Selena na zawsze: jak zmarła meksykańska gwiazda popu daje nadzieję Latynosom

W lepką sierpniową niedzielę ponad 5000 osób stoi w sporadycznych ulewach deszczu, aby wziąć udział w darmowym koncercie na świeżym powietrzu w nowojorskim Central Parku. Wydarzenie, Selena for Sanctuary, zostało zorganizowane w odpowiedzi na surową politykę administracji Trumpa wobec osób nieudokumentowanych, a tłum zebrał się, aby wesprzeć organizacje zajmujące się prawami imigrantów, takie jak Make the Road New York – wszystko to w imię gwiazdy pop Seleny Quintanilli.

Selena nie żyje od prawie 25 lat. Supergwiazda została zastrzelona w 1995 roku, w wieku 23 lat, przez menadżerkę swojego fanclubu, Yolandę Saldívar. A jednak na koncercie wydaje się bardziej obecna niż kiedykolwiek: fani noszą koszulki z jej szerokim uśmiechem o czerwonych wargach. Inni mają na sobie jednoczęściowe kombinezony i kurtki z błyszczącymi dżetami, nawiązujące do błyszczących strojów scenicznych, które Selena często sama szyła. Ze sceny parada wschodzących i wschodzących dwujęzycznych artystów wykonuje covery klasycznych hitów Seleny z gatunku cumbia: Meksykańsko-amerykańska gwiazda indie Cuco wykonuje utwór Bidi Bidi Bom Bom, dream-popowy debiutant Ambar Lucid śpiewa Techno Cumbia, a kolumbijsko-amerykańska piosenkarka Kali Uchis wykonuje Como la Flor. Ich piosenki są celebracją w burzliwych czasach, odzwierciedlając to, jak Selena wciąż służy jako symbol nadziei w walce o prawa imigrantów.

Podziękowania dla Seleny obfitowały w ostatnich latach. Jest ona nadal ukochaną gwiazdą w USA, określaną jako królowa Tejano – mieszanki muzyki ludowej i popularnej, która powstała na granicy Teksasu i Meksyku. W 2016 roku marka kosmetyczna Mac wprowadziła na rynek kolekcję makijażu inspirowaną Seleną. Kiedy w 2017 roku została uhonorowana pośmiertnie gwiazdą na Hollywood Walk of Fame, na ceremonii zebrał się rekordowy tłum 4,500 osób. Teraz Netflix ogłosił, że w 2020 roku wyemituje „historię coming-of-age chronologicznie opisującą wzrost piosenkarki”, w której wystąpi aktor Walking Dead Christian Serratos.

Kontury historii Seleny zostały określone w biograficznym filmie z 1997 roku w reżyserii Gregory’ego Navy, który wywindował mało znaną Jennifer Lopez do sławy. Film śledzi losy Seleny od dzieciństwa w teksańskich miastach Lake Jackson, a później Corpus Christi, gdzie rozpoczęła swoją karierę. Jej ojciec, muzyk Abraham Quintanilla Jr, zorganizował Selenę i dwójkę jej rodzeństwa, AB i Suzette, do zespołu, którym zarządzał. Występowali oni często w jego krótko działającej restauracji, zanim zdobyli sławę na lokalnych karnawałach, weselach i imprezach środowiskowych. W wieku 18 lat Selena nagrała swój pierwszy solowy album – „Selena” z 1989 roku – i zdobyła nagrodę Tejano Music dla wokalistki roku.

Zjednała sobie publiczność rozbrajającą osobowością dziewczyny z sąsiedztwa i szczerym podejściem do tożsamości meksykańskiej i amerykańskiej. Jej wokal był prawie w całości po hiszpańsku, ale Selena szczerze mówiła o swoich problemach z nauką tego języka jako Amerykanka z Teksasu. Nie unikała zawiłości dwukulturowości; zamiast tego z czułą szczerością opowiadała o wyzwaniach: „Czuję się bardzo dumna z tego, że jestem Meksykanką. Nie miałam okazji nauczyć się hiszpańskiego, kiedy byłam dziewczynką, ale … nigdy nie jest za późno, aby nawiązać kontakt ze swoimi korzeniami”, powiedziała w wywiadzie w Monterrey, w Meksyku, w 1994 roku.

Przechadzanie się Seleny pomiędzy transnarodowymi przestrzeniami jest ważne dla młodszych pokoleń, szczególnie dlatego, że w ciągu ostatniej dekady latynoska demografia zmieniła się z urodzonych za granicą imigrantów na dzieci urodzone w USA i poruszające się w dwóch światach, tak jak Selena. Źródłem inspiracji była również jej modowa estetyka: „Nie było artysty, który ubierałby się tak jak ona, zwłaszcza kogoś, kto wyglądałby jak my i nas reprezentował” – mówi Doris Muñoz, 25-letnia menedżerka muzyczna i promotorka koncertów stojąca za Selena for Sanctuary. „Wielu z nas trzymało się tego, ponieważ widzieliśmy w niej samych siebie.”

