Medicijn alleen in lage doses te gebruiken voor extra kortdurendeverlichting op korte termijn van pijnlijke spiercontracturen
Het Comité voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik (CHMP) van het Europees Geneesmiddelenbureau heeft aanbevolen dat het toegestane gebruik van thiocolchicoside bevattende geneesmiddelen voor gebruik via de mond of injectie in de hele Europese Unie (EU) moet worden beperkt. Deze geneesmiddelen worden nu alleen nog aanbevolen als aanvullende behandeling voor pijnlijke spiercontracturen (permanente verkramping van het spierweefsel) als gevolg van aandoeningen aan de wervelkolom bij volwassenen en adolescenten van 16 jaar of ouder. Bovendien moet de dosis thiocolchicoside via de mond of injectie worden beperkt.
Thiocolchicoside is een spierverslapper die via nationale procedures in verschillende EU-lidstaten1 is toegelaten voor gebruik via de mond of injectie in de spieren bij de behandeling van pijnlijke spieraandoeningen.
De herziening van thiocolchicoside werd in gang gezet door de Italiaanse regelgevende instantie voor geneesmiddelen, AIFA, na nieuw experimenteel bewijs dat suggereerde dat thiocolchicoside in het lichaam werd afgebroken tot een metaboliet genaamd M2 of SL59.0955 dat delende cellen kan beschadigen, wat kan leiden tot aneuploïdie (een abnormaal aantal of abnormale rangschikking van chromosomen). Als gevolg hiervan vroeg AIFA het CHMP om het veiligheidsprofiel van dit geneesmiddel te onderzoeken en te overwegen welke regelgevende actie gepast zou kunnen zijn.
Het CHMP bekeek het bewijsmateriaal, met inbegrip van de meningen van deskundigen op het gebied van de veiligheid van geneesmiddelen, en concludeerde dat aneuploïdie zou kunnen optreden met M2 bij niveaus die niet veel hoger zijn dan die welke worden gezien na aanbevolen doses van thiocolchicoside die via de mond worden ingenomen. Aneuploïdie is een risicofactor voor schade aan de zich ontwikkelende foetus, verminderde vruchtbaarheid bij mannen en zou in theorie het risico van het ontstaan van kanker kunnen verhogen. Het CHMP heeft daarom maatregelen aanbevolen om ervoor te zorgen dat thiocolchicoside bevattende geneesmiddelen zo veilig mogelijk worden gebruikt. Deze omvatten beperking van de maximale dosis en het aantal behandelingsdagen bij toediening via de mond of injectie. Het gebruik is ook gecontra-indiceerd bij zwangerschap en borstvoeding of bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd die geen anticonceptie gebruiken, en bij kinderen of chronische (langdurige) aandoeningen. Preparaten voor lokale toepassing op de huid, die geen substantiële hoeveelheden M2 in het lichaam produceren, vallen niet onder deze herziening.
Het CHMP-advies zal nu worden doorgestuurd naar de Europese Commissie, die te zijner tijd een definitief besluit zal nemen.
Informatie voor patiënten
- Thiocolchicoside is een geneesmiddel dat in sommige EU-landen wordt gebruikt voor aandoeningen die gepaard gaan met spierpijn.
- Nieuw bewijs heeft aangetoond dat thiocolchicoside in het lichaam wordt afgebroken tot een stof die M2 wordt genoemd en die in voldoende hoeveelheden het genetisch materiaal van de cellen kan aantasten. Dit resulteert in een abnormaal aantal of abnormale rangschikking van chromosomen, hetgeen de vruchtbaarheid bij mannen kan verminderen en, als het tijdens de zwangerschap gebeurt, schadelijk kan zijn voor de zich ontwikkelende baby in de baarmoeder. In theorie zou langdurige blootstelling het risico op kanker kunnen verhogen, hoewel daar momenteel geen bewijs voor is.
- Om de hoeveelheid M2 die in het lichaam wordt geproduceerd, en daarmee de eventuele risico’s, tot een minimum te beperken, worden geneesmiddelen die thiocolchicoside bevatten nu alleen aanbevolen voor kortdurend gebruik als aanvulling op andere behandelingen voor pijn als gevolg van blijvende verkramping van de spieren bij problemen met de wervelkolom, bij volwassenen en tieners vanaf 16 jaar.
- De behandeling mag nu alleen worden gegeven gedurende 7 dagen via de mond of gedurende 5 dagen via injectie in de spier. Patiënten die thiocolchicoside voor een langdurige aandoening gebruiken, moeten hun behandeling bij de eerstvolgende geplande afspraak door hun arts laten beoordelen.
- Medicijnen die thiocolchicoside bevatten, mogen nooit worden ingenomen als u zwanger bent of borstvoeding geeft. Vrouwen die zwanger zouden kunnen worden, moeten anticonceptie gebruiken wanneer zij deze geneesmiddelen innemen.
