Ivar Lovaas (1927-2010) pojawił się w zitgeist stosowanej analizy zachowania (ABA) w latach sześćdziesiątych i stał się jednym z jej pionierów. Jego rola w rozwoju ABA została ukształtowana przez jego własne predyspozycje behawioralne i środowisko ustanowione przez jego rówieśników.
Kiedy zapytano go o motywację, konsekwentnie wracał do swoich doświadczeń dorastania w warunkach niedostatku okupacji nazistowskiej w Norwegii podczas II wojny światowej. W 1947 roku, po zakończeniu wojny, zdał egzamin Examen Artium w Drammen Latinskole. Następnie wygrał stypendium skrzypcowe do Luther College w Decorah, Iowa, uzyskując tytuł licencjata w dziedzinie nauk społecznych w 1951 roku. W 1954 r. otrzymał tytuł magistra psychologii, a w 1958 r. doktora psychologii klinicznej i psychologii uczenia się na Uniwersytecie Waszyngtońskim. Jego program doktorancki kładł nacisk zarówno na psychologię psychoanalityczną, jak i na teorię uczenia się Hulliana. Po ukończeniu studiów znalazł pracę jako p.o. asystenta profesora w Instytucie Rozwoju Dziecka na Uniwersytecie Waszyngtońskim pod kierunkiem Sidneya Bijou, gdzie nadzorował studentów w zakresie oceny klinicznej. Tam poznał i pracował z Donem Baerem, który zapoznał go z zasadami analizy zachowania. Lovaas relacjonował, że „Sid i Don zignorowali wszystkie moje wspaniałe psychodynamiczne spostrzeżenia dotyczące problemów klinicznych. Wytrzymałem roczny okres ekstynkcji” (Lovaas, 2003).
Proces kształtowania się analityka zachowania można dostrzec w jego pierwszych czterech pracach, z których ostatnią przypisuje obszernej redakcji przez Baera (Lovaas, 1958, 1960, 1961a, 1961b). Lovaas cytuje również wczesne badania Lindsleya (1956) i Ayllona (Ayllon & Michael, 1959) z dorosłymi z diagnozą schizofrenii, Goldiamonda (1965) z jąkającymi się i Ferstera (1961) z dziećmi z autyzmem, jako modele kierunku, w którym podążał. Jego zainteresowanie podejściem psychodynamicznym zakończyło się, gdy uznał trwały wpływ, że wiarygodne dane będą miały na trwałość podejścia teoretycznego.
Lovaas został zatrudniony jako adiunkt w Departamencie Psychologii na UCLA w 1961 roku i został zaproszony do prowadzenia badań z dziećmi z autyzmem w Instytucie Neuropsychiatrycznym (NPI) na terenie kampusu. Tam zapoczątkował serię badań nad rozwojem języka i zachowań społecznych wśród zinstytucjonalizowanych dzieci. Jego praca napisana z kolegami w NPI, zatytułowana „Acquisition of imitative speech by schizophrenic children” (Lovaas, Berberich, Perloff, & Schaeffer, 1966), została opublikowana w Science i stała się Social Science Citation Classic.
Dalszy krok kształtujący przyszedł, gdy on i Frank Hewitt, który prowadził klasę w NPI, wrócił do Waszyngtonu, aby odwiedzić szkołę Rainier i zobaczył trwającą pracę tam przez takich kolegów luminarzy jak Jay Birnbrauer, Sid Bijou, Mont Wolf, i Todd Risley (np, Birnbrauer, Bijou, Wolf, & Kidder, 1965; Wolf, Risley, & Mees, 1964). Wspomina, że był pod wrażeniem kontroli bodźców, które terapeuci mieli nad zachowaniem dzieci w klasie, a także, że w sobotę zinstytucjonalizowane dzieci poszłyby i stanęłyby na zewnątrz zamkniętej klasy, płacząc, aby je wpuszczono.
Pracując w laboratoriach w NPI i w Szpitalu Stanowym Camarillo, Lovaas opublikował serię 20 prac na temat wykorzystania imitacji, treningu dyskryminacji i wzmocnień społecznych w celu ustanowienia spontanicznych umiejętności językowych u dzieci niemych.
Jakkolwiek wnikliwe badania Lovaasa doprowadziły do przełomów w socjalizacji tych dzieci, być może stał się on bardziej znany, przynajmniej w prasie popularnej, z badania korzyści płynących z systematycznego karania w celu zmniejszenia zachowań samookaleczających. Stało się tak głównie dzięki fotograficznemu esejowi opublikowanemu w magazynie Life, zatytułowanemu „Krzyki, klapsy i miłość” (Grant, 1965). Wielu czołowych zwolenników autyzmu, którzy byli również rodzicami ciężko dotkniętych dzieci, wspierało Lovaasa przez kontrowersje, ale inni pamiętają tylko zbytnie uproszczenia jego pracy. Jak napisał Bernard Rimland w 1978 roku, „Jak wszystkie programy modyfikacji zachowania, jego program był w 98% oparty na pozytywnym wzmocnieniu, z tylko śladową ilością kontroli awersyjnej. Jednak, zgodnie z dziennikarską tradycją, w artykule Life’a użyto tylko tych kilku zdjęć pokazujących awersyjne zdarzenia, spośród setek, które zrobiono” (s. 100). Lovaas sam później przypomnieć publiczności, że badania musiały spełniać zatwierdzenia UCLA Human Subjects Committee, jak również NIMH, który finansował badania, w tym pracy z awersyjne.
