Alleen zijn op middelbare leeftijd was niet mijn plan.
Toen ik voor de tweede keer trouwde op 32-jarige leeftijd, verwachtte ik dat ik voor altijd getrouwd zou zijn. Ik dacht dat ik wel het een en ander geleerd had van mijn kortstondige eerste huwelijk op veel te jonge leeftijd. Het duurde 15 jaar en gaf me twee prachtige kinderen – een goede run, maar nauwelijks lang en gelukkig.
Ik was net 48 geworden toen onze scheidingspapieren werden afgerond, en ik was niet meer single geweest sinds mijn twintiger jaren. Na een jaar mijn nieuwe leven op orde te hebben en ervoor te zorgen dat het goed ging met mijn kinderen, begon ik te denken dat ik klaar was om uit te gaan, misschien zelfs weer verliefd te worden. Ik was gewend aan een man in de buurt, dus ging ik op zoek naar een romantische partner.
En hier ben ik dan, 15 jaar en een paar langdurige romantische relaties en verschillende scharrels later en ik woon nog steeds alleen. Dat ik alleen woon is mijn eigen keuze – net als een groeiend aantal oudere vrouwen, biedt het leven alleen mij een vrijheid die ik nooit had toen ik getrouwd was. Dat was een van de vele dingen die ik over mezelf ontdekte toen ik midlife was, omdat het de eerste keer was dat ik mezelf echt vroeg: wat wil je nu?
Maar ik ging er wel van uit dat ik een romantische partner zou hebben, iemand om oud mee te worden en – ik zal eerlijk zijn – voor mij te zorgen zoals ik voor hem zou zorgen, iemand die in de buurt zou zijn zodat ik niet alleen zou sterven.
Zoals veel singles had ik een ietwat irrationele angst om alleen te sterven. Ik moest lachen om de Sex and The City-aflevering waarin Miranda zich verslikt in haar afhaalchinees in haar nieuwe flat en Carrie in paniek belt: “Ik ga alleen dood.” –
En huwelijksfundamentalisten blijven dat verhaal doordrukken.
Met lage geboortecijfers, hoge echtscheidingscijfers, een ontluikende populatie alleenstaande moeders en ongeveer 60 procent van tweede huwelijken die eindigen in echtscheidingen, “zullen onze gezinnen, onze natie binnenkort geconfronteerd worden met een nooit eerder geziene verschuiving in hoe we sterven en wie we om ons heen hebben als we dat doen,” zegt conservatief onderzoeker en auteur Elizabeth Marquardt. “En de waarschijnlijkheid is dat we op elk niveau veel meer alleen zullen sterven.”
Niemand van ons wil alleen sterven, maar een partner zijn is geen garantie dat we dat niet zullen doen. Zelfs lang getrouwde mensen sterven alleen, zoals de overleden rechter van het Hooggerechtshof Antonin Scalia, die koud, zonder hartslag en alleen in een hotelbed werd gevonden tijdens een jachttrip, ver van zijn vrouw van 56 jaar, negen kinderen en 36 kleinkinderen.
En het hebben van kinderen betekent niet noodzakelijkerwijs dat ze er zullen zijn of dat we op hen kunnen rekenen om voor ons te zorgen op onze oude dag, hoewel velen dat wel doen. Volwassen kinderen doen bijna de helft van de dagelijkse zorg voor hun bejaarde ouders, stiefouders en schoonouders, en – geen verrassing – de overgrote meerderheid van die zorgverleners is vrouw. Terwijl de last daarvan veel volwassen dochters treft, lijden heteroseksuele getrouwde vrouwen er het meest onder, vooral omdat hun echtgenoten hun ouderlijke zorg vaak niet steunen, wat leidt tot huwelijks- en persoonlijke stress.
Ik wil niet zo’n last zijn voor mijn kinderen en hun romantische partners.
Met talloze vrienden in de buurt en een lonende carrière, voelt mijn leven vol en rijk. Toch is er een knagende realiteit nu ik in de 60 ben – hoe gaat mijn leven eruit zien als ik solo de oude dag in glijd?
Ik ben hierin niet alleen (geen woordspeling bedoeld). Het aantal gescheiden vrouwen van 65 jaar en ouder in Amerika is gestegen tot 14% van de bevolking (bedankt, grijze echtscheiding!) en groeit. Hoewel het aantal scheidingen over het algemeen afneemt, is er één leeftijdsgroep die scheidt alsof het de volgende grote stap is: de 50-plussers. Meer dan een kwart van de vrouwen (26%) – gescheiden, weduwe of nooit getrouwd – tussen 65 en 75 jaar woont alleen. Dat stijgt tot 35% voor vrouwen van 75 tot 84 jaar en tot 55% voor vrouwen van 85 jaar en ouder.
Vrouwen vormen het leeuwendeel van de 12,1 miljoen oudere Amerikaanse volwassenen die alleen wonen, volgens het Pew Research Center. En velen van hen zijn kinderloos – in 2018 had 15,4% van de vrouwen tussen 45 en 50 jaar geen kinderen.
Sinds geschat wordt dat het aantal mensen van 60 en ouder in 2030 meer dan een kwart van de bevolking zal uitmaken, dankzij de vergrijzing van babyboomers zoals ik, en het feit dat we langer leven dan ooit tevoren, zal dat aantal groeien.
Wat betekent dit allemaal?
Het betekent dat, of we willen of niet, we waarschijnlijk alleen zullen zijn voor een groot deel van onze latere jaren, en we moeten daarop voorbereid zijn.
De meesten van ons zijn dat niet.
Ik maak me minder zorgen over het moment van overlijden dan over de lange ploetertocht van het ouder worden, en alles wat daarbij komt kijken.
Isolatie is een van de grootste problemen waarmee ouderen te maken hebben – mensen van 60 jaar en ouder die alleen wonen, brengen ongeveer 10 uur van hun dag alleen door. Hoe houd ik mezelf in contact? Geld is een ander probleem. Gescheiden, weduwe of nooit getrouwde vrouwen – vooral vrouwen van kleur en LGBT-vrouwen – ervaren de hoogste armoedepercentages. Op welke manieren kan ik mijn inkomen verhogen of mijn uitgaven verlagen? Gezondheid is een ander punt van zorg. Wat kan ik doen om geestelijk en lichamelijk fit te blijven?
Dit zijn enkele van de dingen die ik ben gaan onderzoeken om de ergste aspecten van het solo ouder worden zo lang mogelijk te voorkomen.
We naderen januari, ook wel bekend als “Echtscheidingsmaand” vanwege de piek in het aantal echtscheidingen na de feestdagen. Als de grijze scheidingstrend doorzet, zal de meerderheid van de mensen die gaan scheiden waarschijnlijk van middelbare leeftijd zijn. Dat betekent dat er binnenkort veel meer vrouwen zoals ik zullen zijn – ouder en alleen. Van de vele dingen waar zij in deze nieuwe fase van hun leven aan kunnen denken, zou de angst om alleen te sterven er niet één van moeten zijn. Wat veel enger is, is niet zo lang mogelijk een beter leven te leiden.
Essentieel daarbij is plannen om alleen oud te worden – zelfs als je dat niet wilt.