Na scenie Selena olśniewała, obejmując i rzucając wyzwanie temu, czego ludzie oczekiwali od niej jako artystki występującej po hiszpańsku. Na swoim niezapomnianym koncercie finałowym w Houston Astrodome, pojawiła się w fioletowym kombinezonie i rozpoczęła siedmiominutową dyskotekową medley w języku angielskim. Wirowała w rytm melodii cumbia, po czym wdała się w żywiołową choreografię przypominającą amerykańskie gwiazdy, takie jak Paula Abdul i Janet Jackson.

Poprzez latynoskie ramię wytwórni EMI, która podpisała z nią kontrakt w 1989 roku, Selena wydała cztery albumy studyjne i koncertowy LP Selena Live! Ten ostatni przyniósł jej nagrodę Grammy za najlepszy album meksykańsko-amerykański w 1994 roku. Nagroda ta przyczyniła się do ugruntowania pozycji muzyki hiszpańskojęzycznej w Stanach Zjednoczonych, a Seleny jako jedynej wiodącej kobiety w muzyce Tejano. Kiedy zmarła w 1995 roku, dziesiątki tysięcy ludzi przeszły obok jej trumny w Corpus Christi. Amerykańska sieć hiszpańskojęzyczna Univision przerwała nawet emisję programu, aby pokazać zdjęcia pogrążonych w żałobie fanów podczas nabożeństwa. Cztery miesiące później ukazał się jej piąty album studyjny, Dreaming of You, który zadebiutował na pierwszym miejscu listy Billboard 200 – był to pierwszy album latynoskiej artystki, który potwierdził jej zasięg wśród szerokiej publiczności.

Deborah Paredez, profesor na Uniwersytecie Columbia i autorka wydanej w 2009 roku książki Selenidad: Selena, Latinos and the Performance of Memory, zauważa, że katalog Seleny czerpał z wielu latynoskich stylów – coś, co pomaga wyjaśnić, dlaczego fani z tak różnych środowisk latynoamerykańskich zjednoczyli się wokół niej. „Była tam inkorporacja kolumbijskich i karaibskich rytmów … ona naprawdę rezonowała przez różne punkty identyfikacji lub przynależności narodowej”. AB, który był producentem Seleny, był świadomy mieszanki, którą tworzył zespół, mówiąc w 1995 roku: „Nazywają nas Tejano, i tak, jesteśmy z Teksasu. Ale wiele z muzyki, którą gramy pochodzi z Meksyku i Ameryki Południowej, jest to mieszanka tropikalna, reggae, cumbia, wszystkie te rzeczy. Ma ona również wpływy popowe.”

Jak hiszpańskojęzyczny pop znajduje dziś nową popularność, Selena jest nadal postrzegana jako przecierająca szlaki gatunkowe: Portorykański raper Bad Bunny wymienił Selenę jako ikonę, z którą chciałby współpracować, a artyści od Glorii Estefan przez Becky G po Leslie Grace wykonywali jej muzykę. Syn AB, Svani Quintanilla, jest obecnie DJ-em, Principe Q, i kontynuuje tradycję swoich krewnych, którzy popychają muzykę cumbia do przodu, mieszając ją z bitami hip-hopowymi. „Tworzyli piosenki, które były niespotykane” – mówi, wskazując na przykład hit Techno Cumbia z 1994 roku, który był połączeniem cumbii z elektroniką. „To było dekady przed swoim czasem.”

Muñoz myślała o trwałym dziedzictwie Seleny, kiedy rozpoczęła Selena for Sanctuary w 2017 roku, aby zebrać pieniądze na postępowanie obywatelskie jej własnych rodziców. Od tego czasu rozszerzyła zasiłek na szerszą serię, która czci organizacje non-profit walczące o prawa imigrantów. Dla niej, to miało sens, aby skupić się na Selenie. Muñoz, Meksykanka i Amerykanka, była fanką piosenkarki od dziecka – jej rodzina opowiadała, że w wieku dwóch lat zalała się łzami, kiedy śmierć Seleny trafiła do wiadomości publicznej – a jako promotorka koncertów zauważyła, że ludzie „rzucali się” na katalog porywających, tanecznych przebojów piosenkarki, niezależnie od wieku i tego, w jakiej części Ameryki Łacińskiej urodzili się oni lub ich rodziny. „Był ten jednoczący czynnik – wszyscy kochają jej muzykę i postrzegają ją jako inspirację.”