Innym z przełomowych publikacji Lovaas w 1960 roku (Lovaas, Freitag, Gold, & Kassorla, 1965) może być pierwszy funkcjonalny papier analizy, pokazując, że niewłaściwe zastosowanie społecznej uwagi i muzyki może zwiększyć samookaleczenia zachowania. Praca ta również ugruntowała twierdzenie, że zachowanie może reagować systematycznie do jego środowiska przez cały dzień dziecka.
Jego praca w instytucjach w 1960s kulminowała w systematycznej oceny wyników w papierze opublikowanym w 1973 (Lovaas, Koegel, Simmons, & Long, 1973). W pracy tej, która analizowała ogólne wyniki jego dotychczasowej pracy z 20 dziećmi, Lovaas stwierdził, że trzy zmienne przyniosły najbardziej znaczące korzyści z leczenia: intensywne leczenie, zaangażowanie rodziny i wiek dziecka. W rezultacie Lovaas postanowił skupić swoje wysiłki na wczesnej, intensywnej, domowej interwencji.
Do 1987 roku, po pracy z kolejnymi 40 dziećmi przez okres 15 lat, Lovaas opublikował swoje kolejne przełomowe badania (Lovaas, 1987; McEachin, Smith, & Lovaas, 1993). Każde z dzieci objętych tym projektem wczesnej intensywnej interwencji otrzymało kilkaset dostosowanych programów terapeutycznych i osiągnęło znaczne i trwałe korzyści w zakresie umiejętności intelektualnych, społecznych, emocjonalnych i edukacyjnych. Co więcej, dziewięcioro z tych dzieci nie miało zdiagnozowanego autyzmu na koniec terapii, a ośmioro z nich utrzymało swoje typowe funkcjonowanie przez cały okres szkoły podstawowej. Podobnie jak jego odkrycia w latach 60-tych, takie wyniki były bezprecedensowe i niemal niewiarygodne. Leon Eisenberg, psychiatra dziecięcy w Harvard Medical School, powiedział: „Jeśli to prawda, te wyniki są absolutnie niezwykłe” (cyt. w Goleman, 1987, s. 1).
Publikacja jego badań z 1987 roku wymagała 3 lat pracy, ponieważ sceptyczni recenzenci zażądali dalszych kontroli. Aby rozwiać obawy recenzentów, Lovaas zabezpieczył dane grupy porównawczej z niezależnego programu badawczego na UCLA. Porównanie jego wyników z dopasowanymi dziećmi z innego badania oraz oczywiste i dramatyczne różnice w rezultatach były wystarczające, aby rozwiać obawy większości recenzentów. Wyraźnie jeden czynnik, który przyczynił się do wyników Lovaas był jego wytrwałość w dążeniu do najlepszych możliwych wyników dla dzieci.
Lovaas następnie zapytał, czy ustalenia mogą być replikowane w innych ośrodkach. Przeprowadził badania replikacyjne w ciągu następnych 10 lat, w czasie których przeszedł na emeryturę w UCLA w 1994 roku i założył prywatny Lovaas Institute for Early Intervention, kontynuując nauczanie na UCLA. Kiedy wyniki replikacji zostały w końcu zrealizowane (np. Cohen, Amerine-Dickens, & Smith, 2006; Eikeseth, Smith, Jahr, & Eldevik, 2007; Sallows & Graupner, 2005), Lovaas był w końcu w stanie się zrelaksować i cieszyć się prawdziwą emeryturą ze swoją bliską i energiczną rodziną.
Lovaas był człowiekiem energicznych fizycznych dążeń (w tym piłki ręcznej, narciarstwa i żeglarstwa), który bawił się z rubasznym humorem i dudniącym śmiechem. Jego energia i charyzma nie tylko przyciągały do niego najlepszych i najzdolniejszych studentów, ale także podtrzymywały bogate życie rodzinne.
Otrzymał wiele wyróżnień za swoją pracę, w tym Edgar Doll Award, Distinguished Research Contribution Award od Division 33 of the American Psychological Association (APA), Lifetime Research Achievement Award od Division 53 of the APA, Fellow od Division 7 of the APA, the Award for Effective Presentation of Behavior Analysis in the Mass Media by the Association for Behavior Analysis International, the California Senate Award, doktorat honoris causa, the Champion of Mental Health Award od Psychology Today i stypendium Guggenheima.
W ostatnich pismach i prezentacjach Lovaasa, pozostał on skupiony na tym, co było jeszcze do osiągnięcia, zamiast spoczywać na laurach. On oczekiwał bardziej skutecznych zabiegów z większą liczbą dzieci, bardziej szybkich modeli rozpowszechniania i dłużej trwających zysków z leczenia. Jego śmiałość polegała na tym, że chciał wykorzystać swoje wyniki z dziećmi z autyzmem i zastosować je do innych problemów społecznych – nadal robić coś, co zmieni świat na lepsze.
.