- Thiocolchicoside-bevattende geneesmiddelen zijn ook beschikbaar voor toepassing op de huid, maar deze produceren niet dezelfde niveaus van M2 in het lichaam en er wordt niet verondersteld dat zij het genetische materiaal van cellen beïnvloeden. Deze geneesmiddelen vallen daarom niet onder deze aanbevelingen.
- Patiënten die vragen hebben, dienen deze met hun arts of apotheker te bespreken.
Informatie voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg
- Systemisch thiocolchicoside wordt alleen aanbevolen als adjuvante behandeling voor acute spiercontracturen bij spinale pathologie, voor volwassenen en adolescenten vanaf 16 jaar.
- Het wordt niet aanbevolen voor de behandeling op langere termijn van chronische aandoeningen.
- De maximale aanbevolen orale dosis is 8 mg om de 12 uur; de behandelingsduur mag niet meer dan 7 opeenvolgende dagen zijn. Bij intramusculaire toediening mag de maximale dosis 4 mg om de 12 uur bedragen, gedurende maximaal 5 dagen.
- Medicijnen die thiocolchicoside bevatten, mogen niet worden gebruikt tijdens de zwangerschap en de lactatie, noch bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd die geen passende anticonceptieve maatregelen nemen.
- Patiënten die met systemisch thiocolchicoside worden behandeld, moeten bij de eerstvolgende geplande afspraak hun behandeling opnieuw laten beoordelen en passende alternatieve behandelingen moeten worden overwogen.
- Patiënten die een herhaalrecept voorleggen, moeten doorverwezen worden naar hun behandelend arts.
- Aan voorschrijvers zal een brief worden gezonden met nadere informatie over de indicatiebeperking van systemisch thiocolchicoside. Er zal ook voorlichtingsmateriaal voor voorschrijvers en patiënten worden opgesteld.
- De huidige bevindingen zijn niet van toepassing op topicale preparaten van thiocolchicoside.
De aanbevelingen van het comité waren gebaseerd op een beoordeling van de beschikbare gegevens uit preklinische en klinische studies, gepubliceerde literatuur en ervaringen na het in de handel brengen, en overleg met een werkgroep van deskundigen inzake de veiligheid van geneesmiddelen. Uit preklinische studies bleek dat de thiocolchicoside metaboliet 3-demethylthiocolchicine (M2, SL59.0955) geassocieerd kan worden met aneuploïdie (abnormaal aantal chromosomen en verlies van heterozygositeit) in delende cellen, bij blootstellingsniveaus die niet veel hoger zijn dan die welke in het lichaam worden bereikt met de maximale aanbevolen orale doses. Aneuploïdie is een bewezen risicofactor voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of spontane abortus, en verminderde mannelijke vruchtbaarheid. In theorie verhoogt het ook het risico op kanker, hoewel een significant verhoogd risico op kanker in het algemeen afhankelijk zou zijn van langdurige blootstelling aan de oorzakelijke stof. Thiocolchicosidemetabolieten werden niet in verband gebracht met mutageniteit (verandering van genen) of clastogeniteit (structurele schade aan chromosomen). De commissie concludeerde dat in het licht van het huidige bewijsmateriaal het baten-risico voor het geneesmiddel positief bleef, mits passende risicobeperkende maatregelen werden genomen, waaronder beperking van de maximale dosis en gebruiksduur en een contra-indicatie voor gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding en bij kinderen
Meer over het geneesmiddel
Thiocolchicoside wordt gebruikt als spierverslapper bij de behandeling van pijnlijke musculaire aandoeningen. Het zou inwerken op receptoren in het zenuwstelsel die betrokken zijn bij de regulatie van de spierfunctie.
Thiocolchicoside is via nationale procedures toegelaten in de Tsjechische Republiek, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Malta, Portugal en Spanje. Het is beschikbaar voor gebruik via de mond of door injectie in de spieren. In sommige landen is het ook verkrijgbaar als preparaat dat op de huid wordt aangebracht, maar deze laatste preparaten vallen niet onder deze herziening.
Meer over de procedure
De herziening van systemische thiocolchicoside bevattende geneesmiddelen werd op 15 februari 2013 op verzoek van Italië in gang gezet, op grond van artikel 31 van Richtlijn 2001/83/EG. Dit gebeurde naar aanleiding van nieuw bewijsmateriaal uit experimentele studies die waren uitgevoerd door een houder van een vergunning voor het in de handel brengen en die wezen op een effect op chromosomen door een metaboliet van thiocolchicoside. De Italiaanse regelgevende instantie voor geneesmiddelen verzocht het CHMP daarom een volledige beoordeling te maken van de baten-risicoverhouding van systemische geneesmiddelen die thiocolchicoside bevatten, en een advies uit te brengen over de vraag of de vergunningen voor het in de handel brengen van deze geneesmiddelen in de hele Europese Unie moeten worden gehandhaafd, gewijzigd, geschorst of ingetrokken.
Het CHMP-advies zal nu worden doorgestuurd naar de Europese Commissie, die te zijner tijd een definitief besluit zal nemen.
1 Tsjechië, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Malta, Portugal en Spanje.