Paredez zwraca uwagę, że muzyka Seleny „zdecydowanie nie była jawnie polityczna”, ale fani wciąż łączyli jej śmierć z własnym żalem w czasach walki. Jak zauważa, krótko po śmierci Seleny uchwalono przepisy rozszerzające podstawy deportacji i ograniczające możliwość korzystania z zasiłków socjalnych, co miało poważne konsekwencje dla osób z hiszpańskojęzycznych społeczności o niskich dochodach. To ustawodawstwo z połowy lat 90. zbiegło się z atakami na edukację dwujęzyczną i debatami nad Proposition 187, inicjatywą wyborczą, która zabraniała nieudokumentowanym imigrantom korzystania z opieki zdrowotnej bez nagłych wypadków w Kalifornii (później została uznana za niekonstytucyjną).

„Zabicie w tym czasie trzyma ją w tej przestrzeni niezrealizowanego potencjału”, mówi Paredez. „Imigranci, którzy torują sobie drogę i próbują zapewnić lepsze życie swoim dzieciom – to nic innego jak potencjał, który potem zostaje niezrealizowany, gdy są deportowani lub zagrożeni.”

Ostatnio prezydentura Donalda Trumpa sprawiła, że wielu imigrantów czuje się bardziej przerażonych niż kiedykolwiek. Polityka „zerowej tolerancji” zapoczątkowana na granicy spowodowała, że ponad 3 tys. dzieci zostało oddzielonych od rodziców; ich płaczliwe głosy stały się viralem w nagraniach audio nagranych przez dziennikarzy w 2017 roku. Trump użył słów „inwazja” i „zwierzęta”, aby omówić migrantów z Ameryki Łacińskiej, terminy, które brzmiały jeszcze bardziej przerażająco po tym, jak mężczyzna otworzył ogień w Walmarcie w El Paso w Teksasie, zabijając 22 osoby, a później przyznał się władzom, że celował w Meksykanów.

W takiej atmosferze przemocy, niektórzy Latynosi wykorzystali totemy kulturowe jako ucieczkę, a Selena należy do najpotężniejszych: filar nadziei dla Latynosów, wiecznie młoda i gotowa rozjaśnić mroczne czasy, nawet tylko na chwilę.

„Jej muzyka po prostu przynosi radość wszystkim w społeczności”, mówi Muñoz. „W klubie włącza się piosenka Seleny i wszyscy od razu śpiewają wszystkie słowa, łapią swoich przyjaciół i uśmiechają się do siebie nawzajem. Ze wszystkim, co dzieje się w naszym kraju, zasługujemy na takie chwile radości.”

W uzupełnieniu do Selena for Sanctuary, inne wysiłki związały jej spuściznę z aktywizmem: Topfoxx, nowojorski startup z okularami przeciwsłonecznymi, przekazał dochód z zestawu okularów o tematyce Seleny na rzecz dzieci przetrzymywanych w ośrodkach detencyjnych; konferencja prasowa potępiająca rozdzielanie rodzin odbyła się przed jej pomnikiem w Corpus Christi.

Młodsi artyści przywołują imię Seleny, gdy mówią o wykorzystaniu swojej platformy do podnoszenia innych na duchu. Jackie Cruz, która gra Flaca w Orange Is the New Black i jest również piosenkarką, wydała swój debiutancki album, Hija de Chavez, w październiku. Zdobyła uwagę jako wokalistka po tym, jak pokryła Selena’s Como la Flor w 2017 roku, i mówi, że Selena była wzorem do naśladowania. Cruz spędziła czas protestując poza ośrodkami zatrzymań w całym Teksasie. „Chcę być liderem w społeczności, tak jak ona była”, mówi. „Nauczyła nas, jak przewodzić, jak oddawać i jak reprezentować, a ja chcę się na tym opierać.”

Svani pozostaje częstym elementem wydarzeń i imprez charytatywnych o tematyce Seleny, a także dołączył do wysiłków Muñoza w Selena for Sanctuary, aby pozostać zaangażowanym w społeczność. Ze sceny obserwował, jak tłum pęcznieje z radości, tańcząc do muzyki jego zmarłej ciotki. „Gdyby tu była, robiłaby to wszystko” – powiedział. „Czuję, że byłaby na wszystkich tych wydarzeniach. Używałaby swojego głosu dla dobra.”

{{#ticker}}

{{topLeft}}

{{bottomLeft}}

{{topRight}}

{{bottomRight}}

.

{{#goalExceededMarkerPercentage}}

{{/goalExceededMarkerPercentage}}

{{/ticker}}

{{heading}}

{{#paragraphs}}

{{.}}

{{/paragraphs}}{{highlightedText}}

{{#cta}}{{text}}{{/cta}}}

Przypomnij mi w maju

Będziemy w kontakcie, aby przypomnieć Ci o wpłacie. Wypatruj wiadomości w swojej skrzynce odbiorczej w maju 2021 roku. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące wpłat, skontaktuj się z nami.

Tematy

• Pop i rock

• Imigracja amerykańska
• Netflix
• Features

• Share on. Facebook
• Share on Twitter
• Share via Email
• Share on LinkedIn
• Share on Pinterest
• Share on WhatsApp
• Share on Messenger

.