnisbakken en brandblussers hangt aan de muur naast een beeld van mannen en een boom in silhouet in een semi-transparante, kubusvormige kas, waardoor een tegenstelling ontstaat tussen binnen- en buitenruimte. Beelden die voorheen geen verband met elkaar hielden, worden plotseling onlosmakelijk met elkaar verbonden door visuele of metaforische verbindingen.

Melissa Catanese maakt gebruik van een soortgelijk proces van toe-eigening in “Dive Dark Dream Slow” (2012), maar in plaats van het brutale surrealisme van “Evidence” creëert Catanese een hallucinant verhaal dat doordrenkt is van angst en verlangen: liggende, in bikini geklede vrouwen transformeren in stijve lijken of zwevende lichamen; een dubbele belichting verandert het linker- en rechterprofiel van een vrouw in een apathisch Masker van Janus; een trofee die op een muur zweeft, biedt twee opties: winnen of verliezen. Door Catanese’s handen worden de beelden een geredigeerd gedicht, geboren uit het enorme archief van volkse foto’s waaruit ze werden geselecteerd: als zeer zorgvuldig geplaatste vensters in een anders ondoordringbare muur.

Viktoria Binschtok, “World of Details” (2011-2012), C-prints en inkjetprints (installatiezicht)

Secondhand laat ook hedendaagse fotografen aan het woord die gevonden foto’s combineren met hun eigen foto’s, die weliswaar in een recenter tijdsbestek gesitueerd zijn, maar ook spelen met het vermogen van het medium om tijd en ruimte op te schorten en te overstijgen. Voor haar serie “World of Details” (2011-12) begon Viktoria Binschtok vanuit haar studio in Berlijn met het verkennen van de straten van New York City via Google Street View, en maakte ze screenshots van haar digitaal gemedieerde ontmoetingen. Vervolgens reisde ze naar New York, bezocht de locaties van de screenshots en maakte grootformaat, analoge kleurenfoto’s van een detail op die locatie. Ten slotte assembleerde ze ze tot tweeluiken in de vorm van kleine, zwart-wit screenshots en grote kleurenafdrukken, die op verspringende hoogtes in een van de zalen van Pier 24 hangen. Het effect van Binschtoks intensieve proces van reizen door tijd en ruimte is tweeledig: het extreme psychologische isolement van de Google Street Image-beelden – pixelachtig, grijstinten, met een willekeurig aantal onscherpe menselijke gezichten – draagt een humaniserende intimiteit in zich door de kleurenbeelden. Binschtok doordringt de koude, digitale buitenkant en toont haar kijkers de opmerkelijke bijzonderheden van deze anders onopmerkelijke ruimten.

In een soortgelijke, maar meer gelokaliseerde compressie van tijd en plaats, herfotograferen Daniel Gordon en Matt Lipps collages van gevonden beelden om te verwijzen naar de geschiedenis van kunst en reclamemedia om griezelig driedimensionale ruimten te creëren binnen het tweedimensionale fotografische vlak. Gordon bouwt levensgrote, driedimensionale objecten, die hij vervolgens rangschikt als rauwe en uitbundige stillevens die hun traditionele composities op vrolijke wijze ondermijnen met felle kleuren en botsende patronen. Lipps verzamelde beelden uit het tijdschrift Horizon, dat van 1958 tot 1989 verscheen en dat tot doel had het Amerikaanse volk een model van “goede smaak” voor te stellen. Hij groepeert de beelden in zijn eigen categorieën, zoals “jeugd”, “vorm” of “vrouwenhoofden”, om de manieren te onderzoeken waarop de media verschillende aspecten van de cultuur vertegenwoordigen.

Detail van Daniel Gordon, “Root Vegetables and Avocado Plant” (2014), C-Print, 60 x 50″

Het bekijken van de gevonden foto’s in Secondhand ontlokt de onvermijdelijke verleiding van het graven door het vastgelegde leven van een vreemdeling, op zoek naar de intieme geheimen over wie die persoon was. De kunstenaars in de tentoonstelling behandelen de hele geschiedenis van beelden als een soort familiealbum voor het menselijk ras, en bieden de kijkers een manier om de manier waarop fotografie beweegt tussen het verleden en het heden te heroverwegen.

Secondhand is te zien bij Pier 24 Photography (Pier 24 The Embarcadero,
San Francisco) tot en met 31 mei.